Grote voorraad bepaalt aardappelmarkt
De Belgische aardappelmarkt loopt moeizaam, omdat net als elders in Noordwest-Europa sprake is van een overschot. Er worden relatief veel fritesaardappelen verwerkt, maar de handel in vrije aardappelen is uiterst beperkt.
De Belgische aardappelvoorraad bedroeg aan het begin van november een recordvolume van 3,87 miljoen ton, zo blijkt uit ramingen. Dat is 1 miljoen ton meer dan een jaar eerder. Dichtbij 60 procent is gecontracteerd. Hoge opbrengsten hebben geleid tot een surplus: 1,68 miljoen ton is nog onverkocht.
De evaluatie van de voorraden en verkoop van aardappelen zijn essentieel om de evolutie van de markten te begrijpen. Hoge voorraden zijn een teken dat het aanbod de vraag overstijgt, wat drukt op de prijzen. Voor het 21ste jaar op rij lieten de organisaties Fiwap, PCA, Carah en Inagro een telefonische enquête uitvoeren. In totaal zijn 224 telers bevraagd. Voor Vlaanderen contacteerden PCA en Inagro 132 aardappeltelers met in totaal circa 4.300 hectare. Dat is 8 procent van het totale aardappelareaal van Vlaanderen.
De totale Belgische productie consumptieaardappelen wordt voor 2017 geraamd op 5,11 miljoen ton. Daarmee valt de productie 27 procent hoger uit dan in 2016 en 33 procent hoger dan het vijfjarige gemiddelde. De groei is het gevolg van opnieuw een uitbreiding van het areaal en grote opbrengsten per hectare.
Het Belgisch areaal consumptieaardappelen steeg met bijna 3.860 ha tot opnieuw een record van 95.228 ha. De extra hectares zijn bijna allemaal in Wallonië te vinden. De gemiddelde opbrengst bedraagt 53,7 ton per hectare. Het is geen record, maar behalve in 2014 werd nooit zo’n grote opbrengst gehaald. Het populaire ras Bintje wordt dit jaar opnieuw steeds meer vervangen door productievere rassen. De hoge opbrengst is gevolg van de sterke nagroei bij de late rassen, meldt PCA.
Hiertegenover staat een uitbreiding van het areaal industrieaardappelen. De verwerkende industrie ziet de vraag naar aardappelproducten al jaren groeien en vraagt dus steeds meer grondstoffen. Nog begin 2017 meldde een grote fritesverwerker, McCain, haar aanwezigheid in België te versterken met het oog op de steeds maar toenemende export van frites vanuit Noordwest-Europa naar de rest van de wereld. Het helpt ook dat hamburgerketen McDonald’s in Frankrijk Franse frites wil uitserveren, waardoor elders ruimte ontstaat voor export.
Het areaal vroege aardappelen steeg in Vlaanderen met 6,4 procent tot 10.000 hectare. Het areaal vroege aardappelen bestond voor 31 procent uit het ras Amora, gevolgd door Première (26 procent). Kleinere (half)vroege rassen Sinora en Ibiza waren belangrijke stijgers.
Bij de late rassen blijft Fontane met een aandeel van 41 procent het belangrijkste industrieras in Vlaanderen. De opbrengst lag bij de geënquêteerden met 59 ton per hectare een pak hoger dan bij Bintje, dat bleef steken op 50 hectare. De hoogste opbrengsten werden behaald door de landbouwers die Challenger en Royal hebben gepoot, en tekenden voor gemiddeld 64,2 en 62,6 ton per hectare. Challenger is inmiddels goed voor 7 procent van het areaal bewaarrassen in Vlaanderen – evenveel als Innovator.
Waar Bintje “nog” maar goed is voor 21 procent van het areaal in Vlaanderen, is dat nog 35 procent in Wallonië. Fontane is bij Waalse aardappeltelers het tweede grootste bewaarras, met 24 procent van het areaal. Bintje is in heel België goed voor 1,12 miljoen ton productie. Fontane is goed voor 1,59 miljoen ton.
