Startpagina Actueel

123 bedrijven liggen in speciale toezichtsgebieden Natura2000

In de oplaaiende discussies over de definitieve vaststelling van een nieuw PAS-kader en de beoordeling van de stikstofuitstoot staan onder meer de Speciale Beschermingszones-habitatrichtlijngebieden (SBZ-H) centraal. 123 landbouwers liggen vandaag in zo’n toezichtsgebied. Ruim 4.000 landbouwers hebben daarin ook gronden liggen.

Leestijd : 3 min

SBZ of Speciale Beschermingszone is de officiële naam voor een Natura 2000-gebied. Deze gebieden zijn aangeduid om bijkomende kansen te geven aan habitats en soorten die van levensbelang zijn voor de Europese biodiversiteit.

Duurzaam overleven

Op Europees niveau is afgesproken dat de overheid ervoor moet zorgen dat die habitats en soorten duurzaam kunnen overleven. Dat wordt een ‘gunstige staat van instandhouding’ genoemd.

In de Ministeriële instructie met betrekking tot de beoordeling van de stikstofuitstoot van vergunningsaanvragen betreffende projecten of activiteiten met mogelijke betekenisvolle effecten op de habitatrichtlijnen stelde Vlaams minister Zuhal Demir eerder: “Er wordt in die optiek versneld ingezet op een versterkt wervingsbeleid binnen de habitatrichtlijnen. Hierdoor kunnen de instandhoudingsdoelstellingen versneld worden gerealiseerd. Door een gerichte verwerving binnen de habitatrichtlijngebieden kan de rechtstreekse depositie van stikstof worden verminderd en kunnen deze gebieden binnen een passend natuurbeheer worden gebracht.”

Bijna 20.000 ha

Maar hoeveel land- en tuinbouwbedrijven en hoeveel ha agrarisch gebied liggen nu precies in die SBZ-H-gebieden. Op 1 januari 2021 lag 18.330 ha agrarisch gebied in de SBZ-H-gebieden. “Volgens de gegevens van de Verzamelaanvraag (departement Landbouw en Visserij) werden verleden jaar in totaal 11.450 ha landbouwgrond aangegeven in agrarisch gebied binnen de SBZ-H-gebieden. Daarbij werd gekeken naar de gronden, aangegeven met gebruik op 1 januari”, antwoordt minister Demir.

Van die 11.450 ha landbouwgrond wordt 4.220 ha uitgebaat als akkerbouwgrond. Van de 11.450 ha landbouwgrond wordt 7.230 ha aangegeven als grasland. Het areaal blijvend grasland bedraagt 6.723 ha. Blijvend grasland is grasland dat 5 jaar lang niet in de teeltrotatie wordt opgenomen. Meestal gaat het om weidegronden.

Van de 11.450 ha gronden gelegen in agrarisch gebied én in SBZ-H-gebieden wordt op 168 ha biologisch geteeld. Dat is 40,3 % van de 417 ha die biogecertificeerd zijn in het volledige SBZ-H-gebied.

91 met stallen

Een correct beeld geven van het aantal stallen in die Natura2000-gebieden ligt moeilijker. “Er bestaat geen stalregistratiesysteem, waardoor geen correcte cijfers kunnen worden gegeven over het aantal stallen”, stelt Vlaams minister Zuhal Demir.

Onderzoek - op basis van de gegevens waarover de Mestbank beschikt - wijst uit dat 91 exploitaties in agrarisch gebied binnen SBZ-H-gebieden liggen, die behoren aan 91 landbouwbedrijven.

Tot deze 91 exploitaties behoren 10 akkerbouwbedrijven, 5 gemengde bedrijven akkerbouw-veeteelt, 29 rundveebedrijven, 7 melkveebedrijven, 4 varkensbedrijven, 5 pluimveebedrijven, 24 overige graasdierbedrijven en 7 bedrijven die op basis van de recente gegevens niet meer actief zouden zijn. “De 91 andere landbouwbedrijven kunnen ook nog andere exploitaties uitbaten buiten de SBZ-H-gebieden.”

Hoe evolueerde het aantal ha agrarisch gebied de voorbije 10 jaar in de SBZ-H-gebieden? Er is 680 ha van landbouw naar een andere bestemming gegaan, vooral naar natuur (640 ha). Omgekeerd kwam er 60 ha bij landbouw bij: van natuur (10 ha) en van bos (30 ha).

Groen, geel en rood

Er liggen vandaag 123 landbouwbedrijven op 123 exploitaties in de SBZ-H-gebieden. Van die 123 bedrijven hebben 15 bedrijven een impactscore van meer dan 50% (rode bedrijven), 32 bedrijven hebben een impactscore tussen 5 en 50% (oranje bedrijven) en 76 bedrijven hebben een impactscore lager dan 5% (groene bedrijven).

De volgende bedrijfstypologieën komen voor bij de 123 bedrijven gelegen in de SBZ-H-gebieden:

- 5 bedrijven met pluimvee

- 5 bedrijven met varkens

- 15 exploitatie met melkvee waarvan er 4 ook mestvee hebben

- 36 bedrijven met mestvee en jongvee

- 31 bedrijven met overige graasdieren

- 6 bedrijven gemengd akkerbouw-veeteelt

- 15 akkerbouwbedrijven

- 10 bedrijven kunnen niet worden gekoppeld met recente gegevens

- Over alle typologieën heen zijn er 4 bedrijven geclassificeerd als biobedrijf: 3 graasveebedrijven en 1 bedrijf met pluimvee (legkippenbedrijf).

Nog dit: in 2010 hadden volgens de verzamelaanvraag 4.395 landbouwbedrijven gronden in SBZ-H-gebieden, in 2020 waren er dat nog 4.078.

Lieven Vancoillie

Lees ook in Actueel

Europese melkveehouders tevreden, maar verwachten meer

Melkvee De voorstellen die de Europese Commissie recent gedaan heeft naar aanleiding van de boerenprotesten, zijn een eerste stap in de goede richting. Dat zegt Kjartan Poulsen, voorzitter van de European Milk Board (EMB), de koepelorganisatie van Europese melkveehouders.
Meer artikelen bekijken