Startpagina Melkvee

Jan Bakker (KWS): Werken aan betere voerkost loont

Hoe kunnen melkveehouders in de toekomst economischer melk produceren? Volgens Jan Bakker, directeur van KWS Benelux, moeten veehouders hun bedrijf alerter besturen: “We moeten de boer wakker schudden. Een totale voederkost van 10 cent/l melk moet immers haalbaar zijn.”

Leestijd : 5 min

Traditiegetrouw start KWS-directeur Jan Bakker het nieuwe jaar met een babbel met de landbouwvakpers, met een terugblik naar het voorgaande jaar én een vooruitblik naar de komende jaren.

Droogte-effect

“In 2019 stond de landbouweconomie onder druk. De melkprijs bleef wel redelijk op niveau. Door de aanhoudende lage rundvleesprijzen verdienen de vleesveehouders echter amper iets. De varkenssector kon door Afrikaanse varkenspest in Azië genieten van betere prijzen. De voedergewassen deden het iets beter dan in 2018, maar ze bleven toch ondermaats door de droogte. Heel wat akkerbouwgewassen kenden geen topjaar. De sector ziet ook alsmaar meer gewasbeschermingsmiddelen verdwijnen zonder dat er alternatieven beschikbaar zijn. Algemeen gaat de sector gebukt onder milieumaatregelen. De (Nederlandse) melkveestapel neemt af, in België zien we een transitie van vleesvee naar melkvee. Afnemers leggen bovendien verplichtingen op die geen meerwaarde zijn voor het milieu, maar die via marketing wel zo aan de man worden gebracht.”

2019 werd opnieuw geplaagd door heel wat weerextremen. “De landbouwsector wordt hier in de eerste plaats door getroffen. De koude en droogte in de periode na de zaai van de maïs zorgde voor een trage en soms slechte opkomst. Na een iets nattere periode kwam dan de droogte in de zomermaanden, met veel kolfloze stengels tot gevolg. Gemiddeld was de oogst ondermaats, met 20% minder opbrengst. Zoals we vorig jaar ook al benadrukten was beregening van de maïs op veel plaatsen noodzakelijk. Opnieuw gingen heel wat officiële proefvelden naar de vaantjes door de droogte. KWS beregent daarom systematisch zijn proefvelden.”

Snelle lente rogge geniet voorkeur

Bakker heeft het ook moeilijk met de impact van de politieke beslissingen op de bedrijfsvoering. “Het areaal maïs wordt in Nederland niet gestuurd door de behoefte, maar door de politiek. Hierdoor staat er teveel gras, terwijl er veel meer maïs zou moeten staan. Iedere boer verliest 2.000 euro/ha als hij gras moet telen in plaats van maïs. Daardoor melkt een Vlaamse boer 5 cent/kg goedkoper dan zijn Nederlandse collega die verplicht wordt om op 80% van zijn areaal gras te telen.” Bakker ziet daarom veel heil in het vorig jaar gelanceerde M-R-M-concept. Snelle lente rogge (R) wordt geteeld tussen de maïs-oogst (M) en voor de nieuwe inzaai van maïs (M). Zaai eind september- begin oktober is ideaal om voldoende stikstof op te vangen tegen de staalname van begin november. Het is een gemakkelijk gewas zonder gebruik van halmverkorter, onkruidbestrijding of doodspuiten. De hybride bladrogge wordt in april geoogst. Het eiwitpercentage ligt tussen 16 en 18% en is daarmee vergelijkbaar met gras. Weliswaar moet je bij dit concept kiezen voor een vroege maïsvariëteit. Bakker spreekt van een saldo van ruim 200 euro/ha in vergelijking met een groenbemester. “M-R-M is milieukundig het schoonste teeltplan. Deze rogge heeft een 2 keer betere nitraatfixatie en levert eind april een betere opbrengst. Snelle lente rogge is dus een groenbemester die geld opbrengt in plaats van geld kost.” Vorig jaar werd 4.000 ha snelle lente rogge uitgezaaid.

Voerkost van 10 cent/l

Volgens de KWS-directeur beslissen boeren vandaag niet veel meer zelf, maar ze komen wel klagen dat ze niets verdienen. “Er is nochtans nog veel te winnen. Veehouders kunnen immers geld verdienen door optimalisatie van de voerkosten.”

We moeten de boeren wakker schudden , stelt Jan Bakker, directeur van KWS Benelux.
We moeten de boeren wakker schudden , stelt Jan Bakker, directeur van KWS Benelux. - Foto: AV

Bakker wil de veehouders dan ook wakker schudden. “Een correcte gewassenkeuze kan een verschil van 2.000 euro/ha maken. En ook een juiste rassenkeuze geeft tot 500 euro/ha voordeel. Daarnaast leveren goede teelt- en oogsttechnieken een verschil van 500 tot 1.000 euro/ha zodat de eigen voederrantsoenering mogelijk een besparing tot 8 cent/l melk oplevert. Teel dus het meeste voer op je eigen land. Kies daarbij zélf je (maïs)rassen. Stel het rantsoen samen van de meest economische voeders en doe een optimale aankoop van additionele voeders. Monitor bovendien dagelijks de resultaten. Een goed geïnformeerde rundveehouder kent exact de kostprijs van de geproduceerde melk of vlees én kan bijsturen waar nodig! Een voerkost van 10 cent/l melk moet een streefdoel zijn!”

Samenwerking met Farmdesk

Dat bovenstaande richtlijnen in de praktijk niet altijd toegepast worden, is duidelijk. KWS zocht uit hoe dit kan verbeteren. Het bedrijf daarom ging een samenwerking aan met Farmdesk (www.farmdesk.eu), een onlineplatform dat veehouders bijstaat in diverse managementaspecten. Na een start in de geitensector, bestaat intussen ook een module voor de melkveehouderij: Farmdesk Koe. KWS ondersteunt de introductie ervan. “We willen de boer wegwijs maken in zijn voederkosten. Door de verschillende parameters (teeltkeuzes, opbrengsten, voorraden, melkproductie, voerkosten) in te voeren en te variëren, krijgt de gebruiker nuttige adviezen over een optimaal rantsoen, inclusief het kostenplaatje per kg melk. Zo krijgt hij meer grip op zijn technisch-economisch voermanagement. Vanuit dit optimaal rantsoen kan de veehouder een passend areaal inplannen.” Bakker illustreert het belang van voerkosten nogmaals met cijfers: “Bij een productie van 1.000.000 l melk aan 10 cent/l in plaats van aan 16 - 17 cent/l realiseer je een extra inkomen van 70.000 euro!”

Kies doordacht

Bakker wees in zijn presentatie opnieuw op het belang van een juiste rassenkeuze, op basis van correcte proefveldcijfers. “Alleen correcte cijfers zijn waardevol voor de veehouder. De proefveldcijfers geven echter meermaals niet weer wat de praktijk ervaart. Het is tijd voor 1 protocol, met neutrale proefveldwerking en -verwerking van de cijfers. KWS publiceert positieve rassenlijsten, met aanbevolen rassen bij speciale problemen zoals rhizoctonia, kop- of builenbrand, legering.

Gezien de actualiteit werd ook de zaadbehandeling belicht. “Zaden, behandeld met gewasbeschermingsmiddelen op basis van thiram, mogen vanaf 31 januari niet meer op de markt worden gebracht of worden gebruikt”, waarschuwt Bakker. “Mesurol (methiocarb) gaat zijn laatste gebruiksjaar in. Zaad dat vóór 3 april werd behandeld mag nog worden uitgezaaid. De standaard bij KWS is vandaag Redigo dat werkt tegen schimmels pythium en fusarium. Tegen vogelvraat adviseren we Initio Bird Protect dat zorgt voor een boost bij de kieming en de jeugdgrroei en een effectieve bescherming.”

Anne Vandenbosch

Lees ook in Melkvee

Meer artikelen bekijken