Startpagina Akkerbouw

Top 5 korrelopbrengsten 2021 zijn klassieke gerstrassen

Tijdens het seizoen 2020-2021 werden door het Landbouwcentrum Granen Vlaanderen (LCG) in het Vlaams Gewest 4 rassenproeven op 6-rijige wintergerst aangelegd. Landbouwleven merkt op dat in de top 5 korrelopbrengsten dit jaar geen hybriden staan. Slechts 11 van de 23 beproefde rassen scoorden dit jaar echter bovengemiddeld.

Leestijd : 7 min

Het rassenonderzoek werd gerealiseerd door:

- de Vlaamse overheid, departement Landbouw en Visserij,

afdeling Beleidscoördinatie en Omgeving, Team Voorlichting, in samenwerking met Inagro vzw, afdeling Akkerbouw, Rumbeke-Beitem (proefplaats Sint-Martens-Lennik, provincie Vlaams-Brabant)

- de Vlaamse overheid, departement Landbouw en Visserij, Afdeling Beleidscoördinatie en Omgeving, Team Voorlichting in samenwerking met Praktijkpunt Landbouw Vlaams-Brabant vzw en Inagro vzw, afdeling Akkerbouw, Rumbeke-Beitem (proefplaats Bertem, provincie Vlaams-Brabant)

- vzw PIBO Campus en het Provinciaal Instituut voor Biotechnisch Onderwijs (PIBO), Tongeren (proefplaats Tongeren-Koninksem, provincie Limburg)

- het Vrij Technisch Instituut, Land- en Tuinbouw, Poperinge (proefplaats Poperinge, provincie West-Vlaanderen).

Het rassenonderzoek omvatte uitsluitend 6-rijige rassen. Een overzicht van de rassen in proef is weergegeven in Tabel 1.

Korrelopbrengst

Bij de rassenkeuze zijn, voor wat de korrelopbrengst betreft, de volgende criteria belangrijk: de regelmatigheid van het ras over de diverse proefplaatsen binnen hetzelfde jaar en de regelmatigheid van het ras over de jaren.

Bij de rassenkeuze is het immers niet aangewezen om zich enkel te laten leiden door de opbrengstcijfers van één jaar. Om het opbrengstvermogen van een ras optimaal te evalueren is het noodzakelijk resultaten over meerdere proefjaren (bij voorkeur minstens 3 proefjaren) te beschouwen. De opbrengstcijfers van één jaar zijn immers eigen aan de groei- en klimaatomstandigheden van het betreffende jaar.

Tijdens het seizoen 2020-2021 werden door het  Landbouwcentrum Granen Vlaanderen in het Vlaams  Gewest 4 rassenproeven op 6-rijige wintergerst  aangelegd.
Tijdens het seizoen 2020-2021 werden door het Landbouwcentrum Granen Vlaanderen in het Vlaams Gewest 4 rassenproeven op 6-rijige wintergerst aangelegd. - Foto: TD

Gesteld kan worden dat het meerjarig gemiddelde van een ras des te betrouwbaarder is, naarmate de korrelopbrengst van het ras over de jaren stabieler is.

Bij de rassen waar slechts één jaar resultaten beschikbaar zijn is de nodige omzichtigheid geboden bij de beoordeling.

Daarnaast dient er bij de rassenkeuze ook rekening gehouden te worden met onder andere legergevoeligheid, ziektegevoeligheid of andere eigenschappen.

Tevens is het belangrijk om, in functie van het uit te zaaien areaal wintergerst, meerdere rassen te kiezen om aldus aan risicospreiding te doen. Resultaten uit het verleden leren trouwens dat het opbrengstpotentieel van rassen wisselend kan zijn in functie van het perceel en het jaar; soms zijn zowel de perceelsverschillen als de jaarverschillen zelfs zeer groot.

tabel1-3310-WG1

In de bijgevoegde tabellen is de korrelopbrengst per ras weergegeven in relatieve cijfers (procenten) ten aanzien van het gemiddeld resultaat van de getuigerassen. De gemiddelde opbrengst van een ras over de proefplaatsen is uiteraard betrouwbaarder naarmate het op een groter aantal proefplaatsen slaat en de korrelopbrengst over de proefplaatsen regelmatiger is.

In Tabel 2 is de korrelopbrengst per ras weergegeven in relatieve cijfers (procenten) ten aanzien van het gemiddeld resultaat van de rassen LG Zebra, LG Zodiac, Sensation, SU Hylona, SY Baracooda, SY Galileoo, SY Kingsbarn, SY Kingston en Tektoo. De gemiddelde opbrengst van een ras over de proefplaatsen is uiteraard betrouwbaarder naarmate de korrelopbrengst over de proefplaatsen regelmatiger is.

Resultaat in 2021

In tabel 2 worden de korrelopbrengsten gegeven van enkel het jaar 2021, en dat voor de locaties in West-Vlaanderen, Vlaams-Brabant en Limburg. Het valt op dat er dit jaar geen enkel ras meer dan 5% boven het gemiddelde scoorde, terwijl dat wel het geval was in 2020. Er waren wel 11 rassen die beter scoorden in vergelijking met het gemiddeld resultaat van de getuigerassen, maar dus niet meer dan 5% boven het gemiddelde. In de top 5 is geen hybride te bespeuren, wel 3 rassen die tolerant zijn voor het dwergvergelingsvirus. Dit wil niet automatisch zeggen dat hybriden het in 2021 slecht gedaan hebben: 5 rassen scoorden over de locaties heen bovengemiddeld, 4 hybride rassen haalden het gemiddelde niet.

Toch moet men oppassen met conclusies te trekken, want 4 van die 5 toprassen liggen voor het eerst in proef. Resultaten die bekomen zijn over meerdere jaren zijn immers betrouwbaarder. Tektoo bijvoorbeeld ligt al 4 jaar in proef en scoort bovengemiddeld in 2021. LG Zebra, Jettoo en SY Galileoo doen het in de 3 proefjaren dat ze werden aangelegd ook bovengemiddeld.

We willen hierbij wel opmerken dat op 4 locaties rassen beproefd werden, maar niet alle rassen op die 4 locaties liggen. Zo zijn er 13 rassen die slechts op 3 locaties aanlagen, en één ras zelfs op 2, namelijk KWS Orbit. Dit kan het algemene gemiddelde resultaat van dat ras beïnvloeden. In Bertem lag het kleinste aantal rassen aan, namelijk 15 rassen. In Tongeren lagen alle 23 rassen aan.

3310-WG2

Daarnaast zien we dat ook de locatie een invloed kan hebben op sommige rassen. Bij Jakubus bijvoorbeeld liggen de scores ver uiteen: terwijl dit ras een score van 110,7% behaalde in Sint-Martens-Lennik, was de score ondergemiddeld met 95,9% in Bertem. En dat terwijl het om 2 locaties gaat in Vlaams-Brabant. Ook bij Faro is het verschil in resultaten groot: terwijl het ras respectievelijk 90,5% en 90,7% scoorde in Poperinge en Bertem, was het wel een ras dat in de top 5 stond in Tongeren, met 104,6%. Andere rassen zijn dan weer wel consistent. LG Zeta behaalde een mooi resultaat over 3 locaties, tussen 102,1% en 104,6%. Of om een ander voorbeeld te noemen: SU Hylona haalde over de 4 locaties resultaten tussen 98,1% en 101,2%. Een welgemeende tip: staar je als landbouwer dus niet blind op gemiddeldes.

Resultaat over meerdere proefjaren

In tabel 3 staan de resultaten met betrekking tot de rassen die meerdere jaren in proef liggen, alsook de rassen die voor de eerste keer in proef liggen.

Rassen 4 jaar in proef

In de proeven waren er slechts 2 rassen die voor het vierde jaar in proef lagen. Het gaat om 2 hybride rassen. Over de 4 jaren was Tektoo de beste van de klas, met 103,9%. Het ras deed het gemiddeld in 2021. Het scoorde wel goed tijdens de voorgaande 3 jaren (2020, 2019, 2018), met een gemiddelde van 105,1%. Wootan scoorde dan weer onder het gemiddelde in 2021, met een score van 97,1%. Het scoorde wel goed tijdens de voorgaande 3 jaren (2020, 2019, 2018), met een gemiddelde van 104,1%.

Rassen 3 jaar in proef

Vier rassen liggen 3 jaar in proef. LG Zebra, hybride SY Galileoo en Faro lagen aan van 2019 tot en met 2021. Hybride Jettoo lag in proef in 2018, 2020 en 2021.

Zowel LG Zebra als SY Galileoo bereikten een gemiddelde van 104,3% over de 3 jaar. LG Zebra scoorde in elk jaar goed. In 2021 scoorde SY Galileoo gemiddeld. In 2019 en 2020 scoorde het echter wel zeer goed, met een gemiddelde over deze 2 jaar van 106,4%. Ook Jettoo scoorde goed over de 3 proefjaren, met een gemiddelde van 104,7%.

Iets minder was Faro, dat elk jaar ondergemiddeld presteerde. Het algemeen gemiddelde voor de 3 jaren was dan ook minder, met een score van 97%.

3310-WG3

Rassen 2 jaar in proef

Er werden 6 rassen in proef gelegd voor de tweede keer. De 4 hybride rassen hierbij bereikten de beste resultaten, variërend van 104,6% tot 102,7%. Opvallend is dat deze rassen in 2020 goed tot zeer goed scoorden, terwijl in 2021 de score eerder gemiddeld was.

De overige 2 rassen in proef zijn klassieke rassen die tolerant zijn voor het dwergvergelingsvirus. Joyau deed het gemiddeld tot goed over de laatste 2 jaar. Sensation scoorde in 2021 1,2% onder het gemiddelde, en goed in 2020.

In het algemeen valt uit tabel 3 op dat 2020 een beter jaar was voor alle rassen in vergelijking met de getuigerassen, dan 2021.

Eerste jaar in proef

De meeste rassen in proef liggen voor het eerst aan. Het gaat om één hybride, SY Kingston, en 9 klassieke rassen. Vijf van die klassieke rassen zijn tolerant voor het dwergvergelingsvirus.

De rassen die goed scoorden, zijn LG Zoro, LG Zeta, Esprit en Jakubus. SU Midnight en SY Kingston volgen met een gemiddelde score. De rassen die minder dan gemiddeld scoorden, waren KWS Wallace, LG Zodiac, KWS Feeris en KWS Exquis.

Hectolitergewicht

Het hectolitergewicht van de wintergerst bedroeg gemiddeld over alle rassen en proefplaatsen 60,2 kg in 2021, tegenover 69,0 kg in 2020 en 70,6 kg in 2019. SY Kingsbarn scoorde het best. Die werden gevolgd door SY Kingston, SY Baracooda, Wootan, Joyau, Tektoo en Sensation, die een gemiddeld tot tamelijk hoog hectolitergewicht scoorden.

SU Hylona, LG Zebra, KWS Wallace, Toreroo en SY Galileoo waren gemiddeld. Ondergemiddeld (in dalende waarde) waren Jettoo, LG Zoro, Esprit en LG Zodiac.

Vochtgehalte bij oogst

Het vochtgehalte van de wintergerst bij de oogst bedroeg gemiddeld over alle rassen en proefplaatsen 13,3% in 2021, tegenover 14,4% in 2020 en 14,1% in 2019.

We zien in de tabel dat Wootan, SU Hylona en SY Baracooda de hoogste vochtgehaltes bereikten, en Tektoo, LG Zebra, Jettoo, LG Zodiac en Esprit de laagste. Acht rassen waren gemiddeld.

3310-WG4

Strolengte

De strolengte werd in de proeven gemeten na het toepassen van groeiregulatoren. Het gemiddelde in 2021 was 85,8 cm. Jettoo, SY Baracooda en SU Hylona gaven in 2021 het langste stro: meer dan 90 cm in 2021.

Ondergemiddeld in 2021 waren Wootan, Sensation, KWS Wallace, LG Zebra en met het kortste stro Joyau.

Legergevoeligheid

In 2021 en 2020 konden de rassen niet adequaat beoordeeld worden naar legergevoeligheid.

In de top 5 korrelopbrengsten wintergerst van dit jaar staan geen hybriden.
In de top 5 korrelopbrengsten wintergerst van dit jaar staan geen hybriden. - Foto: TD

Gevoeligheid voor bladziekten

Er werd gescoord naar dwergroest en vlekken.

Wat betreft dwergroest was het minst gevoelige ras Toreroo, maar dat kwam slechts uit 1 jaar proefresultaat (2021). Ook bij de minder gevoelige rassen behoren KWS Feeris en SY Kingston. Dit zijn echter 2 rassen met slechts 1 jaar proefresultaten, namelijk in 2021.

Waakzaamheid is geboden bijLG Zoro en KWS Wallace. Ook hier gaat het om 2 rassen met slechts proefresultaten in 2021. Bij Sensation en SU Hylona moet men ook alert zijn. Meest gevoelig zijn dan weer LG Zodiac, Esprit (doch zijn beide rassen met slechts proefresultaten in 2021) en KWS Orbit. Bij de gevoeliger rassen behoren Faro, SY Baracooda en Wootan.

In 2021 konden de rassen niet adequaat beoordeeld worden op de gevoeligheid voor vlekken (bladvlekkenziekte, netvlekkenziekte… ). De minst gevoelige rassen zijn SY Galileoo (doch slechts proefresultaten in 2020), Wootan, SY Baracooda (doch slechts proefresultaten in 2020), Tektoo en SU Jule. Meest gevoelig zijn Sensation (doch slechts proefresultaten in 2020), KWS Tonic en KWS Orbit (in 2019), en tevens Creative op basis van een beperkter aantal proefplaatsen in 2020. Ook bij de gevoeliger rassen behoren Coccinel en Verity (in 2019).

D. Wittouck, K. Boone, J. Claeys en B. Vervisch (Inagro vzw, afdeling Akkerbouw, Rumbeke-Beitem)

F. Flusu, J.L. Lamont en M. Abts (Vlaamse overheid, departement Landbouw en Visserij, afdeling Beleidscoördinatie en Omgeving, Team Voorlichting)

D. Xhonneux, J. Bode, L. Claikens, R. Paumen en S. Smets (vzw PIBO Campus en het Provinciaal Instituut voor Biotechnisch Onderwijs (PIBO), Tongeren)

P. Vermeulen en S. Vandeputte

(Vrij Technisch Instituut, Land- en Tuinbouw, Poperinge)

Verwerking door MV

Lees ook in Akkerbouw

Meer artikelen bekijken