Startpagina Actueel

Top 20 van Belgische begunstigden GLB-steun

Welke natuurlijke en rechtspersonen in ons land krijgen GLB-landbouwsteun? De lijst van alle Belgische begunstigden is vrij te raadplegen op www.belpa.be en staat voor het subsidiejaar 2020 sinds eind mei online. Wie minder dan 1.250 euro steun krijgt, wordt niet vermeld. Voor 2020 voerde de Logistieke en Administratieve Veilingassociatie (LAVA) de top 20 Belgische begunstigden aan, gevolgd door de Belgische Fruitveiling (BFV) en VLAM (het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing).

Leestijd : 4 min

Als de EU-onderhandelingen voor het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid worden afgerond, dan gaat dit nieuwe GLB vanaf 2023 in. Ondertussen werden voor 2021 en 2022 de nodige overgangsmaatregelen voorzien. Ook de subsidiëring loopt uiteraard verder.

Pijler 1 en pijler 2

Maar hoe ziet die financiering via het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid er nu precies uit? Dat beleid steunt op 2 pijlers. Pijler 1 is het Europees Landbouwgarantiefonds (ELGF) en pijler 2 het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (ELFPO).

Inkomenssteun

In dat ELGF zitten de inkomenssteun en de marktmaatregelen. Wat betreft Inkomenssteun (of directe steun), die houdt rechtstreekse betalingen in, die zorgen voor stabiele inkomens en belonen boeren voor milieuvriendelijke landbouw en collectieve goederen die normaal niet door de markten worden betaald, zoals zorg voor het platteland.

belpa foto

Ontkoppelde steun De belangrijkste vorm van inkomenssteun is de ontkoppelde steun. Deze was vroeger bekend onder de naam ‘bedrijfstoeslag’, en werd sinds 2015 hervormd tot de ‘basisbetaling’. Deze basisbetaling wordt jaarlijks uitbetaald aan landbouwers die betalingsrechten bezitten, als ze in dat jaar landbouwgronden in gebruik hebben, en voldoen aan alle steunvoorwaarden. Landbouwers die deze basisbetaling ontvangen, moeten, mits uitzonderingen, 3 vergroeningspraktijken toepassen: gewasdiversificatie, behoud van blijvend grasland, en aanleg van ecologisch aandachtsgebied.

Gekoppelde steun Dit is de andere vorm van inkomenssteun die qua bedrag varieert in functie van productie en is voorbehouden in Vlaanderen voor de rundvleessector (premie voor het produceren van vleeskalveren en premie voor het behoud van de gespecialiseerde zoogkoeienhouderij).

Jonge landbouwers Voor jonge landbouwers is het financieel moeilijk om nieuwe economische activiteiten in de landbouwsector op te zetten en tot ontwikkeling te brengen. Om hieraan tegemoet te komen zijn in het GLB verschillende maatregelen opgenomen, onder meer een extra inkomenssteun voor jonge landbouwers die met hun landbouwactiviteiten beginnen. Bij deze extra inkomenssteun aan de jonge landbouwers wordt gedurende maximaal 5 opeenvolgende jaren een bijkomende betaling toegekend op elk geactiveerd betalingsrecht (tot 90 ha) als wordt voldaan aan alle steunvoorwaarden. Het doel is om de eerste vestiging van hun bedrijf te vergemakkelijken.

De betalingen uit het GLB zijn bovendien gekoppeld aan vereisten op het gebied van voedselveiligheid, gezondheid van dieren en planten, klimaat, milieu, bescherming van watervoorraden, dierenwelzijn en de conditie waarin de landbouwgrond wordt gehouden. Dit zijn de ‘randvoorwaarden’.

Randvoorwaarden Met de randvoorwaarden beoogt Europa een marktgerichte, duurzame landbouw in overeenstemming met de wensen van de maatschappij. Daarnaast streeft ze naar een beter evenwicht tussen landbouw en milieu.

Marktmaatregelen

Naast de inkomenssteun zijn er ook marktmaatregelen om het hoofd te bieden aan moeilijke marktomstandigheden, zoals een plotselinge daling van de vraag als gevolg van een voedselschandaal, of een daling van de prijzen wegens een tijdelijk overaanbod. Andere voorbeelden van marktmaatregelen zijn schoolfruit, -groenten en –melk en de nationale strategie voor duurzame operationele programma’s. Telers worden aangemoedigd om zich aan te sluiten bij producentenorganisaties.

Plattelandsontwikkeling

De tweede pijler van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid omvat de maatregelen rond plattelandsontwikkeling. Lidstaten en regio’s hebben een waaier aan mogelijkheden die kunnen worden ingezet. In Vlaanderen heeft dat vorm gekregen in het Programma voor Plattelandsontwikkeling 2014-2020, kortweg PDPO III.

Europa heeft landen verplicht om gegevens over begunstigden publiek te maken. Alle gegevens staan op www.belpa.be . Daar staan de bedragen ook opgesplitst. Het gaat om alle steunbijdragen (Pijler 1 en Pijler 2) die in het kader van het GLB werden uitbetaald, zowel van het Europees Landbouw GarantieFonds (ELGF) als van het Europees Landbouwfonds voor PlattelandsOntwikkeling (ELFPO). Vanaf begrotingsjaar 2014 worden niet enkel rechtspersonen gepubliceerd, maar ook natuurlijke personen.

Transparant?

Maar zoals bekend: heel wat bedrijven of instellingen worden om meerdere redenen opgesplitst, zodat de cijfers een niet altijd even transparant beeld bieden van de EU-landbouwsubsidies. Wie in de Belpa-lijst doorklikt, ziet perfect over welke steunmaatregel het gaat, en waarom steun wordt uitbetaald. Voor het nieuwe GLB onderzoekt het departement Landbouw & Visserij hoe de begunstigden, en in het bijzonder van de directe steun, kunnen worden afgebakend volgens de mogelijkheden van de Europese kaders, zodat de steun zo gericht mogelijk naar de landbouwer zelf gaat. Zoals bekend is een nieuw GLB (zowel Europees als het Strategisch Vlaams GLB-plan) in volle voorbereiding.

Bovenaan top 20

Ook dit jaar wordt de top 20 van Belgische begunstigden (zie tabel) aangevoerd door LAVA, de Logistieke en Administratieve Veilingassociatie, die de grootste veilingen in ons land overkoepelt. In 2019 werd ruim 40,3 miljoen euro voorzien, nu bijna 39 miljoen euro. Op de tweede plek staat de Belgische Fruitveiling, met bijna 5 miljoen euro en VLAM blijft op de derde stek, met bijna 4 miljoen euro GLB-subsidies. De top 5 wordt rondgemaakt met Unigrow (ruim 3,8 miljoen euro) en de Telersvereniging Industriegroenten (3,5 miljoen euro). Alle begunstigden boven de 2.500 euro zijn vrij te raadplegen op www.belpa.be.

Lieven Vancoillie

Lees ook in Actueel

Milde melkaanvoer in Europa

Economie Raf Beyers, adviseur bedrijfsontwikkeling en risk management bij United Experts, overliep op 20 maart met ons de financiële wereldsituatie en de internationale zuivelmarkten. De melkpoederprijzen gaan nog steeds in dalende lijn. Op de GDT-veiling werd 27% minder product verkocht dan vorig jaar.
Meer artikelen bekijken