Startpagina Akkerbouw

Na de regen komt de groenbedekker

Hoewel het zaaien van groenbedekkers al gestart is, is lang nog niet alles ingezaaid vanwege de droge grond. “Vanaf dat het geregend heeft, kan men nu beter starten met inzaaien”, aldus Bart Debussche van het Departement Landbouw en Visserij. Samen met Inagro tonen ze met verschillende commerciële, maar ook eigen mengsels, de opties.

Leestijd : 5 min

De meeste landbouwers kiezen ook voor groenbedekkers om 5% van hun bouwland ecologisch aandachtsgebied (EAG) te maken. Het Departement Landbouw en Visserij en Inagro informeren samen de landbouwer over welke mengsels het inzaaien waard zijn. Hiervoor stellen ze zelf mengsels samen, en vergelijken die met de commerciële mengsels “Want we merken dat veel landbouwers kiezen voor het gemak, en dus kant- en klare commerciële mengsels zaaien”, merkt Debussche op.

Hieronder een overzicht van de resultaten, op percelen met als voorvrucht aardappel. “De groenbedekkers kunnen dan handig gebruik maken van de stikstof die overblijft na de teelt. Ook bij andere teelten is er geen probleem. Slechts bij tarwe kan men de vraag stellen of enige stikstofgift nodig is.”

Een commercieel mengsel

De EAG bieten/granen van AVEVE bevat gele mosterd en bladrammenas en is een mengsel dat vooral in akkerbouwstreken wordt uitgezaaid. Gele mosterd moet je niet uitzaaien bij koolbedrijven, aangezien het knolvoetgevoelig is. Bladrammenas of andere kruisbloemigen worden echter ook afgeraden.

Greencover Nema Late (Limagrain) is een combinatie van gele mosterd en Japanse haver. “Net als bij bladrammenas, staat de Japanse haver wat verdoken onder de gele mosterd”, vertelt Debussche. “Gele mosterd is vaak sterk overheersend. Om een goed evenwicht te creëren, doen we in onze eigen mengsels slechts de minimum hoeveelheid (5kg/ha gele mosterd) en vullen we meer aan met bijpassende partners.”

Greencover Gras-Rogge (Limagrain) bevat gras en rogge. Zo’n mengsel vormt minder bovengrondse biomassa en investeert eerder in wortelontwikkeling, dit in tegenstelling met een bladrijke groenbedekker. “Het mengsel is niet vorstgevoelig, houdt zo de opgenomen N vast tot het inwerken in het voorjaar”, vertelt Franky Coopman van Inagro.

Limagrain heeft ook Greencover humus in het gamma. De combinatie van gele mosterd, zonnebloem en Japanse haver vormt een zeer omvangrijk gewas. “Hoewel zonnebloem bovengronds een stevige plant is, is het wortelstelsel beperkt. Terwijl net de wortels zorgen voor de organische stof opbouw. Na de winter verpulvert het bovengronds deel gemakkelijk.” Een ander nadeel was de aantasting van Sclerotinia in 2016, maar werd in het demoveld in 2017 niet opgemerkt.

Nitrafix (Limagrain) met bladkool en bladraap, werd ook getoond. Ze zijn niet vorstgevoelig. Dit is geen mengsel om uit zaaien op percelen met kolen in de rotatie.

Blacelia (AVEVE) bevat bladrammenas en Facelia. Dit werd een dicht gewas, en gaf een mooi evenwicht in groenbedekker. Facelia bloeit vlot, is gegeerd door de bijen, en is sterk vorstgevoelig. Bladrammenas kan beter tegen vorst. Daarnaast vormt bladrammenas een penwortel die diep in de grond gaat, in tegenstelling tot Facelia. “Combinaties met Facelia zijn populair in de groenteteelt”, besluit Coopman

Facelia met Japanse haver vormt het mengsel Jacelia (AVEVE). “Maar hier is de Facelia minder goed ontwikkeld dan de vorige combinatie.” Hetzelfde verhaal kan men vertellen bij het mengsel Matacelie (AVEVE), waar vooral de gele mosterd te zien is en minder de Facelia.

Of stel je mengsel zelf samen

Je kan er ook voor kiezen zelf een mengsel te maken. “Je moet er wel voor zorgen dat de twee hoofdsoorten minstens aan 50% van de opgelegde zaaidichtheid aanwezig zijn, voor de rest mag je ook bijvullen”, begint Debussche zijn verhaal over zelf mengsels creëren. Hij tipt erbij dat minder zaaizaad nodig is voor een goede ontwikkeling, als men maar vroeg genoeg inzaait. “Dat geeft een mooie besparing.”

Er zijn echter ook groenbedekkers die niet in de commerciële mengsels terug te vinden zijn, zoals zomerhaver. “Naast een cultuurgewas in het voorjaar, kan je die ook gebruiken als groenbedekker in het najaar. Het heeft als voordeel dat die vorstgevoelig is, kapot vriest en het inwerken goed verloopt.” Zomerhaver kan je combineren met bladrammenas. De hoeveelheid bladrammenas + zomerhaver 6+50 kg/ha (lage dichtheid) en 8+70 kg/ha (hoge dichtheid) geven een goede bedekking.

Zomerhaver kan je niet vergelijken met Japanse haver, geeft Debussche nog mee: Japanse haver is een veel forsere plant, en dus zal je met minder zaaizaad al een mooie bedekking krijgen. Ten slotte is zomerhaver gevoeliger voor ziekten zoals roest.” Combinaties van gele mosterd met Japanse haver in hoeveelheden 5+30 kg/ha (lage dichtheid) en 8+40 kg/ha (hoge dichtheid) zorgen beiden voor een mooi resultaat. “Wil men gele mosterd in het mengsel, dan moet men wel oppassen met de hoeveelheid omdat die de neiging heeft tot overheersen. De hoeveelheid van de partner moet dus worden opgedreven”, raadt Coopman nog aan.

Verder werden ook Facelia en luzerne gecombineerd, maar de luzerne was er amper in zichtbaar. Het beste is de Facelia te combineren met een plant met stevige structuur, zoals bladrammenas. Zo niet, kan Facelia makkelijk hangen.

“Het budgetmengsel onder de budgetmengsels is de combinatie raapzaad en gele mosterd”, aldus Coopman. Dat zijn twee goedkope soorten die kunnen in de verhouding 2+10 kg/ha en 2+5 kg/ha. Het geeft echter veel bovengrondse, en weinig ondergrondse massa. Beide soorten zullen ook gemakkelijk kapot vriezen, wat het nadeel geeft dat er in de winter al stikstofafgifte is.

Men kan ook twee soorten grassen uitzaaien. Inagro combineerde Italiaans raaigras met Engels raaigras in lage (15+15 kg/ha) en hoge (22,5+22,5 kg/ha) dichtheid. Grassen vriezen niet kapot, en vormen een goede wortelmassa en minder bovengrondse massa. De stikstofopname gebeurt trager omdat het wortelgestel oppervlakkiger is.

Op demoveld experimenteerden ze met mengsels die niet zo courant zijn. Zo werd Italiaans raaigras ingezaaid met vlinderbloemige Alexandrijnse klaver in lage (15+12,5 kg/ha) en hoge (22,5+20 kg/ha) dichtheid ingezaaid. “Alexandrijnse klaver kan fors groeien, ook al in het begin. Het is gekend als de snelst groeiende klaver”, vertelt Debussche. “Men kan al een mooie snede hebben in het najaar.” Bij het combineren van Alexandrijnse klaver met Japanse haver, zag men dat Japanse haver gemakkelijk overheersen.

Hoe kiezen?

Laat je keuze van groenbedekker afhangen van de teelten op je bedrijf. Heb je koolgewassen dan gebruik je gele mosterd, bladrammenas of raapzaad beter niet. Inzaaien voor half september geeft je een ruime keuze aan groenbedekkers. Daarna is de keuze beperkt tot Japanse haver, snijrogge en grassen. Kijken naar de prijs is ook een idee, maar bewust kiezen voor een goed ontwikkelende groenbedekker, goed voor opbouw organische stof is een keuze voor de toekomst.

Als oplossing voor ruwvoeder

Door de droogte kunnen groenbedekkers een oplossing bieden voor het tekort aan ruwoeder. Deze groenbedekkers moeten aan verschillende voorwaarden voldoen. Toch is er een wijziging op een voorwaarde. Normaal moet de in te zaaien groenbedekker voor ecologisch aandachtsgebied bestaan uit een mengsel van minstens twee gewassen die voorkomen op de lijst opgenomen in de toelichtingsnota bij de verzamelaanvraag 2018. Dit jaar volstaat dat de zaaidichtheid van het tweede gewas in het mengsel minstens 10% bedraagt van de aangegeven minimale zaaidichtheid, zoals opgenomen in de lijst. Deze afwijking is enkel van toepassing op groenbedekkers die in aanmerking komen voor ruwvoerderwinning.

MV

Lees ook in Akkerbouw

Duurzame bemesting van aardappelen

Aardappelen BELFertil en Belgapom bieden telers, teeltbegeleiders en adviseurs een gloednieuwe website aan rond duurzame bemesting van aardappelen. Je vindt er informatie en praktische tips om de efficiëntie van de bemesting te optimaliseren.
Meer artikelen bekijken