Nederlandse rundveefraude valt mee
Geen duizenden maar hooguit een paar honderd melkveehouderijen in Nederland hebben mogelijk gefraudeerd met de registratie van vee. Dat rapporteert landbouwminister Carola Schouten in een brief aan de Tweede Kamer. Nog 400 bedrijven zijn geblokkeerd terwijl 1.800 bedrijven die eerder op slot gingen, weer open zijn.
Onlangs werd de Nederlandse melkveesector opgeschrikt door het nieuws dat mogelijk grootscheeps is gefraudeerd met de registratie van dieren. Volgens de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit blijkt uit identificatie- en registratiecijfers dat bij sommige veehouders de koeien twee keer zo veel meerlingen kregen als statistisch waarschijnlijk is.
Het doel van de fraude: het kleiner doen lijken van de veestapel. Van de omvang van de veestapel hangt immers af hoeveel heffingen de landbouwers moeten betalen binnen het zogeheten fosfaatreductieplan, of hoeveel dieren netto moeten worden afgevoerd.
Het fosfaatreductieplan is ingesteld omdat de Nederlandse melkveehouderij in aanloop naar de afschaffing van het melkquotum in 2015 zo hard is gegroeid, dat Nederland Europese mestnormen dreigt te overschrijden. De vers aangetreden landbouwminister Carola Schouten reageerde furieus. Het nieuws zorgde voor een storm van verontwaardiging in de algemene media, maar ook van de landbouworganisatie LTO.
Nu blijkt dat in veel gevallen wel sprake is van een onregelmatigheid in de cijfers, maar niet aantoonbaar van moedwillige fraude. De aandacht is verschoven naar de ingewikkeldheid van het zogeheten I&R-systeem. Veel melkveehouders gebruiken een managementsysteem en de registratie van bijvoorbeeld doodgeboortes, kalversterfte en import verloopt niet hetzelfde als via I&R – met onregelmatigheden tot gevolg.
1 % incorrect
De cijfers relativeren de kwestie nog meer. Van de totale afkalving van vaarzen, verloopt volgens de gegevens 1% incorrect, wat dus nog niet betekent dat sprake is van fraude. Op dit moment zijn nog 400 van de originele 2200 bedrijven geblokkeerd, waarvan 210 een officiële aanvraag op opheffing van de blokkade heeft gevraagd maar nog niet gekregen. In de overige gevallen zal nader onderzoek ter plekke worden verricht.
Opvallend is dat veel bedrijven die niet zijn geblokkeerd, toch herstelmeldingen (correctie van geregistreerde cijfers) hebben doorgegeven. Volgens minister Schouten bewijst dit dat de sector de noodzaak van een correct I&R onderschrijft. Landbouworganisatie LTO kapittelt inmiddels de wijze waarop Schouten heeft ingegrepen maar ook de toon die zij in het debat zette door direct van grootschalige fraude te spreken.
De onregelmatigheden leiden ondertussen wel voor de nodige naheffingen op basis van het fosfaatreductieplan. Het gaat volgens Schouten in 300 gevallen om bedragen tusen €500 tot 1.000. In 400 gevallen liggen de bedragen tussen €1.000 en € 5.000. Een kleine 100 zullen meer moeten betalen.
