Startpagina Aardappelen

Enige nieuwe chipsras scoort in eerste proefjaar

In 2020 werden op 5 locaties in Vlaanderen rassenproeven aangelegd in het kader van het Programma Landbouwcentrum Aardappelen. Op 2 locaties werden 5 chipsrassen beproefd, waaronder 1 nieuw ras. Zijn onderwatergewicht was de hoogste van alle rassen, maar daardoor lag zijn blauwgevoeligheid ook zeer hoog.

Leestijd : 6 min

In Wannegem-Lede en Kortrijk werden 5 chipsrassen beproefd, naast verschillende frietrassen. Op elke locatie viel de hoeveelheid uitval zeer goed mee.

De onderwatergewichten lagen dit jaar door de droogte hoger dan andere jaren en drijvers werden nauwelijks gevonden. In Wannegem-Lede lag het gemiddelde onderwatergewicht voor de chipsrassen maar liefst op 457 g/5kg. Daardoor waren de knollen op die proeflocatie veel gevoeliger voor stootblauw.

Er werd overal in zeer goede omstandigheden geplant, maar al snel werd de bodem toch (zeer) droog. Toch viel de aantasting van gewone schurft zeer goed mee in Wannegem-Lede (irrigatie pas vanaf half juli). In Kortrijk was er wel meer gewone schurft te zien bij oogst. Ondanks een pootgoedontsmetting in Wannegem-Lede werd daar wel aanzienlijk wat lakschurft op de knollen gevonden bij de oogst.

De eisen die gesteld worden aan chipsaardappelen zijn streng.
De eisen die gesteld worden aan chipsaardappelen zijn streng. - Foto: TD

De eisen die gesteld worden aan chipsaardappelen zijn streng. De ronde knollen dienen zo veel mogelijk van de sortering 35/70 mm te zijn. Het onderwatergewicht moet minstens 400 g/5kg bedragen en de bakkleur moet nog beter zijn dan die van frietrassen. In 2020 was de kleur van chips na het bakken van alle rassen (zeer) goed. Het uitzicht van de schijfjes en hun smaak was met uitzondering van één ras ook (zeer) goed te noemen. Lady Claire blijft voor de chips de referentie in de rassenproeven. Onder andere door zijn vroegrijpheid en de droge, warme weersomstandigheden bleef zijn opbrengst eerder aan de lage kant.

3284-CHIPSRASSEN

Austin

Austin is de enige nieuwkomer bij de chipsrassen. Net zoals Lady Claire is het een vroegrijper type.

Op de 2 proefvelden in 2020 liet Austin een zeer vlotte opkomst zien, maar door zijn vroegheid begon het loof ook snel af te rijpen. Er werden wat minder stengels gevormd (4,0) in combinatie met slechts 10 knollen per struik. In tegenstelling tot de andere chipsrassen in proef (33 cm) werd een nauwere plantafstand van 30 cm in de rij gehanteerd.

Op beide proefplaatsen werd een meeropbrengst van 13% gemeten. Van de opbrengst +35mm zat 11% in de (te) grove sortering +70mm.

Zijn onderwatergewicht was de hoogste van alle rassen op beide locaties, met een gemiddelde van 447 g/5kg. Ook zijn blauwgevoeligheid lag hierdoor zeer hoog, met een index van maar liefst 281. Op vlak van de chipskwaliteit waren alle parameters positief en slechts iets minder in vergelijking met de referentie. De chipskleur was zeer goed en ook het uitzicht en de smaak waren goed. Austin blijkt wel gevoeliger te zijn voor gewone schurft en diepschurft.

Samengevat vormt Austin weinig knollen per struik, haalt hij een mooie eindopbrengst met een hoog onderwatergewicht, hoge blauwgevoeligheid, (zeer) goed chipskwaliteit en is hij gevoeliger voor schurft.

Lady Claire

Het middenvroege chipsras Lady Claire aanzien we nog steeds als de referentie binnen de chipsrassen. Dit ras kent steeds een vlotte opkomst, maar rijpt wel snel af. Het is nu ook eenmaal het meest vroegrijpe ras in proef (samen met Austin). Lady Claire vormde het op één na hoogste knolaantal met 15 stuks per plant samen met 5,5 stengels per struik.

De netto-opbrengst (+35mm zonder uitval) lag voor de 2 proeflocaties redelijk laag, met een gemiddelde van 39,8 ton/ha. De proefopbrengst van 2020 is vergelijkbaar met een ‘praktijk’opbrengst van 31,8 ton/ha (na aftrek van 20% voor invloed van kopakkers, spuitsporen, …). Dit is voor beide locaties de laagste opbrengst van alle chipsrassen in proef. Net zoals bij de andere variëteiten was de hoeveelheid uitval verwaarloosbaar, alsook de hoeveelheid grove knollen +70mm. Het is bekend dat Lady Claire niet tegen de droogte kan waar we de voorbije jaren mee te kampen hadden.

Op beide locaties haalde Lady Claire het op één na hoogste onderwatergewicht, met een gemiddelde van 434 g/5kg en dit met een blauwgevoeligheidsindex van slechts 57. We zijn een (zeer) goede kwaliteit gewoon bij Lady Claire. Zijn chipskleur was zeer goed. Zowel het uitzicht als de smaak waren ook op beide locaties goed.

Louisa

Louisa lag voor het tweede jaar op rij aan. Dit is een ras dat hier in België gekweekt werd en dat pas recent op de Belgische rassenlijst terecht kwam. Qua opbrengst scoorde het ras tijdens de officiële veldproeven iets beter dan de referenties. Louisa heeft geen resistenties tegen het aardappelcystenaaltje, maar scoort zeer goed op phytopthora in het loof.

Op onze 2 proeflocaties zagen we voor het tweede jaar op rij een trage opkomst en een gemiddelde snelheid qua afrijping. Deze variëteit telde, in tegenstelling tot 2019, het hoogste aantal stengels, met maar liefst 6,9 per struik. Het hoge knolaantal was wel een bevestiging: Louisa vormde maar liefst 20 knollen per struik.

In de sortering +35mm haalde dit ras een meeropbrengst ten opzichte van Lady Claire van 13% (17% in 2019). Door het hoge knolaantal waren er nauwelijks knollen in de sortering +70mm aanwezig waardoor 98% van de opbrengst tot de gewenste marktbare sortering behoorde.

Zijn onderwatergewicht bereikte een gemiddelde van 430 g/5kg. Zijn blauwgevoeligheidsindex lag op 114, wat te verwachten was. Op vlak van de 3 parameters binnen de chipskwaliteit scoorde Louisa echter het laagst van alle chipsrassen, met wel nog een (zeer) goede score voor de kleur, een redelijke score voor de smaak, maar onvoldoende voor het uitzicht. Roest lijkt wel een aandachtspunt voor dit ras.

Bij Louisa werd zijn hoge knolaantal bevestigd, alsook zijn goede opbrengst en matige kwaliteit.

Opal

Opal lag voor het tweede jaar aan in de rassenproeven. Deze variëteit toonde in 2020 een gemiddelde snelheid in zijn opkomst met een iets latere afrijping. Opal vormde een mooi aantal stengels (4,7), maar uiteindelijk wel met minder knollen per struik (12).

Qua opbrengst haalde Opal een meeropbrengst van 17% ten opzichte van Lady Claire. Het ras groeide wel wat grover uit, waardoor 88% in de vermarktbare sortering 35-70 mm zat.

Het onderwatergewicht van Opal lag op 430 g/5 kg, wat een gemiddelde score was voor de chipsrassen in proef. Zijn blauwgevoeligheid lag wel wat hoger in vergelijking met de meeste andere rassen (vooral door één locatie). Zowel op vlak van chipskleur, als uitzicht als smaak scoorde Opal gelijk of net ietsje beter nog dan Lady Claire. Op beide proefplaatsen werden wel knollen gevonden met interne bruinverkleuring (roest). Ook gewone schurft en lakschurft werd makkelijker gevonden bij Opal.

Uit 2 jaar proeven leerden we dat Opal weinig knollen vormt, wat leidt tot een grovere sortering en hoge opbrengsten. Opal doet het zeer goed op vlak van de chipskwaliteit, maar lijkt gevoeliger voor interne bruinverkleuring.

SH C 909

Ook het ras SH C 909 werd voor het tweede jaar op rij geplant. Dit is een kruising met het bekende VR808. Let bij dit ras op voor zijn gevoeligheid voor metribuzin.

SH C 909 is de meest laatrijpe variëteit tussen de chipsrassen. Net zoals in 2019, verliep zijn opkomst iets trager, maar ook zijn afrijping startte wat later. Dit ras vormde een gemiddeld aantal stengels per struik (4,4) en knollen per plant (14).

SH C 909 haalde uiteindelijk de hoogste opbrengst, met een meeropbrengst van 26% ten opzichte van Lady Claire (+44% in 2019). Hij vormde wel wat knollen die tot de sortering +70 mm behoorden, waardoor het percentage vermarktbare sortering op 89% uitkwam.

Zijn onderwatergewicht was de laagste van alle chipsrassen, maar bedroeg gemiddeld toch 422 g/5kg. De blauwgevoeligheidsindex lag op 110. SH C 909 was voor de chipskwaliteit de beste in de rij. Zowel voor de chipskleur, het uitzicht en de smaak haalde dit ras een zeer goede score. In 2019 deed Opal het nog net iets beter.

De resultaten uit 2020 bevestigen deze uit 2019: zeer hoge opbrengsten en uitstekende chipskwaliteit.

Veerle De Blauwer (Inagro)

Ilse Eeckhout (PCA)

Lees ook in Aardappelen

Hoe presteerden de chipsrassen in 2023?

Aardappelen Vorig jaar was een opmerkelijk teeltjaar voor aardappelen. Toch slaagde het Landbouwcentrum Aardappelen (LCA) er opnieuw in om de prestaties van chipsrassen in Vlaanderen op te volgen. Binnen deze rassenproeven wordt de variëteit VR808 als referentie beschouwd.
Meer artikelen bekijken