Kies tijdig een brede weersverzekering die past bij jouw bedrijf
Tot enkele jaren geleden waren het algemene Rampenfonds en het Landbouwrampenfonds federale bevoegdheden. In 2019 gaf de Vlaamse regering daar een nieuwe invulling aan. Het nieuw systeem van vergoeding bij uitzonderlijke klimatologische schade aan landbouwteelten werd de brede weersverzekering.
Met een brede weersverzekering kunnen landbouwers zich wapenen tegen extreme en ongunstige weersomstandigheden, klimaatverandering… die de draagkracht van het landbouwbedrijf te boven gaan.
65 % premiesubsidie
Sinds 1 januari 2020 vervangt dat systeem de bestaande regelingen voor tegemoetkoming bij algemene of landbouwrampen. Tot en met 31 december 2024 zal het Vlaams Rampenfonds de schade gedeeltelijk vergoeden door middel van een premiesubsidie, op voorwaarde dat de landbouwers minstens 25% van hun teeltareaal hebben verzekerd.
Met een brede weersverzekering kun je als land- of tuinbouwer met een open teelt (fruit, akkerbouw…) je bij een private verzekeraar verzekeren tegen schade aan gewassen door extreme en ongunstige weersomstandigheden. Een erkende brede weersverzekering dekt minstens de weersfenomenen storm, hagel, vorst, ijs, regenval en droogte. Heeft je verzekerde teelt schade geleden, dan kun je bij de verzekeringsmaatschappij aankloppen voor een schadevergoeding.
Sinds de aanvang van dit nieuwe systeem betaalt de Vlaamse overheid een premiesubsidie uit als je een erkende brede weersverzekering afsluit. Tot en met 2022 kun je hiervoor een subsidie ontvangen die 65% van de jaarlijkse verzekeringspremie (exclusief verzekeringstaks) bedraagt. Vanaf 2023 is er een tussenkomst van 65% van de premie voor de grootste verzekerde oppervlakte tijdens de eerste 3 jaar in het nieuwe systeem. Voor bijkomende verzekerde oppervlakte wordt maximaal 65% van de verzekeringspremie gesubsidieerd. Afhankelijk van het beschikbare budget zal dit variëren van 0 tot 65%.
Ook in je verzamelaanvraag
De datum waarop je een brede weersverzekering afsluit, speelt voor het departement Landbouw en Visserij geen rol, maar je moet dit als landbouwer wel aangeven in je verzamelaanvraag 2021 (dus uiterlijk op 30 april). Je verklaart dit door het vakje in de verzamelaanvraag aan te vinken dat je een brede weersverzekering afsluit in 2021 en vermeldt daarbij bij welke verzekeraar je dit doet. Enkel dan kom je in aanmerking voor de premiesubsidie. Kies je alsnog voor een andere polis of verzekeraar dan je hebt gemeld op je verzamelaanvraag, dan heb je geen recht op de premiesubsidie.
Er werden voor 2021 6 brede weersverzekeringen erkend. Meer informatie over de aanbieders en hun polissen kun je vinden via deze link over de erkende brede weersverzekering 2021.
Aandachtspunten bij het afsluiten van je verzekering
De brede weersverzekering was in 2020 zowel voor de overheid als voor de landbouwers en de verzekeraars een grote uitdaging. Als landbouwer is het belangrijk om te kiezen voor de verzekering die het best past bij je bedrijfsvoering. Onderstaande aandachtspunten helpen je op weg bij een juiste keuze. Begin op die manier goed voorbereid aan de besprekingen met je verzekeringsmaatschappij.
• Maak eerst een grondig uitgewerkt teeltplan en kijk welke teelten je zelf zou willen verzekeren. Hou rekening met de 25 of 50% te verzekeren bedrijfsoppervlakte indien je later voor de niet-verzekerde teelten nog in aanmerking wil komen voor een vergoeding van het Rampenfonds.
• Denk na over welke teelten je wil verzekeren. Het zijn niet noodzakelijk de duurste teelten die bovenaan je lijstje moeten staan.
• Niet alle teelten of alle percelen van een teelt moeten verzekerd worden. Het is voor de subsidie brede weersverzekering geen verplichting dat alle teelten verzekerd worden. Het is ook geen verplichting dat alle percelen van een teelt moeten verzekerd worden. Een verzekeraar heeft wel de commerciële vrijheid om een landbouwer ertoe te verplichten al zijn percelen van een teelt te verzekeren of niet. Een verzekeraar kan ook bepaalde percelen weigeren om te verzekeren, maar hij kan geen teelt weigeren. Het is ook geen verplichting om zowel de voorteelt, hoofdteelt als nateelt op eenzelfde perceel te verzekeren.
• Vraag polissen op bij verschillende verzekeringsmaatschappijen en stel vragen als iets onduidelijk is. Vergelijk deze polissen grondig.
• Wacht daarbij niet tot het laatste moment om een verzekering af te sluiten. In de vorige campagne beslisten veel landbouwers pas begin mei met welke maatschappij ze zouden samenwerken (er was in 2020 uitstel van de verzamelaanvraag door corona). Toen was de droogte al aanwezig in het veld. Het spreekt voor zich dat je een brandend huis nog moeilijk kan gaan verzekeren.
• Hou niet enkel rekening met de premieprijs, maar kies de polis die het best past bij jouw landbouwbedrijf.
Grote verschillen tussen polissen
Niet enkel de kostprijs is dus belangrijk, er zijn immers ook heel wat technische en juridische verschillen tussen de verzekeringspolissen. Vergelijk de aanbieders dus op een correcte basis, want de voorwaarden kunnen wel wat variëren.
• Vanaf wanneer ben je bijvoorbeeld gedekt door je verzekering? Vanaf het ogenblik dat je de premie hebt betaald of vanaf een bepaalde datum (bijvoorbeeld vanaf 1 januari van het jaar waarin je de verzekering afsluit)? En hoe lang blijft je gedekt tegen risico’s?
• Wanneer de overheid een captatie- of beregeningsverbod heeft ingesteld, betaalt de verzekering dan uit of niet?
• Moeten er bepaalde minima/maxima overschreden worden om een schadevergoeding te ontvangen (minimumhoeveelheid neerslag, bepaalde vorsttemperatuur…)?
Hou in het geval van droogte rekening met het neerslagtekort dat moet gerealiseerd zijn. Heb je teelten zoals vlas met een korte groeiperiode? Probeer dan om die neerslagtekorten apart te onderhandelen. Teken geen contracten waarbij het neerslagtekort groter is dan de neerslag die normaal tijdens de groeiperiode van je gewas valt. Check bijvoorbeeld ook of hagelbollen een bepaalde minimale diameter moeten hebben.
• Vraag aan de verzekeraar welke weer- of meetstations als basis genomen worden voor het bepalen van bijvoorbeeld het neerslagtekort in jouw buurt. Niet elke maatschappij werkt met dezelfde referentiepunten.
• Evalueer hoe de taxatie gebeurt. Betaalt de verzekeraar de verzekerde waarde volledig terug, of is er een vastgelegd eigen risico (ook vrijstelling of franchise genoemd)? Of kan je zelf kiezen hoeveel je eigen risico bedraagt? In veel gevallen wordt een franchise van 20 of 30% vooropgesteld. Soms wordt er ook een clausule ingebouwd die deze franchise verhoogt met bijvoorbeeld 20% omdat er niet beregend werd in het geval van een langdurige droogte.
• Bekijk ook goed of de vrijstelling/franchise geldt op perceelniveau of op teeltniveau. Dit zal bepalen of zware schade op één specifiek perceel al dan niet aanleiding geeft tot uitbetaling.
• Evalueer of elk type schade opgenomen is in jouw polisvoorwaarden. Zo was de schade door zonnebrand bij fruittelers bijvoorbeeld een aandachtspunt. Is enkel het fruit of de oogst verzekerd en/of ook de bomen in het geval van bijvoorbeeld windschade. Vraag ook hoe een storm gedefinieerd wordt. Is kwaliteitsschade mee verzekerd of wordt enkel het opbrengstverlies vergoed?
• Vraag hoe het schadepercentage aan het beschadigde gewas of teelt wordt bepaald? Is er een beperking op het maximale bedrag dat uitbetaald wordt?
• Wanneer je schade hebt, is het belangrijk om deze zo snel mogelijk op beeld vast te leggen. Dit is altijd een meerwaarde in je schadedossier.
• Wanneer je een verzekering aangaat, ga dan na hoe het zit met de opzegmodaliteiten. Bij bepaalde verzekeraars moet je standaard 3 maanden voor het vervallen van de polis je opzeg doen. Hou daar rekening mee indien je voor het volgende teeltseizoen alle opties wil openhouden en een vrije keuze wil maken.
Bekijk je individuele situatie
Deze lijst met aandachtspunten en mogelijke verschillen tussen polissen is zeker niet volledig. Neem daarom de tijd om elke polis grondig te lezen en te overlopen met je makelaar. Wat is belangrijk voor jouw bedrijf en gewassen? Met welke schade werd je in het verleden al geconfronteerd? Zijn er nieuwe weerfenomenen die een impact hebben op je bedrijf? Elke bedrijfssituatie is anders, doe dus niet zomaar hetzelfde als je buurman en ga ook eens bij een andere verzekeringsmaatschappij te rade. De juiste keuze maken kan immers een groot financieel verschil betekenen.
