Covid-19 heeft ook impact op mestverwerking: die daalt voor het eerst in Vlaanderen
Voor de eerste keer in Vlaanderen is de verwerking van mest gedaald. Dat is deels te wijten aan de lagere vraag naar landbouwproducten als gevolg van de horecasluitingen door Covid-19. Dat blijkt uit het jaarverslag 2020 van het Vlaams Centrum voor Mestverwerking (VCM).
Jaarlijks bevraagt het VCM de mestverwerkingssector over de stand van zaken en evoluties in de mestverwerking in Vlaanderen. “Ook voor VCM was 2020 een jaar van vele uitdagingen”, stelt VCM-voorzitter Eddy Vandycke in het jaarverslag.
Overleg en kennis
“Het VCM blijft het overlegplatform tussen overheid en bedrijfsleven en als kenniscentrum voor mestbe-/verwerking in Vlaanderen. Samenwerking tussen alle actoren is essentieel om ons gezamenlijke doel te bereiken. VCM blijft ook in de toekomst volop ijveren om de banden tussen de verschillende partners in de keten en het overlegplatform zo goed mogelijk blijvend te bewerkstelligen via continu overleg.”
Het Vlaams Coördinatiecentrum Mestverwerking is een intermediair tussen de overheid, de mestverwerkingssector en de kennisinstellingen in Vlaanderen. Het stimuleert en ondersteunt onderzoek naar en de implementatie van een duurzame mestbe- en verwerking in Vlaanderen en de milieukundig verantwoorde afzet van de eind- en nevenproducten.
VCM is hierbij een aanspreekpunt en kenniscentrum voor mestbe- en verwerking in Vlaanderen en tracht te fungeren als een representatief coördinatiecentrum voor de volledige keten. Bij de opmaak van het rapport over de operationele mestverwerkingscapaciteit in 2020 werden cijfers gebruikt van de VLM Mestbank. Het rapport kwam tot stand met steun van de Vlaamse Overheid.
Daling mestverwerking
Uit de resultaten van de recentste bevraging blijkt dat er in 2020 43,5 miljoen kg stikstof uit dierlijke mest (incl. export) werd verwerkt. Dit stemt overeen met 4,6 miljoen ton mest. Ten opzichte van 2019 is dit een daling van 6,3 miljoen kg stikstof of 0,4 miljoen ton mest.
“
Sluiting van de horeca
“En de sluiting van de horeca zorgde voor een lagere vraag naar pluimvee met een prijsdaling tot gevolg, waardoor de sector een langere leegstand van de pluimveestallen heeft gehouden en eventueel minder dieren heeft opgezet in de stallen”, aldus Astrid D’Haene van VCM. Momenteel zijn er in Vlaanderen 143 operationele mestverwerkingsinstallaties actief, waarvan de gegevens van 137 installaties werden opgenomen.
Pluimveemest op 1
90% van de 43,5 miljoen kg stikstof die in 2020 verwerkt werd, was afkomstig van de verwerking en export van varkensmest (18,8 miljoen kg N of 43,4%) en de verwerking en export van pluimveemest (20,4 miljoen kg N of 46,9%). Voor beide mesttypes is de export (in tonnage ruwe mest) gestegen.
De verwerking (in tonnage) van varkensmest is gestegen terwijl de verwerking van pluimveemest is gedaald. Hoewel bij varkensmest zowel de verwerking als de export gestegen is op basis van tonnage, zijn beiden wel gedaald op basis van kg N. Een meer optimale voederconversie en voedertechnische verbeteringen zorgen voor een afname van het N-gehalte in de varkensmest.
Runder- en kalfsmest
De verwerking en export van runder- en kalfsmest daalde met 6% ten opzichte van 2019, terwijl ook de import van rundermest is gedaald (van 55 826 ton naar 24 130 ton). De verwerking van de dikke fractie van rundermest is eveneens gedaald met 77%. De export van ruwe rundermest naar Nederland steeg wel met 25%. Ook de verwerking van dunne fractie van rundermest stijgt (12,5%), net als de verwerking van runderstalmest (3%).
Verwerking digestaat
Daarnaast stijgt de verwerking van digestaat met 3,9%. De verwerking en export van paardenmest en de verwerking van champost daalden in 2020 met 60,2% en 56,3%, voornamelijk veroorzaakt door COVID-19, omdat er minder champignonsubstraat werd geproduceerd als gevolg van een verminderde vraag naar champignons door de horecasluitingen. VCM speelt een belangrijke rol in de uitrol van een Vlaams Nutriëntenplatform. Daarnaast werkt VCM mee aan heel wat projecten en wordt Manuresource volop voorbereid.
