Startpagina Milieu

Copa wil meer openheid over Europeese rapport over impact van F2F-strategie

Begin augustus publiceerde het Joint Research Center (JRC) een rapport waaruit blijkt dat de landbouwproductie daalt en het inkomen onder druk komt als de boer-tot-bord- én de biodiversiteitsstrategie worden uitgevoerd. Bovendien zouden broeikasgasemissies verschuiven naar derde landen. Copa-Cogeca bekritiseert de manier waarop de Europese Commissie de resultaten in de luwte houdt.

Leestijd : 3 min

Het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek (Joint Research Center - JRC) is de interne wetenschappelijke dienst van de Europese Commissie. Het ondersteunt de beleidsvorming van de EU met onafhankelijk, goed onderbouwd wetenschappelijk advies. JRC publiceerde begin augustus een langverwacht rapport over de impact van de Biodiversiteit en Farm to Fork-strategieën op de Europese landbouw.

In de analyse, in opdracht van de Europese Commissie, werd de impact van 4 doelen uit de Farm to Fork (F2F)-strategie en de biodiversiteitsstrategie onderzocht.

Impact op de landbouwsector

De JRC-onderzoekers benadrukken dat hun analyse geen volledige effectbeoordeling is, omdat slechts is gekeken naar een beperkt aantal effecten, namelijk de vermindering van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, kunstmest en antibiotica en de vergroting van het biologisch areaal. Ze stellen bijvoorbeeld dat bepaalde effecten, zoals een ander consumptiepatroon van consumenten of de aanpak van voedselverspilling, niet zijn meegerekend. Daarnaast is de studie uitgevoerd zonder rekening te houden met de aanpak in andere werelddelen.

Alhoewel het dus geen totaalstudie is, werden opvallende vaststellingen gedaan. Uit het rapport zou immers blijken dat, als gevolg van deze strategieën, de landbouwproductie daalt en het inkomen van heel wat boeren onder druk kan komen te staan. De lagere productie heeft verschillende oorzaken. In de akker- en tuinbouw wordt deze veroorzaakt door het uit productie halen van grond, de overschakeling naar biolandbouw en een lager middelengebruik. In de veehouderij komt het door de krimp van de veestapel.

Met de plannen zou een aanzienlijke milieuwinst worden geboekt in de vorm van een vermindering van de uitstoot van broeikasgassen en ammoniak, evenals van het nutriëntenoverschot. Maar JRC houdt er rekening mee dat de vermindering van landbouwemissies wordt opgeheven door productieverschuiving naar derde landen met minder strenge regels.

Copa-Cogeca verbolgen over timing

De koepel van Europese landbouworganisaties Copa-Cogeca keek al geruime tijd uit naar de resultaten van de JRC-studie. Dat de studie nu eindelijk werd gepublicerd is dus een goede zaak. Copa-Cogeca is wel verrast over de tijdstip vande publicatie. “Dit lijkt wel het verhaal van the unconveniënt truth voor de Europese Commissie”, stelt Pekka Pesonen, secretaris-generaal van Copa-Cogeca, in een persbericht. Hij vindt dat dit genante rapport in de luwte van het zomerreces wordt begraven.

Vermindering productie en inkomen

Ook heeft Copa-Cogeca kritiek op de wijze waarop de resultaten worden gepresenteerd. “Zelden is een rapport zo voorzichtig geweest om niet te zeggen wat het te zeggen heeft! Wat de scenario's ook zijn, het effect van deze strategieën zal een ongekende vermindering zijn van de productiecapaciteit van de EU en van het inkomen van de boeren. Ze zullen een steeds grotere wordende kloof creëren tegenover onze internationale concurrenten.”

Alle sectoren laten een productiedaling zien van 5% tot 15%, waarbij de veehouderij het zwaarst wordt getroffen. De veranderingen in de productie zouden leiden tot een daling van de netto-exportposities voor granen, varkensvlees en gevogelte, en tot een verslechtering van het EU-handelstekort voor oliehoudende zaden, groenten en fruit, rundvlees, schapen- en geitenvlees. Bovendien stijgen de productiekosten netto met circa 10% wat resulteert in een negatief effect op het inkomen van de meeste boeren.

Emissies verschuiven naar derde landen

Het belangrijkste punt van het rapport, vanuit het perspectief van Copa-Cogeca, is dat het laat zien dat de boer-tot-bordstrategie en de biodiversiteitsstrategie in combinatie met het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) kunnen helpen om de broeikasgasemissies uit de landbouwsector met 28,4 % te verminderen tegen 2030. “Een belangrijke kanttekening daarbij is dat meer dan de helft van de verwachte broeikasgasreductie in alle scenario's wordt vervangen door een equivalente toename van de broeikasgasemissies in derde landen”, sneert Pekonen in het persbericht.

Lessen trekken uit rapport

“Als we niet willen dat een deel van onze landbouw verplaatst naar derde landen, moet de Europese Unie even ambitieus zijn in haar handelsbeleid als met haar interne strategieën. Tegenwoordig is dit gewoon niet het geval. Deze grote discrepantie wordt op termijn ondraaglijk voor onze boeren en coöperaties.” ”

Copa-Cogeca vindt dan ook, net als de auteurs, dat er ‘lessen uit dit JRC-rapport moeten worden getrokken die voor het beleid belangrijk zijn’.

Anne Vandenbosch

Lees ook in Milieu

Meer artikelen bekijken