Edito: Na regen komt… wat flexibiliteit van bovenaf?
De hevige regenval midden juli verraste heel België. Of klimaatopwarming de oorzaak is, is even bijzaak. Hoofdzaak is dat veel Belgen hun hebben en houden plots zagen verdwijnen in de waterstroom. Onder hen vele landbouwers die hun inkomen zagen dalen, en hun teeltplanning letterlijk in het water zagen vallen.
Landbouwers moeten aan heel wat verplichtingen voldoen, voor EAG, voor MAP 6, of om een andere reden. Die verplichtingen worden vaak gelinkt met een deadline. Dat werkt in een ‘normaal’ jaar, maar wat is een ‘normaal’ jaar eigenlijk nog? De afgelopen jaren waren dat alvast niet.
We begrijpen dat die regels opgesteld zijn. De landbouw moet net als andere sectoren letten op zijn ecologische voetafdruk. Landbouwers dragen zo zorg voor de bodem, helpen de biodiversiteit te behouden of verhogen, en doen moeite om de broeikasgasuitstoot te verlagen, enzovoort. We begrijpen wel dat er daarvoor normen, eisen en einddata worden opgesteld.
Maar de natuur, de gewassen en zeker het weer, laten zich niet in hokjes of in regelgeving drummen. Waarom krijgen de landbouwers in zo’n omstandigheden dan wel een rigide regelgeving oplegd? De regenval van midden juli is hier nog maar eens het bewijs van. Sommige landbouwers reden hun machines vast in de modderige bodem om toch nog rendement te kunnen behalen. Misschien met de gevolgen van dien voor de bodem. Andere landbouwers wachten tot beter en droger weer, maar zien ondertussen hun teelt kwantitatief of kwalitatief verslechteren. Bovendien loopt hun teeltplanning spaak en riskeren ze aan bepaalde verplichtingen niet te voldoen en een boete te krijgen.
In beide gevallen werkt een strikte regelgeving contraproductief. Wat is dan beter? Het is als kiezen tussen de pest en de cholera. Wordt het niet tijd dat we afstappen van het systeem waarbij echt alles in regelgeving en opgelegde data wordt gegoten, en flexibiliteit de overhand neemt? We merkten gelukkig al flexibiliteit bij het departement Landbouw en Visserij. In de Polders en Duinen kunnen landbouwers – na melding – uitstel krijgen bij de uitzaai van hun mengsel groenbedekkers voor EAG.
Laten we hopen dat ook de Mestbank rekening houdt met de huidige situatie. Want in MAP 6 zijn op zijn zachtst gezegd heel wat regelgeving én nog meer bijhorende uitzonderingen verbonden. Sommige daarvan zijn nu moeilijk of niet haalbaar geworden. Ja, sommige land- en tuinbouwers konden misschien al op voorhand maatregelen treffen, maar die zullen nu zeker onvoldoende zijn….
In het leven geldt altijd de wet van de sterkste: maar als je de mens tegen de natuur plaatst, wint de natuur. En de overheid heeft dat beaamd: het gaat hier om een natuurramp, om overmacht. Daar kan geen enkele maatregel of regelgeving tegenop. Daarom hopen we dat het beleid nu het gezond verstand laat primeren. Niet het halen van een einddatum.
