Geen duidelijk zicht op precies aantal fatale ongevallen in de land- en tuinbouwsector
Elk slachtoffer is er één te veel. Maar om in de toekomst nog meer efficiënte campagnes in te zetten, zou correct cijfermateriaal welkom zijn. Die cijfers zijn er vandaag niet, of toch onvoldoende. Dat blijkt uit een debat in de commissie Landbouw in het Vlaams parlement over ongevallen in de land- en tuinbouwsector.
Het onderwerp werd in de commissie Landbouw in het Vlaams parlement aangekaart door Sofie Joosen (N-VA) en Stijn De Roo (CD&V). Of er nu al dan niet een stijging van het aantal fatale ongevallen in de land- en tuinbouwsector is, is onduidelijk.
Elk slachtoffer is er één te veel
Elk dodelijk slachtoffer in de land- en tuinbouwsector is er één te veel, en is telkens een drama voor de nabestaanden, vrienden en kennissen van het slachtoffer. “Ondanks het feit dat preventie van arbeidsongevallen een federale bevoegdheid is, heb ik – evenals mijn voorgangers - ook binnen mijn eigen bevoegdheden eerder al steunmaatregelen voorzien”, antwoordt Vlaams landbouwminister Hilde Crevits (CD&V).
“De gegevens waarover ik zelf beschik zijn deels afkomstig van het Federaal Agentschap voor Beroepsrisico’s (FEDRIS). Deze gegevens bevatten echter enkel de arbeidsongevallen van de werknemers. De ongevallen van de bedrijfsleiders in de land- en tuinbouwsector maken deel uit van de statistieken van het RIZIV. Het RIZIV heeft echter geen informatie over de oorzaak van de ongeschiktheid, noch over de sector waarin de bedrijfsleider werkt, waardoor ik niet beschik over de cijfers met betrekking tot de ongevallen van de bedrijfsleiders.”
Verschillende cijfers geven ander beeld op dezelfde problematiek
Sinds 2011 houdt PreventAgri een eigen ongevallenstatistiek bij. Gezien ongevallen niet systematisch worden geregistreerd, stelt PreventAgri deze op op basis van ongevallenmeldingen en berichten in de media. “Omwille van verschillen in methodologie en de mogelijke overlap tussen beide statistieken, is het niet mogelijk om de cijfers met elkaar te vergelijken of bij elkaar op te tellen. Beiden geven een ander beeld op dezelfde problematiek.”
De 13 dodelijke arbeidsongevallen waarover PreventAgri rapporteert, betreffen hoogst waarschijnlijk de bedrijfsleider en zijn of haar familieleden. “Uit deze cijfers kan niet worden afgeleid of hier sprake is van een stijging. Maar opnieuw, beste collega’s, elk dodelijk ongeval of het nu een werknemer of bedrijfsleider betreft is er één te veel.”
“Ik beschik niet over de gegevens van voorgaande jaren van PreventAgri en kan dus niet afleiden of hier sprake is van een stijging. Uit de cijfers van FEDRIS blijkt alvast geen stijging in het aantal ongevallen bij de werknemers van de land- en tuinbouwbedrijven. Het aantal ongevallen in 2020 en 2019 ligt ongeveer 10% lager dan drie jaren ervoor.”
Afleiding en verstrooidheid zijn factoren die het risico vergroten
Ik heb geen zicht op het aantal audits dat bij land- en tuinbouwers de voorbije jaren inzake arbeidsveiligheid is uitgevoerd. Oorzakelijke verbanden leggen is heel moeilijk in deze, en dit kunnen we dus niet zo lineair doen. Maar afleiding en verstrooidheid, die vaak aanwezig zijn tijdens stressperiodes, zijn wel factoren die het risico op ongevallen vergroten.
