Startpagina Melkvee

Melkjaar 2017 was goed, Milcobel gemiddeld in Europese vergelijking

Na jaren met slechte prijzen zijn de melkprijzen in 2017 fors gestegen. De gemiddelde melkprijs van de meest belangrijke zuivelondernemingen in de EU steeg in 2017 met een kwart in vergelijking met 2016. Milcobel scoorde gemiddeld in vergelijk met de concurrentie.

Leestijd : 4 min

Het ‘rapport 2017’ van de LTO Internationale Melkprijsvergelijking op milkprices.nl laat zien dat de melkmarkt in 2017 verbeterde. De gemiddelde melkprijs in de EU steeg van € 28,31 in 2016 naar € 35,24 per 100 kg in 2017. Een stijging van € 6,93 ofwel 24,5%. De melkprijs van 2017 komt hiermee (bekeken over 19 jaar) op de derde plaats achter de topjaren 2013 en 2014.

Milcobel

De gemiddelde melkprijs van de Belgische referentie Milcobel kwam voor 2017 uit op €35,32 per 100 kg standaardmelk. Dat is €8,44 meer dan in 2016, oftewel een op Europees vlak bovengemiddelde stijging met 31,4 %. Dat maakt de gemiddelde melkprijs die Milcobel uitbetaalde 8 cent per 100 kg hoger dan het Europees gemiddelde. Milcobel landt daar volgens LTO, een Nederlandse landbouworganisatie, mee op de zevende plaats van de zeventien belangrijkste Europese melkerijen. Milkprices.nl heeft wel nog geen rekening gehouden met de nabetaling over 2017 bij Milcobel.

Nederland boven

Niet alle melkerijen stegen even hard in 2017. Het Ierse Glanbia liet een stijging noteren van 49,1%, terwijl het Finse Valio ten opzichte van 2016 slechts 4,1% stijging laat optekenen. Valio was in 2016 echter niet zo laag gevallen als veel van haar collega’s.

Opvallend is dat twee van de drie hoogste uitbetalers voor 2017 in de EU Nederlands zijn: FrieslandCampina (€38,51) en Royal A-Ware (€36,78). Enkel de absolute koploper, het Noord-Italiaanse Granarolo doet het met een gemiddelde uitbetaalde melkprijs van €39,69 nog iets beter.

Voorts gaan ook nog het Finse Valio (€36,64), het Deense Arla (€36,29) en het Duitse DMK (€35,46) Milcobel vooraf.

Franse ‘duik’

Eveneens opvallend is dat de Franse zuivelbedrijven (Danone, Sodiaal, Savencia, Lactalis) collectief onder het gemiddelde scoren. Danone stond in 2016 nog in de top 3 van hoogste Europese uitbetalers, maar zakte voor 2017 weg naar plaats 9. Alle Franse zuivelbedrijven stonden in 2016 nog in de bovenste helft van de rangschikking, maar zakten collectief naar de onderste helft. Milkprices.nl ziet een duidelijke trend: “In goede melkprijsjaren zijn de Franse melkprijzen lager dan het gemiddelde, terwijl in relatief slecht jaren het omgekeerde geldt.”

De prijzen van Duitse ondernemingen stegen dan weer bovengemiddeld. Hoewel de Ierse melkprijzen het sterkst stegen (38 tot 49%) liggen ze net als andere jaren onder het gemiddelde.

Hoge vetprijzen

Als verklaring voor het relatief goede jaar 2017 verwijst LTO naar de historisch hoge vetprijzen die de zeer lage eiwitprijzen compenseerden. Vet gerelateerde zuivelproducten zoals boter hebben een structureel beter imago gekregen bij de consument. Anderzijds was er een eiwitoverschot, wat bleek uit de hoge voorraadniveaus van mager melkpoeder in de EU en VS. De gemiddelde notering van boter steeg met 60% en van volle melkpoeder met bijna 27%. De gemiddelde notering van het eiwitrijke mager melkpoeder kwam uiteindelijk bijna 3% lager uit.

Voor 2018 ziet milkprices.nl na een dip in het begin van het jaar een verbeterde marktsituatie, zowel voor de vet- als eiwitfractie. Deze zijn echter nog niet terug te vinden in de melkprijzen uitbetaald aan de boer. Opbrengsten op de zuivelmarkt worden immers maar vertraagd verwerkt in de aan melkveehouders uitbetaalde melkprijzen. Dat blijkt ook uit de meest recente Milcobel-prijsaankondiging: deze blijft voor de maand mei gelijk met deze van de voorgaande drie maanden ( €28,75 per 100 l, hetzij  €31,04 reëel uitbetaald).

Volatiliteit

2017 was een jaar van sterk stijgende melkprijzen. Sterke schommelingen blijken het nieuwe normaal. De grootste prijsschokken deden zich de afgelopen 20 jaar voor in 2007 en 2008, zoals de grafiek toont. Het was een gevolg van het afbouwen van de marktbescherming door de EU. De prijsondersteuning op de interne markt en de bescherming aan de buitengrenzen werden in de periode 2004-2007 geleidelijk vervangen door rechtstreekse inkomenstoeslagen. “Nadien waren - uitgedrukt in wielertermen - de beklimmingen minder steil evenals de afdalingen. Desalniettemin zijn het nog steeds zware bergetappes met grote hoogteverschillen”, aldus LTO.

Verlaat effect

Mikprices.nl stond dit jaar ook stil bij de vertraging die zit tussen de gemiddelde gerealiseerde melkprijzen en de omgerekende theoretische boter- en mager melkpoedernoteringen. Dat uit zich ook in de grafiek (figuur 2). De grafiek laat zien dat de noteringen hogere pieken en diepere dalen bereiken. Behalve dat de marktontwikkelingen worden gedempt, lijkt het overigens ook dat de melkprijzen de markt vertraagd (zo’n 3 maanden later) volgen.

Als verklaring voor dit matigend effect verwijst LTO naar het productenpakket dat bij veel melkerijen breder is dan boter en mageremelkpoeder. Ook veel opbrengstprijzen schommelen minder dan de prijzen van boter en magermelkpeder.

Schommelingen blijven

Milkprices.nl ziet de sterk schommelende prijzen als een gegeven. “Stabiele prijzen zijn alleen mogelijk bij langdurig evenwicht tussen vraag en aanbod. In de zuivelmarkt kan het aanbod niet snel reageren op veranderingen in de vraag. Daarnaast kunnen relatief beperkte en onvoorziene veranderingen in vraag (bijv. melamine schandaal in China, import-verbod Rusland) en aanbod (bijv. droogte in Nieuw-Zeeland) leiden tot grote prijsschommelingen.”

Zuivelbedrijven gaan op een verschillende manier om met volatiliteit. Zuivelbedrijven met een breder productenpakket en bredere geografische spreiding van hun afzet kunnen een stabielere melkprijs uitkeren dan melkerijen die zich sterk specialiseren.

Melkprijs vastzetten

In de EU zijn Valio en de Franse zuivelondernemingen de bedrijven die relatief minder fluctueren in hun melkprijs. Ierse melkveehouders kunnen periodiek voor een bepaalde hoeveelheid melk voor een bepaalde periode met hun zuivelverwerker een vaste prijs afspreken. Voor deze hoeveelheid melk heeft de zuivelonderneming op zijn beurt weer prijsafspraken gemaakt met een afnemer. Vooral Glanbia heeft volgens LTO veel van deze vaste melkprijscontracten aangeboden aan haar leveranciers, die daar op grote schaal gebruik van gemaakt hebben.

IDC

Lees ook in Melkvee

MilkBE lanceert nieuw duurzaamheidscharter

Melkvee MilkBE heeft een nieuw Duurzaamheidscharter. Met engagementen van zowel landbouworganisaties als zuivelindustrie zal MilkBE een verdere verduurzaming van de melkveehouderij stimuleren en wil het zo deel van de klimaatoplossing zijn.
Meer artikelen bekijken