Startpagina Akkerbouw

Vlaams kunstmestregister: nieuwe belasting gaat digitaal

De beroepsfederaties Fegra/Ungren-Vegrom/BelFertil reageren teleurgesteld op de beslissing van de Vlaamse regering voor de invoering van het digitale kunstmestregister.

Leestijd : 3 min

Ze noemen het een zware, disproportionele en dure administratieve last. Volgens hen ligt het middel en doel, met name de Vlaamse waterkwaliteit verbeteren, zeer ver uit elkaar.

Nochtans hebben de beroepsfederaties zich altijd constructief en coöperatief opgesteld bij de uitwerking van een efficiënt meststoffenregister dat sluitend, haalbaar maar ook financieel en praktisch werkbaar is en het vrij verkeer van goederen en diensten in een open Vlaamse economie respecteert. Een concreet stappenplan met veel minder socio-economische impact werd uitgewerkt door de sector maar terzijde geschoven.

Onbeantwoorde vragen

Bijgevolg blijft de sector zowel op juridisch als praktisch vlak met heel wat onbeantwoorde vragen zitten én met een tweedagelijkse registratie die voor de sector onwerkbaar is.

Laat duidelijk zijn dat de sector niet licht wil gaan over waterkwaliteitskwesties en het onverantwoord gebruik van bemestingsproducten. Integendeel, ze draagt hier graag haar steentje aan bij, zolang dit op een werkbare, haalbare en niet-marktverstorende manier kan gebeuren en waarvan duidelijk is dat dit de Vlaamse waterkwaliteit ook effectief ten goede komt.

De sector heeft al sinds 2019 voorstellen op tafel gelegd die met veel minder socio-economische schade voor de Vlaamse KMO’s en met respect voor het vrij verkeer van goederen en diensten binnen de EU en binnen België, dezelfde doelstelling beogen: te komen tot een betere waterkwaliteit. Een volledig terechte bekommernis van de ganse agro-voedingsketen en de burger.

Het nut en de relevantie van het huidige systeem is op zijn zachtst gezegd twijfelachtig.

Een paar voorbeelden:

- 90 tot 99% van de productie en handel via Vlaanderen is niet voor gebruik in Vlaanderen.

- Gezien de handelsdynamiek in de sector is het bijhouden van een register met een hoger dan jaarlijkse frequentie voor verschillende actoren in de keten (producenten, handelaars, traders, havens) een nutteloze bijkomende administratieve last aangezien veel producten meervoudig geregistreerd zullen worden.

- Door toenemende opslag van meststofproducten staan aankoop en gebruik veel meer los van elkaar, waardoor de relevantie van een quasi real-time registratie van deze data in het kader van Vlaamse gebruikscontrole stevig in vraag gesteld kan worden.

Negatieve impact

De negatieve impact van het digitale kunstmestregister zal zich op heel wat vlakken in de sector laten voelen.

Een paar voorbeelden:

- Het digitaal kunstmestregister zal in volle coronatijden heel wat financiële en administratieve lasten met zich meebrengen, die vooral voor de Vlaamse KMO’s aanzienlijk kunnen zijn. Denk hierbij aan extra investeringen in personeel en ICT-materiaal.

- Anderzijds is het Besluit van de Vlaamse Regering ook een opportuniteit en een competitief voordeel voor niet-Vlaamse handelaars aangezien deze als exporteurniet noodzakelijk registratieplicht hebben (De bevoegdheid van de Mestbank beperkt zich tot het Vlaams Gewest).

Onduidelijkheid

Retro-actief maar onduidelijkheid troef.

Een paar voorbeelden:

- De Vlaamse definiëring van “kunstmest” is anders dan de federale en Europese definities van bemestingsproducten. Het is bijgevolg niet duidelijk welke producten wel/niet moeten geregistreerd worden en op basis van welke procedures lijsten tot stand komen waardoor rechtsonzekerheid, risico op betwistingen en onterechte boetes het gevolg kunnen zijn.

- Een zelfde verhaal in kader van transportdocumenten. Op federaal niveau zijn sommigen verplicht op papier, en niet dadelijk beschikbaar. Dit creëert een vacuüm met vrees voor boetes.

- Hoe gaan tuincentra de gevatte aankopen van hun consumenten terug traceren op een wijze die conform is met de privacy wetgeving? Is een consument die meer dan 100 kg industrieel geproduceerde compost koopt voor aanleg van zijn tuin bereidt om zijn privé-gegevens ter beschikking te laten stellen aan de mestbank?

Ongekende impact

De teleurstelling in de meststoffensector is zeer groot. Tot op heden hebben we ook geen spoor van een socio-economische impactanalyse, noch van een kosten/baten analyse gezien. Er zijn nog te veel onbeantwoorde vragen ondanks onze meermalige oproepen aan de Vlaamse autoriteiten. Antwoorden hierop zijn nochtans belangrijk om een goede interpretatie, communicatie en werking te kunnen garanderen.

De sector is ten volle bereid om mee te werken aan de verbetering van de waterkwaliteit omdat de toekomst van ons milieu, voedselvoorziening, landbouwers én handelaars ervan afhangen. Op vlak van een register liefst op basis van een proportioneel, werkbaar, efficiënt en transparant systeem gebaseerd op goed bestuur. De sector blijft openstaan voor overleg op basis van zo’n aanpak.

Fegra/Ungren-Vegrom/BelFertil

Lees ook in Akkerbouw

Meer artikelen bekijken