Vlaanderen doet heel wat inspanningen voor de seizoensarbeid, onder meer met de website www.helpdeoogst.be. Maar bijvoorbeeld tijdelijk werklozen activeren om voor een job in de land- en tuinbouw te kiezen, ligt niet zo eenvoudig.
Tijdelijk werklozen
“Ik heb hierover geen exacte cijfers”, antwoordde Vlaams landbouwminister Hilde Crevits (CD&V) woensdagmorgen op vragen van parlementslid Tom Ongena (Open VLD) in de commissie Landbouw in het Vlaams parlement. “Ik heb geen zicht op het aantal tijdelijk werklozen dat wordt ingeschakeld”, aldus Hilde Crevits.
Meer nog: de overheid kan hen daartoe niet verplichten. “Het VDAB-decreet moet namelijk nog worden goedgekeurd en de privacymachtiging moet nog worden aangevraagd. Het is wel mijn intentie om, zeker na corona, te kijken hoe, als er veel tijdelijk werklozen zijn, die ingeschakeld kunnen worden.”
De land- en tuinbouw zou naar schatting voor de maanden mei en juni 15 à 20.000 extra seizoensarbeiders nodig hebben. “Er zouden zich intussen geen problemen meer mogen stellen aan de grenzen, ook niet in luchthavens, als seizoensarbeiders zich aanbieden voor jobs in ons land. Maar ik sluit niet uit dat sommige seizoensarbeiders dit jaar gewoon niet naar België zullen komen uit schrik voor het virus.”
Weinig geschikte kandidaten?
11.000 van de 58.000 seizoensarbeiders die Vlaanderen jaarlijks nodig heeft, woont in België. Voor de overige 47.000 wordt een beroep gedaan op buitenlandse arbeidskrachten. “Dat zijn voornamelijk Europeanen. Een kleine minderheid – men schat een 100-tal – komt van buiten de Europese Unie. Niet omdat de landbouwers hiervoor kiezen, maar wel omdat er op de Vlaamse arbeidsmarkt te weinig geschikte kandidaten te vinden zijn, moeten we naar het buitenland kijken.”
Via #COVID19 werden bijna 1.000 vacatures door 200 werkgevers ingegeven. “Daarnaast hebben 1.161 mensen die willen helpen met de oogst, zich aangemeld voor deze vacatures. Maar hoe mooi het engagement van die mensen ook is, we komen daarmee nog niet aan de vereiste 30.000”, zegt landbouwminister Hilde Crevits,
Volgens Bart Dochy, voorzitter van de commissie Landbouw en partijgenoot van Hilde Crevits, ontbreekt het verhaal van mensen die studentenarbeid willen verrichten. “Er is een grote vraag van mensen die dat willen doen. Het aanbod, zowel van de bedrijven als van de horeca, wordt nog in vraag gesteld. Vermoedelijk zal dat niet de volumes aannemen die het in een normaal seizoen aanneemt.
Specifieke campagne
Voor Bart Dochy is het duidelijk: de VDAB zou met een speciale campagne moeten inzetten op die studenten. “Het kan voor hen ook een opstap zijn. Als ze dat hebben gedaan, zullen ze misschien voor een langere tijd interesse hebben in de landbouwsector en in dat soort werk. Via helpdeoogst.be hebben zich 1.000 kandidaten gemeld. Het zijn er maar 1.000, maar het zijn er toch 1.000. We hopen dat ze de smaak te pakken hebben en dat later ook verder zullen doen”, aldus Bart Dochy.
“Ondanks het feit dat veel mensen zich aanbieden, kijken de boeren toch uit naar hun gebruikelijke seizoensarbeiders omdat ze weten dat die mensen dat gewoon zijn en dat heel goed doen”, weet Hilde Crevits nog. “Omdat het geen vakantie is, heb ik mij ten opzichte van de studenten nog voorzichtig opgesteld. Er zullen echter inderdaad heel wat vakantiejobs wegvallen. De maanden juli, augustus en september kunnen voor de studenten dan ook bijzonder zijn om te kiezen voor een vakantiejob in de landbouw. Ik zal daar nog een aparte inspanning voor doen. Tijdens het academiejaar zou het toch wat raar zijn om studenten te stimuleren om te helpen, wetende dat er ook in de vakantiemaanden nog grote noden zijn. Ik maak daar zeker werk van.”
