Nieuwe regels voor biologische sector
Het Europees Parlement heeft voor de nieuwe biologische verordening gestemd. In de verordening staat onder meer dat als biologisch gecertificeerde landbouwers nog maar elke twee jaar gecontroleerd moeten worden wanneer al drie jaar lang geen onregelmatigheden zijn vastgesteld. Ook kunnen kleinschalig werkende landbouwers voortaan als groep zich laten certificeren. De regels kwamen na een lang politiek gevecht tot stand.
Het ruim 700-koppige Europees Parlement kwam onlangs bijeen in Straatsburg. Ze stemden hier onder meer over een herziening van de bestaande biologische wet- en regelgeving. De herziening – een grondige aanpassing van de Europese spelregels rond de sector- wordt formeel voorgelegd door de Europese Commissie en zal in werking treden in 2021. De richtlijn kende een lange aanloop en de laatste reeks vergaderingen voorafgaand aan de stemming waren achter gesloten deuren.
Door de nieuwe richtlijn komt een einde aan een aantal derogaties of vrijstellingen die lidstaten momenteel hanteren. Het gaat hierbij onder meer om het gebruik van conventioneel zaad of dieren die anders dan met enkel biologische producten gevoed zijn. Het grootste probleem was volgens de Commissie de certificering van bedrijven die deels biologisch en deels gangbaar produceren.
Equivalentie
Ook gaat het systeem waarmee biologische certificeringsschema’s van buiten EU die EU-equivalent kunnen worden verklaard op de schop. Het wordt dus lastiger om producten als ‘biologisch’ in te voeren, waarmee de biologische sector in de EU wordt beschermd tegen oneigenlijke concurrentie uit het buitenland. De schok zal niet heel groot zijn, omdat de equivalentie van biologische certificering in landen waarmee verdragen voor wederzijdse erkenning zijn getekend, blijvend erkend wordt.
Daarnaast wordt het controlesysteem gesimplificeerd. Over dat laatste bestond in sommige lidstaten grote zorg, omdat jaarlijkse controles de standaard zouden moeten worden. Uiteindelijk is na lang onderhandelingen besloten dat jaarlijkse controles de standaard zijn maar dat wanneer landbouwers drie jaar achter elkaar goed hebben voldaan aan alle regels, ze voortaan eens in de twee jaar worden gecontroleerd. Positief is volgens Copa-Cogeca, een lobbyorganisatie van boeren en landbouwcoöperaties, de groepscertificering van kleinschalig werkende boeren. Nu is het voor kleinschalig werkende landbouwers lastig en duur om gecertificeerd te worden.
Verordening
Het gaat om een verordening en dus in feite om een minimumstandaard waar alle lidstaten ten minste aan moeten voldoen. De minimumstandaard moet een gelijk speelveld garanderen. Een wet zou betekenen dat landen met wat strengere regels, deze moeten versoepelen. De strengere landen zouden dus volgens de inschatting van de Commissie alleen instemmen wanneer de lat hoog, voor sommige landen te hoog, wordt gelegd.
De Europese Raad waarin de regeringen van de lidstaten vertegenwoordigd zijn, moeten de richtlijn nog accepteren. Dat lijkt een formaliteit, omdat het parlement stemde over een tekst waarover de lidstaten het in juni 2017 al eens waren. Voorstellen komen binnen de EU vaak tot stand via een zogeheten trialoog, waarbij de Commissie, de Raad en het Parlement overleg plegen over wat voor voorstel voor alle betrokken partijen acceptabel is.
“De bestaande regels zijn totaal achterhaald en er is een groot aantal vrijstellingen die nog dateren van de jaren ’90 van de vorige eeuw”, aldus de Duitse politicus Martin Häusling (Groenen), die namens het Parlement werkte aan de tekst. “De nieuwe wetgeving simplificeert de regels en steunt daarmee de aanhoudende groei van de sector terwijl de kwaliteit van biologisch voedsel in de EU wordt verbeterd.” IFOAM, de internationale biologische belangenorganisatie, is gematigd positief.
Residuwaarden
De onderhandelingen over de richtlijn zijn hard geweest. De Commissie zette lang in op afnemen van de biologische status wanneer in producten residuen van niet toegestane pesticiden worden aangetroffen. Uiteindelijk is in de richtlijn besloten dat wanneer dergelijke residuen worden aangetroffen, een onderzoek moet uitwijzen of de ‘vervuiling’ bewust of per ongeluk heeft plaatsgevonden, en of de boer of tuinder voldoende voorzorgsmaatregelen heeft genomen om deze te voorkomen.
Lidstaten die bepaalde residu-waarden hanteren voor het als biologisch afkeuren van producten, mogen deze handhaven. Vier jaar na het in werking treden van de regelgeving over pesticiden in de biologische sector, dus in 2025, zal de Europese Commissie de werking evalueren.
