Met of zonder camera,schoffelen doe je met boerenverstand

Op 8 juni zou Johan Staelens cameragestuurd schoffelen demonstreren op de demodag van Inagro. Zou, want dat is niet gebeurd. De loonwerker wacht nog steeds op zijn machine, die hij begin mei al bij hem thuis verwachtte. Maar de Nederlandse firma had de camera nog niet binnen voor zijn nieuwe schoffelmachine, en dus is het nog afwachten. “Ik kijk uit naar de komst. Het zal mijn werk alleen maar verbeteren. Nu huur ik voor de tussentijd nog even een basisversie van de schoffelmachine”, zucht hij. “Maar camera of niet, schoffelen doe je in eerste plaats met een goed boerenverstand.”

Johan Staelens zit al heel zijn leven in de landbouw. Hij volgde een opleiding landbouw in het middelbaar en een specialisatie landbouwmachines in Gent. Ondertussen doet hij al 17 jaar aan loonwerk. “Ik ben klein gestart met één tractor en één mestton. Langzaamaan ben ik geëvolueerd naar grotendeels alleen werken en dat zo veel mogelijk jaarrond.”

Buiten mesttranspport, werkt Johan met machines die niet zo heel veel gebruikt worden omdat er een beperkte markt voor is. Er zijn dan ook weinig loonwerkers voor in de streek, waardoor de loonwerker toch zijn kost verdient. “Buiten dat, blijven de prijzen toch laag omdat er in het algemeen veel loonwerkers zijn in de streek.” Zijn voornaamste activiteiten zijn mest uitvoeren, granen pletten, grote en kleine balen persen in maïs, inkuilen met slurf, en natuurlijk: schoffelen in maïs. En dat bij zo’n 300-tal landbouwers per jaar, verspreid over heel West-Vlaanderen.

Kiezen met biolandbouwers

Met de aankoop van zijn schoffelmachine met camera wil Johan aan precisielandbouw doen. De machine is echter wel gekocht in samenspraak met biolandbouwers en Inagro. “Inagro heeft ervaring met machines en ze begeleiden de biolandbouwers bij hun keuze: ze adviseren het materiaal dat ze nodig hebben. Ze weten ook wat nodig is bij lichte en zwaardere grond, die allebei in de streek aanwezig zijn”, vertelt Johan. De reden van aankoop ligt in het feit dat het een kostelijke machine is en er wel wat biomelkveehouders bijgekomen zijn in de streek. “Die melkveehouders zijn geen akkerbouwers: ze hebben maar een klein areaal maïs en zullen daarom niet zelf investeren in zo’n machine.”

Na enkele vergaderingen met zo’n 12 biolandbouwers en Inagro was geweten welke eigenschappen de machine moest hebben en kon de loonwerker overgaan tot aankoop. Het wordt een machine van het merk Hak met precisiecamerabesturing van Garford. Daarnaast zal de machine torsie- en vingerwieders en ophoogmogelijkheid hebben. Ook het gewicht van de machine blijft laag voor verre verplaatsingen.

Hetzelfde principe, maar preciezer

Met of zonder camera schoffelen, het principe blijft hetzelfde, hoor”, lacht hij. De tractor wordt nog manueel bediend. “Bij precisielandbouw hangt een machine met camera aan de tractor; het eerste stuk waar de machine aanhangt, is verstelbaar tegenover elkaar en dat stuurt de camera.” De camera kijkt naar twee rijen maïs. Als de camera mooi in het midden staat blijft de tractor mooi doorlopen. Als de rijen niet juist staan ten opzichte van de machine, dan wordt de zijafstelling volledig automatisch aangepast.

Bij de voorlopige machine is er ook besturing door dechauffeur, maar staat op de machine aan de zijkant achteraan iemand die de zijafstelling moet regelen. “Wanneer men schoffelt zonder iemand achteraan, dan kan ik schoffelen tot 10 cm van de rij. In de biolandbouw is dat een veel te grote strook die onbewerkt is: al het onkruid dat kiemt blijft staan in die strook.” Met de nieuwe machine is het mogelijk tot op 6 cm te schoffelen, en dus beide kanten van de rij 3 cm. Moest er gecorrigeerd worden, kan de camera dat doen. “Als er dan 1 cm afgeweken wordt uit het midden, wordt er vanzelf aangepast. Je wiedt veel preciezer.”

Tijdswinst creëren

Naast het preciezer wieden, zal de nieuwe schoffelmachine vooral voor tijdswinst zorgen. “Nu kan ik ‘s morgens enkel voor een akkerbouwer werken, want die kan als tweede persoon op de machine helpen. Werken voor een veehouder is moeilijker ‘s morgens: die moet eerst zijn koeien melken en kan dan pas helpen. Met de verre verplaatsingen die ik moet doen wordt dat heel moeilijk. Met de nieuwe machine kan je alleen werken en is je tijd gemakkelijker te regelen. Bovendien, op welke landbouwbedrijven loopt er tegenwoordig nog een man te veel rond om te helpen? Een extra voordeel is ook dat het werk sneller gedaan zal zijn.”

Moest hij de schoffelmachine met camera al hebben en er mee gewerkt hebben, dan kon men de man als voortrekker in West-Vlaanderen beschouwen. Hij heeft echter genoeg ervaring in het schoffelen om te zeggen dat het met een beetje oefenen wel zal lukken. “Een opleiding is niet nodig. Als ik mijn kennis over schoffelen combineer met de kennis van de firma, zal het schoffelen wel lukken.”

MV

Cameragestuurd schoffelen gedemonstreerd door Inagro

Dat er interesse is voor cameragestuurd schoffelen en precisiewiedeggen werd duidelijk op de demonstratiedag van Inagro op 8 juni. Zeker 150 man verliet zijn landbouw- of loonwerkersbedrijf om de machines aan het werk te zien. “In Frankrijk en Wallonië rijden al veel camera gestuurde schoffelmachines, maar nog niet in Vlaanderen”, vertelt Lieven Delanote van Inagro. Er is wel vraag naar. De omschakeling naar biologische landbouw neemt toe en in de gangbare teelt staan een aantal herbiciden onder druk. Vooral vanuit de gangbare groenteteelt in open lucht is er interesse omwille van de schaalvergroting.

Carré en Steketee demonstreerden wel. En beiden hebben een performante camera, hoewel beiden op een andere manier functioneren. Steketee werkt op kleurherkenning: in verschillende kleuren groen kan die een bepaalde kleur herkennen in het perceel. Die kleur kan je zelf instellen, maar de camera werkt ook wat zelfregulerend en stelt zich bij in het veld. Maïs vertoont immers niet steeds dezelfde kleur in het veld. De camera kan een leidend patroon in kleur herkennen. Carré is uitgerust met een camera van Claas (die door meerdere merken gebruikt wordt) en werkt op een andere manier: de camera zoekt naar groen en een contrastkleur (de bruine grond). Op die manier zal de camera de maïslijnen herkennen. Zolang enig contrast zichtbaar is, kan de camera de lijnen herkennen. Bij een perceel dat overgroeid is door onkruid kan de camera de maïsplanten niet steeds van het onkruid onderscheiden, en dus ook de maïslijn niet.” Carré is wel bezig om het systeem op te waarderen, door ook de hoogtedimensie mee te nemen. In plaats van een tweedimensionaal systeem zal het dus evolueren naar een driedimensionaal systeem, in 2019 op de markt.

Het resultaat na het cameragestuurd schoffelen, was bevredigend. Al is wel op te merken dat het systeem staat of valt met een goede afstelling door de landbouwer. Om hiermee te leren werken kan men best een goede uitleg krijgen van iemand die er alle dagen mee bezig is, zoals de verdeler. “Maar op zich moet de landbouwer er geen software voor kennen. De programmatuur is duidelijk. Om met de interface, de verschillende schermen, te werken vraag je best een introductie van je verdeler.” Moesten er toch problemen komen, is het bij Steketee mogelijk dat ze je helpen vanop afstand via die verschillende schermen, omdat ze via de simkaart kunnen meekijken.

Ben je geïnteresseerd in een cameragestuurde schoffelmachine, dan moet je weten dat die toch zo’n  € 15.000 duurder is in vergelijking met een gewone schoffelmachine, en de aparte camera kan je niet kopen. “Elke merk gaat ook zijn eigen touch geven aan zijn machine met camera, maar de verschillen zullen vooral zitten in de fijne software. Daarnaast is de camera enkel een stuurhulp en blijft een accurate schoffelmachine het belangrijkste onderdeel voor een goed wiedresultaat. Voor de keuze van camera laat je je best leiden door de schoffelmachine die je voor ogen hebt, de grondsoort, de teelten, en de dealer waarbij je je goed voelt”, tipt Lieven nog. Ten slotte moet je ook nadenken over welk systeem je best kiest: naast cameragestuurd schoffelen, is GPS ook een optie. Voor loonwerkers zoals Johan, die niet zaait met gps, is cameragestuurd schoffelen de beste optie.

De demonstratiedag werd mogelijk gemaakt door de operationele groep ‘smart weeding, organic feeding’.

Meest recent

Meest recent