Startpagina Actueel

Hard discount en buurtsupermarkt winnen, speciaalzaken verliezen

Belgische gezinnen gaven in 2017 gemiddeld minder geld uit aan voeding en dranken en evenveel aan verse voeding als in 2016. De Belg sprong namelijk bewuster om met voedsel en verminderde het aantal winkelbezoeken.

Leestijd : 4 min

De gemiddelde Belg koopt zijn verse voeding in de eerste plaats in de klassieke supermarkt en de hypermarkt. Zij verloren vorig jaar bijna 1 procentpunt marktaandeel. Hard discounters Aldi en Lidl groeiden verder (+0,8 procentpunt) en blijven aankoopkanaal nummer twee. De buurtsupermarkt nam de grootste sprong en steeg met 1,4 procentpunt. De grootste verliezer is de speciaalzaak, die zijn marktaandeel verder ziet afnemen (-0,9 procentpunt). Ook de openbare markt deelt in de klappen (-0,3 procentpunt). De rechtstreekse verkoop op de hoeve blijft wel op peil.

Dit leert VLAM uit de cijfers die het marktonderzoeksbureau GfK Belgium via zijn panel van 5.000 Belgische gezinnen verzamelde in 2017.

Steeds minder aankoopmomenten

In 2017 besteedden de Belgische gezinnen 25,8 miljard euro aan voeding, dranken, huishoud- en verzorgingsartikelen of 0,5% minder dan het jaar voordien.

De versmarkt deed het iets beter en bleef stabiel op 11,2 miljard euro. Rekening houdend met de voedingsinflatie van 1,2% koopt de Belg al enkele jaren op rij minder verse producten. Als gevolg van het groeiende duurzaamheidsbesef springt de Belg verstandiger met voedsel om. Bovendien blijft het dalende aantal winkelbezoeken de totale aankopen negatief beïnvloeden. Vorig jaar gingen er 2 aankoopmomenten verloren. Het jaarlijkse aantal winkelbezoeken bedraagt nu gemiddeld 151 keer per jaar. In 2002 was dit nog 202 keer.

Het kanaal dat het meest te lijden heeft onder het dalende aantal winkelbezoeken is de speciaalzaak. In dit kanaal verminderde het aantal bezoeken sinds 2008 met 40%. Een groei van het aantal aankoopmomenten was er voor de buurtsupermarkt. Op lange termijn winnen de ‘overige’ kanalen met onder andere de e-commerce terrein al blijft het marktaandeel van e-commerce voor voeding beperkt.

Hard discount en buurtsupermarkt winnen marktaandeel

De absolute marktleider in de versmarkt blijft DIS 1, zeg maar de hypermarkt en de klassieke supermarkt. DIS 1 bereikte in 2009 met 48% zijn hoogste aandeel maar zakt nu tot 45,2%. Vorig jaar verloor dit kanaal bijna één procentpunt.

Hard discount is de grootste groeier. Sinds 2011 wint dit kanaal jaar na jaar terrein. Het marktaandeel van hard discount in de versmarkt steeg vorig jaar met 0,8 procentpunt naar 20,6%. Het is hiermee de nummer twee in het retaillandschap vóór de buurtsupermarkt maar ver achter DIS 1.

Het marktaandeel van de buurtsupermarkt nam, vorig jaar, de grootste sprong van 15,8 naar 17,2%. Deze winkelformule was tot 2013 een continue groeier en kende daarna enkele mindere jaren om vorig jaar dus fors te groeien.

De grootste verliezer is echter de speciaalzaak. Dit kanaal ziet zijn marktaandeel in tien jaar tijd krimpen van 14,9 naar 9%. De openbare markt deelt ook in de klappen en verliest, na enkele jaren van stabilisatie, verder terrein en zakt richting 2% marktaandeel. Het dalend aantal winkelbezoeken laat zich in de speciaalzaak het sterkst voelen.

De groep ‘overige kanalen’ met o.a. Bioplanet, de kleinere superettes met maximum twee kassa’s, de rechtstreekse verkoop en de e-shops, is een groep met een stabiel marktaandeel van rond de 6%. Binnen deze groep deed de rechtstreekse verkoop op de hoeve het iets beter dan de rest. De aankoopfrequentie in de hoevewinkel blijft op peil.

DIS 1 blijft dominant in alle verscategorieën

DIS 1 blijft in alle verscategorieën de absolute marktleider. Het marktaandeel van DIS 1 varieert van 39% voor vleeswaren tot 51% voor zuivel. Naast zuivel zijn ook eieren een belangrijke categorie voor de supermarkt in het algemeen en DIS 1 in het bijzonder. Voor groenten en fruit scoort DIS 1 boven het gemiddelde met een marktaandeel van respectievelijk 47 en 48%. Bij de categorieën vlees en vleeswaren is DIS 1 relatief ondervertegenwoordigd. De categorie vis, week- en schaaldieren scoort gemiddeld in DIS 1.

Vers vlees, gevogelte en wild is een categorie waar de speciaalzaken (slagers) sterk staan met een aandeel van 21%. De zelfstandige slager houdt hiermee relatief stand binnen het retaillandschap.

De openbare markt is relatief belangrijk voor fruit en groenten en vooral voor vis, week- en schaaldieren. De openbare markt boekte in 2016 winst voor vis, week- en schaaldieren maar viel vorig jaar terug ten voordele van vooral de buurtsupermarkt. De buurtsupermarkt wint ook fors terrein voor groenten en fruit.

Vermeldenswaard is ook het relatief hoge aandeel (10%) van het kanaal “overige” voor verse aardappelen. Hieronder valt voornamelijk de rechtstreekse verkoop op de hoeve.

De buurtsupermarkt wint vooral bij de 40-plussers

De buurtsupermarkt is de grote winnaar in 2017. Dit kanaal wint in alle regio’s aan marktaandeel. Het kon in alle bevolkingsgroepen meer kopers aantrekken maar de grootste omzetstijging boekte de buurtsupermarkt bij de 40-plussers.

Hard discount, die op lange termijn het meest aan belang won, groeide vorig verder door. Het kerncliënteel van hard discount blijven de gezinnen met kinderen en vooral deze met een beperkt inkomen. Deze groep kopers is wel stabiel. De omzetgroei in hard discount kwam in 2017 hoofdzakelijk op het conto van de tweeverdieners zonder kinderen en de gepensioneerden met een beperkt inkomen.

In Vlaanderen staat de speciaalzaak met een marktaandeel van 13% steviger in zijn schoenen dan in Brussel en Wallonië. In deze regio’s heeft de speciaalzaak een marktaandeel van respectievelijk 7 en 8%. Het marktaandeel van de speciaalzaak staat over heel België wel sterk onder druk. De grootste kopersgroep zijn hier de gepensioneerden.

De openbare markt en de rechtstreekse verkoop op de hoeve tot slot hebben in Vlaanderen hogere marktaandelen dan in de rest van het land.

VLAM

Lees ook in Actueel

Duurzame bemesting van aardappelen

Aardappelen BELFertil en Belgapom bieden telers, teeltbegeleiders en adviseurs een gloednieuwe website aan rond duurzame bemesting van aardappelen. Je vindt er informatie en praktische tips om de efficiëntie van de bemesting te optimaliseren.
Meer artikelen bekijken