Startpagina Granen

Graanhandel slaat handen ineen

De voorheen in verschillende organisaties verdeelde Belgische graanhandel slaat de handen ineen. Voortaan varen ze onder één vlag en wel die van de Federatie Granen, of kortweg ‘Fegra’. Voorzitter Karel Vandermeersch denkt dat Fegra de belangen van de sector beter zal kunnen verdedigen door onder meer te werken aan eenduidige commerciële standaardcontracten, arbitrage en de lobby naar beleid en politiek.

Leestijd : 4 min

De Belgische graanhandel is traditioneel verdeeld in twee organisaties: Synagra en Imexgra. Synagra telt 235 leden en bestaat uit nationaal opererende collecteurs, die vaak direct kopen bij boeren in België. Synagra volgt de markt op, beheert de sectorale autocontrolegids (G-038) en het sectorale bemonsteringplan. Vaak spelen de collecteurs ook een rol in de distributie van zaden, kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen.

Imexgra vertegenwoordigt 40 leden die internationaal actief zijn in de import, export en distributie. Denk aan grotere traders als Cargill, Cefetra of Vanden Avenne Commodities – waar Vandermeersch managing director is. Het zijn bedrijven die naast granen ook producten als sojaschroot, palmpit of citruspulp importeren. De belangrijkste klant is de veevoederindustrie. De organisatie kent een arbitrage- en verzoekingskamer (bemiddeling bij geschillen), geeft indicatieve prijzen en beheert gestandaardiseerde handelscontracten.

Het derde ingrediënt van Fegra is de Brusselse Handelsbeurs, die 145 leden telt. Vroeger kwamen kopers en verkopers fysiek samen in het Palais du Midi in hartje Brussel, de verkopers al dan niet gewapend met een koffertje geld. De grootvader van Vandermeersch deed er nog zaken. Tegenwoordig gaat de handel voornamelijk digitaal en functioneert de Brusselse Handelsbeurs voor de graanhandel als organisator van belangrijke netwerkevenementen, legt Vandermeersch uit.

Een cijfer durft Vandermeersch niet te noemen, maar de Belgische graanhandel is groot. België is wat de graanteelt betreft geen Frankrijk, maar nog altijd goed voor honderdduizenden hectares en vanwege de grote veehouderij is de vraag naar veevoeder groot. De import van agribulk verloopt vooral via de haven van Gent. De haven van Antwerpen is een containerhaven waar voornamelijk exotische producten die ook zo vervoerd worden, zoals bananen of kiwi’s, worden ingevoerd. De graanhandel draait volgens Vandermeersch aan het einde van de dag vooral om logistiek en kwaliteit van product - meer dan om prijzen.

“De prijzen van agribulk worden door de wereldmarkt - vraag en aanbod - bepaald, daar is geen ontkomen aan.”

De internationale graanhandel haalt grondstoffen van over de hele wereld.
De internationale graanhandel haalt grondstoffen van over de hele wereld. - Vladimir Menkov

Bestuurlijke organisatie

De drie bovengenoemde organisaties houden nu op te bestaan. Hun taken worden ondergebracht bij Fegra. De zeggenschap in het bestuur is door de drie partijen op gelijke basis verdeeld. Voor de toekomst is niets in beton gegoten, zegt Vandermeersch, maar er is een gentleman ’s agreement. “We werken met grote volumes, is ons aantal beperkt. Iedereen kent iedereen, als een bestuurder weg valt weten we welke kandidaten voor opvolging bij het profiel van de voorganger past. Was dat een lokale handelaar, dan volgt een lokale handelaar hem op.” Moet dat niet in de statuten? “We bestaan nog maar net. De graanhandel is ook een wereld waarin je woord heel belangrijk is.”

De nieuwe organisatie zal de belangen van de handel in granen, andere grondstoffen en de agro-toelevering op nationaal en internationaal niveau behartigen. Fegra lijkt zo wel op het Nederlandse Comité van Graanhandelaren. De onomstreden positie van deze organisatie bewijst volgens Vandermeersch dat de belangen van nationaal en internationaal opererende graanhandelaren veel vaker overeenkomen dan verschillen.

Ziet een importeur niet liever wél de import van die transgene granen snel goedgekeurd door de Europese Commissie, en de op lokale teelt geënte lokale handelaar niet? “Er zal altijd wat spanning zijn, maar we moeten die niet overdrijven. Wat betreft uw voorbeeld: als importeur ben je niet per definitie voor de mogelijkheid meer te kunnen importeren - bijvoorbeeld door de toelating van import van bepaalde transgene gewassen. Uiteindelijk blijft het totale volume dat hier kan worden verkocht hetzelfde. In elk geval: als we Europees (binnen sectororganisatie Coceral, red) een positie innemen, zal intern eerst debat plaatsvinden.”

Professionalisering

Als voordelen van de samenvoeging ziet Vandermeersch onder meer de mogelijkheid van een grotere organisatie om stappen te zetten op het gebied van professionalisering. Standaardcontracten bestaan bijvoorbeeld wel, maar zijn soms achterhaald. Samen ontstaat ook een beter beeld van de nationale en internationale markt, en kunnen beter cursussen en opleidingen worden verzorgd die de sector sterker maken.

Het voordeel van het verenigen van de organisaties, is ook dat ze sneller door politiek en beleid serieus genomen zal worden. Er is voortaan maar één aanspreekpartner, aldus Vandermeersch. Op het gebied van beleid heeft Fegra onder meer de wens dat de Belgische overheid zich meer inspant om een gelijk speelveld binnen de EU te bekomen. Diplomatiek als Vandermeersch is, wil hij geen vinger wijzen.

“Maar als een schip met een met salmonella besmet product in de haven van Gent binnen komt, dan wordt daar anders mee omgegaan dan in bijvoorbeeld Rotterdam of Hamburg. Anders in de zin van op welk moment een lading weer wordt vrijgegeven”, aldus Vandermeersch.

JCB

Lees ook in Granen

Meer artikelen bekijken