Startpagina Akkerbouw

Beperkte evoluties inzake vooropkomst onkruidbestrijdingsstrategie in maïs

De uitzaai van de maïs is hier en daar al gestart. Hoog tijd dus om ook eens na te denken over welke strategie de maïsteler best kiest om de onkruiden aan te pakken. Op dit vlak moeten we, net zoals vorig jaar, helaas herhalen dat er maar weinig nieuwigheden zich aandienen.

Leestijd : 6 min

Wanneer we even terugblikken naar 2020, dan zien we vooreerst dat de maand januari droger was dan normaal. De neerslag in de maanden februari en maart hebben de grondwatertafel dan weer kunnen aanvullen, na de tekorten die ontstonden in 2019.

Droogte nekte efficiëntie

In april 2020 warmden de gronden dan weer snel op, ze werden droger en vrij snel kon de uitzaai van de eerste maïspercelen starten. Dit gebeurde ergens rond 10 april en kon tot het einde van die maand in goede omstandigheden doorgaan.

Door de droogte van april en mei waren de mogelijkheden om een vooropkomst onkruidbestrijding in maïs uit te voeren vaak beperkt. Enkel de velden gezaaid voor 20-25 april en in goede omstandigheden voorbereid, bezaten nog voldoende bodemvocht om een efficiënte vooropkomst te bekomen.

Het merendeel van de onkruidbestrijding is uitgevoerd in de naopkomst, toen de maïs vaak in het 4-5- bladstadium stond. Veelal waren de resultaten bevredigend, behalve waar er meer last van de droogte was en/of sterker ontwikkelde onkruiden.

In omstandigheden waarbij de bovenlaag zeer droog was, hebben de bodemmiddelen een beperkte efficiëntie gehad. Een gebrek aan systemische werking door de droogte heeft ervoor gezorgd dat actieve stoffen tekortschoten. Dit was bijvoorbeeld het geval met mesotrione, dat anders toch heel effectief is tegen melganzenvoet.

Botiga

Er zijn dit jaar maar beperkt evoluties bij de beschikbare middelen te melden. Een eerste nieuwigheid is Botiga. Dat is door Belchim Crop protection gecommercialiseerd en bevat 300 g pyridaat en 90 g mesotrione per liter. Het wordt aangeboden in de vorm van een oliedispersie (OD). Botiga is toegelaten van het 2de tot 8ste bladstadium bij een maximale dosis van 1 l. Twee toepassingen van een halve liter zijn ook mogelijk. Het middel moet met minstens 90% drift-reducerende doppen toegepast worden en een minimale bufferzone van 1 m ten opzichte van oppervlaktewater moet aangehouden worden.

Naast onkruiden die bestreden worden door mesotrione, biedt Botiga een bijkomende werking tegen kamille, kleefkruid, muur, bingelkruid en ereprijs.

In schema’s zonder terbuthylazin, heeft pyridaat een boostende werking op onkruiden gevoelig aan triketones (mesotrione, sulcotrione en tembotrione). Het heeft ook een synergetische werking. De voornaamste tekortkomingen situeren zich op grassen en ooievaarsbek. De aanbevolen dosis bedraagt 0,8 tot 1 l/ha in combinatie met een bodemmiddel en indien nodig een grassenmiddel.

Spandis

Spandis wordt gecommercialiseerd door Syngenta en combineert 10% nicosulfuron, 4% prosulfuron en 40% dicamba. De erkende dosis bedraagt 0,4 kg/ha vanaf het 2de bladstadium tot het 6de zichtbare blad. Het is een water dispergeerbaar granulaat gebruikt met een uitvloeier op basis van koolzaadolie aan 1-1,5 l/ha.

Spandis moet met minimum 90% driftreducerende doppen worden toegepast en een bufferzone van 20 m moet aangehouden worden ten op-zichte van het oppervlaktewater. Het middel bevat 2 ALS- remmers en een hormoon. Het is efficiënt op enkele dicotylen en op talrijke grassen.

Veelal wordt Spandis gebruikt gemengd met een triketone (mesotrione, sulcotrione en tembotrione) in schema’s zonder terbuthylazin.

Moeten we nog een vooropkomstbehandeling doen?

Bodemmiddelen werken vooral op ontkiemende zaden door absorptie door het coleoptiel (beschermend omhulsel van de cotyledonen) of de zaadlobben. Ze moeten worden toegepast voordat onkruid opkomt en moeten goed verdeeld worden over een oppervlak dat geen grote kluiten en maïszaad bevat.

De efficiëntie van een vooropkomstherbicide hangt af van drie parameters: de aanwezigheid van water in de bodem, het kleigehalte en het organischestofgehalte.

Bodemvocht is de belangrijkste factor. In feite is enkel het product dat in de bodem is opgelost efficiënt tegen onkruid. Tussen de actieve stoffen zijn er echter verschillen in

oplosbaarheid in water. Zo zal de werkzaamheid van dimethenamid P (1499 mg/l bij 20°C), dat zeer goed oplosbaar is in water, in drogere omstandigheden minder worden beïnvloed dan pendimethalin, dat veel minder goed oplosbaar is (0,33 mg/l bij 20°C).

Het kleigehalte en het organischestofgehalte beïnvloeden ook de onkruidbestrijding. Hoge gehaltes blokkeren actieve stoffen, waardoor die niet meer beschikbaar zijn voor de onkruidbestrijding.

Het succes van een vooropkomstbehandeling is sterk afhankelijk van de kwaliteit van het zaaibed en de vochtcondities op het moment van toepassing.

Middelen op basis van bromoxynil

De actieve stof bromoxynil werd niet opnieuw goedgekeurd op Europees niveau op 16 juli 2020. Middelen op basis van bromoxynil verliezen dus hun toelating vanaf 17/09/2021. Evenwel is de vermarkting en stockage door derden nog toegelaten tot 17 juni 2021. Op het veld kan de landbouwer deze middelen dus wel nog toepassen tot 17 september 2021.

Komend seizoen ‘2021’ zal dus het laatste zijn om de resterende voorraden op te gebruiken. Volgende producten zijn betrokken bij de intrekking: Auxo, Bromotril SC, Camber, Nagano en Xinca.

In afwezigheid van terbuthylazin, kon de actieve stof bromoxynil een versterking geven aan de triketones om de efficiëntie te verbeteren op enkele dicotylen zoals bingelkruid, zwaluwtong, akkerviooltje, kleefkruid, ereprijs. De belangrijkste kracht bestond erin om kamille te bestrijden. Op enkele dagen tijd was een bevredigend resultaat zichtbaar na toepassing van mesotrione + bromoxynil.

Met terbuthylazin werken

Wanneer de omstandigheden goed zijn, is het met terbuthylazin mogelijk om schema’s te maken die alle klassieke eenjarige onkruiden vernietigen. Vaste planten (zoals haagwinde, zuring, distels en kweek) daarentegen vereisen een naopkomstbehandeling.

Bepaalde actieve stoffen (flufenacet, isoxaflutool, pendimethalin) die in vooropkomst worden gebruikt, mogen niet in contact komen met ontkiemend maïszaad (een zaaidiepte van 3 tot 5 cm is vereist). Een toepassing op droge grond voordat zware regenval wordt verwacht, is dus niet zonder risico, zeker bij lichte grond.

Vroeger was een vooropkomstbehandeling zonder terbuthylazin moeilijk om volledig te doen slagen. De komst van Adengo TCMAX heeft hier voor een positieve evolutie gezorgd.

De combinaties van Adengo 0,25 l + Camix 1,25 l of Adengo 0,25 l + Stomp Aqua (Most Micro) 1,5 l zorgden beide voor een nagenoeg compleet werkingsspectrum. Enkel zwaluwtong blijft een zwakte van voornoemde combinaties.

Denk eraan om steeds het spuittoestel goed te reinigen als bespuitingen in maïs worden afgewisseld met deze in bieten.

Het slagen van een bespuiting staat steeds in relatie met een goede zaaibedbereiding (voldoende verkruimelde bodem) en een voldoende vochtigheidstoestand om het moment van behandelen. In bijgevoegde tabel heeft het CIPF enkele aanbevolen behandelingen uitgewerkt. Afhankelijk van de gekozen combinatie kunnen er enkele onkruiden ontsnappen.

Grasstrook

Sinds de publicatie van het persbericht van de FOD van 30 oktober 2015 is elke landbouwer die een product op basis van terbuthylazin wil toepassen op een perceel grond dat grenst aan oppervlaktewater, verplicht om een vegetatieve bufferzone (grasstrook) van 20 m langs het perceel aan te leggen.

Stilstaand water en stromend water op een bodemoppervlak wordt beschouwd als oppervlaktewater. Dit omvat zowel geclassificeerde als nietgeclassificeerde waterlopen (zoals rivieren, beken en kreken), meren, vijvers, plassen, maar ook ‘kunstmatige’ watermassa's zoals kanalen en collectoren (zoals riolen en afwateringsnetwerken). Waterleidingen, kunstmatige afwateringssloten en bermsloten die water bevatten, worden ook beschouwd als oppervlaktewater en daarom moet men zich ook hier houden aan een vegetatieve bufferzone. Het gaat om de volgende producten: Akris, Andes, Aspect T, Calaris, Callistar, Click Pro, Click Premium, Gardo Gold, Gardoprim, Primagram Gold en Promess.

Voorzorgsmaatregelen

Hoewel het alleen in combinatie wordt goedgekeurd, heeft terbuthyl-azin enkele voordelen. Het versterkt immers de doeltreffendheid van de contactproducten en versnelt de werking van de partners.

Het is efficiënt tegen onkruid dat over het algemeen minder gevoelig is voor de basisproducten van een maïsbehandeling (Callisto, Zeus, Laudis). Voorbeelden hiervan zijn straatgras, valse kamille, ooievaarsbek, reigersbek, bingelkruid, viooltje, varkensgras, zwaluwtong en ereprijs.

Hoewel het moeilijker is om onkruid te bestrijden zonder terbutylazine, is het wel mogelijk met enkele aanpassingen. Al meerdere jaren legt het Centre Indépendent de Promotion Fourragère (CIPF) proeven aan om te bestuderen wat het effect is als er geen terbuthylazin wordt ingezet op verschillende onkruidflora. In 2020 werd onderzoek gedaan naar de efficiëntie van de middelen waarbij vooral ereprijs opdook in het veld. 47 dagen na behandeling toonde de combinatie van Botiga 1 l + Dual Gold 0.7 l de beste efficiëntie (96,5 %).

Algemeen mag gesteld worden dat zonder terbuthylazin het noodzakelijk is om op jonge onkruiden te behandelen en de combinaties en doseringen aan te passen aan de aanwezige flora.

Sinds de invoering van de maatregel om een grasstrook in te zaaien bij het gebruik van terbuthylazin, zijn er slechts weinige grasstroken ingezaaid. De meeste landbouwers die aan deze maatregel moeten voldoen, geven de voorkeur aan terbuthylazinvrije behandelingen.

S-metolachloor

Vanwege het probleem met de metaboliet S-metolachloor in het grondwater, raadt Syngenta het gebruik van Dual Gold, Camix en Gardo Gold af op percelen met meer dan 80% zand.

G. Foucart, F. Renard, J-P. Mazy en M. Mary, CIPF, UCL –

Louvain-la-Neuve

Lees ook in Akkerbouw

Prijs van sojabonen is terug stijgend

Economie In Brazilië is intussen 60% van de sojabonen geoogst. Als de lagere productievoorspelling van het Conab er uitkomt en als de Chinezen terug meer importeren, dan lijkt er nog weinig ruimte voor prijsdaling.
Meer artikelen bekijken