Droogte gijzelt landbouw in Europa
Een relatief kort maar intense droogte is aan de gang in het centrum en het noorden van Europa, en dat al sinds mei. De temperaturen zijn bovengemiddeld, maar er viel ook erg weinig neerslag. Dit laat wel zijn sporen na voor de landbouw: watervoorziening wordt soms moeilijk en lokaal worden er beperkingen opgelegd. De kans op brand is ook verhoogd. Dit meldt het JRC Europese Droogte Observatorium (EDO).
De droogte houdt niet enkel in België aan, ook delen in het centrum en het noorden van Europa gaan gebukt onder de droogte. In Scandinavië, Letland, Nederland, Schotland, het noorden van Duitsland en het grootste deel van Ierland hebben een veel te lage bodemvochtigheid (wat een indicator is van de ernst van de droogte). Dat is ook het geval voor het westen van Wit-Rusland, het westen van Polen en een deel van de Tsjechische Republiek. Daar kon men zelfs al spreken van vegetatiestress. Men verwacht dat het bodemwatergehalte terug zal herstellen in het zuiden en het oosten van de Baltische Zee, maar ergens anders is verbetering nog niet aan de orde.
Anticloon
Een aanhoudende hoge drukgebied of anticloon zorgt voor het langdurige zonnige en droge weer. Tijdens mei en juni was de hoeveelheid neerslag minder dan normaal, zelfs als men de natuurlijke fluctuaties meerekent. In het centrum en het noorden van Europa zorgde dit voor erg weinig neerslag, behalve in Schotland, waar de hoeveelheid neerslag al minder dan gemiddeld was in mei. In grote delen van Ierland en aan beide kanten van het Engels kanaal viel er maar één derde neerslag van wat men in juni gewend is, uit de lucht. In Scandinavië begon de droogte al in maart.
Hoge temperaturen, meer verdamping
De hogere temperaturen zorgen voor meer verdamping bij de planten, maar ook van het bodemvocht. Planten hebben hierdoor dus ook meer water nodig. In van mei tot midden juli bleven de temperaturen bovengemiddeld in Ierland en Engeland. En ook in Scandinavië startte een hittegolf eind mei. Voor Noorwegen en Denemarken hielden de hoge temperaturen aan in juni, en piekten in juli. Centraal- en Noord-Polen kenden de warmste mei in decennia, gevolgd door een bovengemiddeld warm juni. Hetzelfde kan men zeggen voor Noord-Duitsland.
Europese landbouw lijdt
De gevolgen van de droogte zijn weidverspreid en manifesteert zich op verschillende manieren. In Litouwen werd de noodtoestand uitgeroepen voor de landbouw en in Letland wordt de droogte al beschouwd als natuurramp. In alle landen is er sprake van een verhoogde kans op brandgevaar, zeker in Zweden. Maar ook lagere opbrengsten worden verwacht, en dat vooral bij granen in het Baltisch gebied en de eilanden rond het Engels kanaal, en fruit en tuinbouw in continentaal Europa.
Watervoorziening wordt een probleem. In Ierland is het gebied rond Dublin als in het noorden van het land zijn waterbeperkingen opgelegd, en de boeren voorspellen er lage oogsten. In het Verenigd Koninkrijk echter, zijn er nog geen problemen in watervoorziening. Ook in Noorwegen zijn waterbeperkingen opgelegd, en verwacht men dat de elektriciteitsprijzen omdat ze afhankelijk zijn van de opwekking door water. In Denemarken werden in juli ook al beperkingen opgelegd voor irrigatie. Sommige bronnen spreken dat de schade op kan lopen tot 600 miljoen euro, waardoor men belastingvermindering overweegt.
Zweden verwacht een oogstvermindering in tarwe van 20 % in vergelijking met het vijfjarengemiddelde. Verder kent Polen een verlaagde graanproductie, die geschat wordt op 5 tot 25 % in vergelijking met 2017. Duitsland verwacht ook een verlies in graanopbrengst die tot 20 % minder is dan het vijfjarengemiddelde. Ongeveer hetzelfde wordt verwacht voor het Tsjechische Republiek.
En in België?
EDO rapporteert en verwacht voor België minder verliezen omdat nog geïrrigeerd kan worden. De droogte is wel vergelijkbaar als in Centraal- en Noord-Europa. Het Algemeen Boerensyndicaat roept echter wel op de droogte te erkennen als landbouwramp.
