Startpagina Actueel

We moeten onze jonge boeren extra bevoordelen in procedures of meer steunpercenten toekennen

Leden van de Groene Kring vroegen met een tractorenestafette een week lang aandacht voor hun vele verzuchtingen. Ook in de commissie Landbouw was hier aandacht voor. Er broeit onderhuids heel wat bij ontevredenheid bij (jonge) boeren. “Krijgen we straks te maken met een hele snelweg vol tractoren en een boerenkrijg?” Stefaan Sintobin (Vlaams Belang) zet het debat op scherp.

Leestijd : 6 min

Voor het voortbestaan van hun stiel zijn er voor jonge boeren veel uitdagingen: de impact van de tijdelijke (en later definitieve) stikstofregeling, het vergunningenbeleid, de beperkingen van het ondernemerschap, de rechtszekerheid, de schaarste aan grond, het Mestdecreet, het gebrek aan ruimte...

“Dit alles zorgt ervoor dat jonge boeren en hun familiebedrijven niet meer verder dreigen te kunnen. De jonge landbouwers wilden met hun actie aan iedereen duidelijk maken dat net zij van groot belang zijn voor de toekomst van het voedsel en het land”, stelt Stefaan Sintobin, Vlaams parlementslid voor Vlaams Belang.

Bezorgdheden delen

Vlaams landbouwminister Hilde Crevits (CD&V) deelt de bezorgdheden voor de toekomst voor de jonge boeren. “Als we in de toekomst een landbouwsector willen hebben in Vlaanderen, dan moeten we in die jonge boeren investeren. Anders zal het niet lukken. Heel wat boeren hebben geen opvolger. Er zijn al initiatieven genomen en er zullen nog worden genomen.

Minister Crevits verwijst dan naar de steun voor boeren vanuit Vlaanderen vanuit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). “Zo krijgen jonge landbouwers gedurende 5 jaar een surplus op de basisinkomenssteun. We geven ook via het Vlaams Landbouwinvesteringsfonds (VLIF) steun voor de overname van landbouwbedrijven door jonge boeren.”

Onlangs werden de steunpercentages voor duurzame investeringen voor jonge boeren met 10% verhoogd. “Dat is voor de boeren die in 2021 en 2022 een aanvraag indienden. Ik verwacht dat binnen het nieuwe GLB een deel van het budget exclusief voor de jonge boeren zal worden gebruikt. Ik wil een substantieel deel van de eerste pijler gebruiken voor de inkomenssteun voor jonge boeren en de VLIF-opstart en overnamesteun voor jonge boeren. We willen dat voor een stuk versterken.”

Extra ondersteuning

Bovendien wil minister Crevits ook jonge boeren de kansen geven in de VLIF-investeringssteun en in vorming en advies. “We kunnen dat door onze boeren extra te bevoordelen in de selectieprocedures of een hoger steunpercentage toe te kennen. Zo kun je tot een mooi pakket komen.”

“We zullen inderdaad die jonge landbouwers hard nodig hebben”, reageert Vlaams parlementslid Stefaan Sintobin. “Ik wil er niet aan denken dat we nog meer voedsel moeten importeren uit andere landen, waar bepaalde milieu- en dierenwelzijnsmaatregelen helemaal niet gevolgd worden. Ik zie de landbouw als een economische sector die we ook in de toekomst willen koesteren.”

Joris Nachtergaele, Vlaams parlementslid voor N-VA, voegt nog 2 uitdagingen toe. “Het eerste is de administratieve last voor landbouwers en ten tweede de coöperatieve modellen, die ervoor kunnen zorgen dat de positie van de landbouwers in de keten wordt versterkt. Als beleidsmakers hebben we een gebrek aan instrumenten om dat te versterken. De versterking van dat coöperatieve model lijkt toch iets waarin wij een rol kunnen spelen”, stelt Joris Nachtergaele.

Schaalverandering

Schaalverandering is dan weer een stokpaardje van Emmily Talpe, Vlaams parlementslid voor Open VLD. “We hebben grond en natuurelementen nodig, maar er is ook een klimaat nodig dat ruimte schept om te innoveren, te commercialiseren, te diversifiëren. We moeten nog meer op zoek naar businessmodellen op maat, zodat landbouwers een leefbaar bedrijfsinkomen hebben.”

Voor Chris Steenwegen, Vlaams parlementslid voor Groen, is het dan weer heel jammer dat “de vorige regeringen verschillende problemen niet hebben aangepakt en een realiteit hebben gecreëerd, door het blijven geven van vergunningen, waardoor uitbreidingen waarschijnlijk onmogelijk worden zonder dat er ergens anders een stikstofuitstoot wordt weggenomen.”

“De realiteit vandaag is dat we een enorm probleem voor onszelf hebben gecreëerd door te weigeren een realiteit aan te pakken die we al jarenlang kennen en die onze landbouworganisaties ook heel goed kenden. Ze hebben heel hard hun best gedaan om er geen werk van te maken”, zegt Groen-parlementslid Chris Steenwegen.

Naast de actie van de Groene Kring waren er ook andere boerenorganisaties (zoals Boerenforum) die aandacht vroegen voor verschillende thema’s op de Internationale Dag van de Boerenstrijd. “Landbouw is altijd een partner geweest van natuur en biodiversiteit. Vroeger vormden landbouw, biodiversiteit en natuur een symbiose. Die symbiose zijn we echter kwijt geraakt. Laat ons samen met de landbouwsector werk maken om die symbiose weer waar te maken.”

Positiviteit uitstralen

CD&V-parlementslid Tinne Rombouts heeft vooral veel jonge en enthousiaste landbouwers gezien tijdens de acties. “Dat stond toch vooral in schril contrast met heel wat debatten die we in het parlement voeren met de perceptie die er rond de sector hangt en de manier waarop dit wordt voorgesteld: terneergeslagen en geen toekomst meer. We kunnen ook in het parlement een belangrijke bijdrage leveren om hen een toekomst te geven en vertrouwen te bieden.”

In het hele debat voegt Bart Dochy, Vlaams parlementslid voor CD&V én voorzitter van de commissie Landbouw in het Vlaams parlement, nog 2 elementen toe: respect én goede prijzen. “Landbouwers verwachten respect voor het werk dat ze doen. Ik weet dat dat een relatief begrip is en dat niet iedereen evenveel respect verdient. Maar de landbouwsector als dusdanig verdient toch wel respect. Hij wordt soms wel op een andere manier behandeld die hij niet verdient.”

Boer en natuur

Aan de goede prijzen kunnen we echter weinig doen, tenzij dan door samenwerkingen en coöperaties verder te ondersteunen. “Over grond wil ik nog dit zeggen: het gaat niet alleen over de toegang tot grond, maar ook over wat je met die grond kunt doen. Het is belangrijk dat je effectief landbouw kunt bedrijven op die grond. De sector wordt permanent geconfronteerd met bijkomende lagen op de grond en daarmee bedoel ik bijkomende beperkingen die worden opgelegd. Er is nu weer die uitdaging van die landschapsparken, van die nationale parken. Daar zijn landbouwers mee bezig. We moeten daar toch wel aandacht voor hebben”, zegt Bart Dochy.

Vlaams landbouwminister Hilde Crevits (CD&V) komt nog eens terug op de link tussen boer en natuur. “Op dit ogenblik is het evenwicht volledig weg. Je bent ofwel voor de boeren, ofwel ben je voor de natuur, maar het is precies niet meer mogelijk om voor de 2 te zijn. Veel boeren gaan met verantwoordelijkheidszin om met hun grond, de natuur, de omgeving. We moeten dat partnerschap nog verder versterken. Ik geloof dat dat kan en en dat moeten we ook uitdragen. We kunnen zodanig bezig zijn dat we de indruk geven dat dat nooit meer zal kunnen en dat de natuur maar gered zal zijn als alle boeren weg zijn. Dat is niet wat ik wil, integendeel. Dat partnerschap moet worden versterkt”, aldus minister Crevits.

Verdienmodellen

Voor een goede prijsvorming kunnen samenwerking en coöperaties een heel belangrijk verschil maken. “Ik roep dan ook op: Boeren, verenigt u. Coöperatief werken heeft ook impact op de prijsvorming en dat kan een sprong voorwaarts zijn voor een eerlijke prijs”, gaat minister Crevits verder. Wat schaalvergroting betreft, zet Vlaanderen veel in op de zogenaamde nieuwe verdienmodellen. “We zijn bijvoorbeeld heel fors aan het investeren in de kweek van plantaardige eiwitten.”

Gestreefd wordt naar duurzame en robuuste verdienmodellen. “We moeten niet zeggen tegen boeren: spring nu maar op de kar, als na 1 of 2 jaar blijkt dat het niet werkt. Vandaar dat we daar zorgzaam mee omgaan. Er is vanuit de landbouwsector heel veel interesse om mee te werken aan de nieuwe verdienmodellen en om te zoeken hoe ze mee kunnen gaan met de tijdsgeest. Zeker bij jonge boeren is dat heel sterk aanwezig.”

Jonge boeren zijn bezig met perspectief, een duurzame toekomst, ook met nieuwe technologieën, innovatie, digitalisering... “Soms heb je wat schaalgrootte nodig om die zaken mogelijk te maken. Ofwel ben je dan groot, ofwel ga je coöperatief samenwerken om samen investeringen te doen. Dat moeten we absoluut begeleiden”, vindt minister Crevits.

Morgen gemotiveerde boeren blijven hebben, is ontzettend belangrijk. “Het aantal boeren blijft dalen. Ik wil dat we morgen nog boeren hebben. Ik wil niet dat we in Vlaanderen afhankelijk worden van het buitenland voor zoiets elementairs als voedselproductie.” Volgens Vlaams landbouwminister Hilde Crevits moet naast de band tussen boer en natuur ook de relatie tussen boer en consument worden versterkt. “We hebben daarvoor een mooi traject uitgestippeld: Voedsel verbindt boer en burger. We zijn gestart met een 20-tal organisaties. De voorbije maanden zijn er veel bijgekomen.”

Lieven Vancoillie

Lees ook in Actueel

Milde melkaanvoer in Europa

Economie Raf Beyers, adviseur bedrijfsontwikkeling en risk management bij United Experts, overliep op 20 maart met ons de financiële wereldsituatie en de internationale zuivelmarkten. De melkpoederprijzen gaan nog steeds in dalende lijn. Op de GDT-veiling werd 27% minder product verkocht dan vorig jaar.
Meer artikelen bekijken