Als je een bedrijf zou moeten noemen dat zeker 5 activiteiten in één bedrijf combineert, dan is het de Bouwhoeve in Wortel wel. Ludo Geens startte het landbouwbedrijf in 1989 samen met zijn vader en moeder. Ervoor werkte hij voor een nonkel-boer, waar hij de kneepjes van het vak leerde. “Ondertussen horen mijn vrouw Leen en ik al bij de vierde generatie op het bedrijf, ik nam het bedrijf in verschillende stappen over”, vertelt hij.
Puur landbouwkundig baten Ludo en Leen Geens-Geysen en dochter Dorien zowel een melkvee- als leghenbedrijf uit. Ze gaan echter breder. Vakantiewoningen, de productie van hoeve-ijs, een hoevewinkel en automaten, voorzieningen voor teambuildings en vergaderingen… het kan er allemaal. Het vergt dan ook vele handen om alles goed te doen draaien. Leen doet de logies. Dochter Dorien beheert alles rond de ijsverkoop en de hoevewinkel. Ook de communicatie neemt Dorien voor zich: ze maakt banners, plaatst af en toe een Facebook-post, maakt reclamefolders op, enzovoort. Ludo houdt zich bezig met het landbouwkundige aspect en springt bij op de drukke momenten. “We hebben ook wel personeel, anders is het te veel”, vertelt Leen er nog bij. “Twee mensen helpen mee op de boerderij en er werken deeltijds 3 dames in de poets en de productie.”
Koeien en kippen
Ook landbouwkundig is het bedrijf heel divers te noemen. Ludo bewerkt 38 ha landbouwgrond met gewassen zoals maïs en gras. Een deel ervan is voor de melkkoeien, een deel van de maïs wordt verkocht. Het koppel heeft 50 melkkoeien, die gestald staan in een vrije loopstal, waar ze voldoende ruimte hebben om binnen en buiten te lopen. “We hadden een bindstal, maar schakelden over naar een vrije loopstal sinds 1976. Het is een oudere stal, steeds goed onderhouden. We noemen het wel eens lachend ‘retro’. Ten opzichte van vroeger hebben we minder koeien. Dat is goed, want er wordt 2 maal per dag gemolken. We hebben geen melkrobot”, vertelt Ludo
Naast de koeien houdt men hier ook nog 60.000 legkippen in koloniehuisvesting. De eieren – met nummer 3 op – verkopen ze dus niet in de supermarkten, maar gaan naar de kleinere winkels en markten. “Een buitenloop voor de kippen is niet mogelijk hier. Het kan wel aan de kant van de koeien, maar kippen en koeien mogen niet in hetzelfde veld lopen. Er mag immers maar 1 marktbare teelt of vee op het veld.”
Alle gebouwen nuttig aanwenden
Bij de start van het bedrijf waren alle gebouwen in gebruik, een deel hiervan was verouderd. “Heel veel landbouwers zitten met het probleem dat de gebouwen te klein zijn of dat ze geen vergunning krijgen om uit te breiden. Bij ons was het andersom. We hadden veel en grote ongebruikte gebouwen. Daar wilden we iets mee doen. Het zou zonde zijn om deze te onderhouden om ze daarna onbenut te laten staan. Om deze reden hebben we de verbreding opgestart”, klinkt het.
Alle gebouwen werden dus geheroriënteerd, maar wel met respect voor het authentieke. Zo werd de voorgevel van het gebouw aan de straat niet veranderd, maar wel de achterkant om wat meer licht naar binnen te trekken. Niet alles verliep echter zonder slag of stoot.
“We hebben deze obstakels telkens kunnen afwenden, hebben er mee doorgezet en nu worden alle gebouwen gebruikt en hebben een functie voor ons bedrijf. Dat is zeker een verwezenlijking waar we trots op zijn.”
Logies voor iedereen, maar…
Hoewel het bedrijf al even bestond, startte het koppel pas in 2004 met het inrichten van vakantiewoningen. De eerste 3 vakantiewoningen werden opgestart in een oude koeienstal die ruim 10 jaar leegstond. Deze zitten in hetzelfde gebouw als het woonhuis, de vergaderzaal en de ontspanningsruimte. “Die ontspanningsruimte is zeker een meerwaarde. We zetten er onder andere een biljarttafel en een tv, en lego voor de kinderen. Alles wat er nodig is om je te amuseren als het regent”, vertelt Leen. In 2008 bouwde men nog eens 3 vakantiewoningen bij op de voormalige graanzolder die al geruime tijd in onbruik was.
De vakantiewoningen zijn gericht op gezinnen, maar nu komen er meer en meer mensen die in streek werken, zeker in de winter. In de lente en zomer, tijdens het fietsseizoen, blijven dan weer hoofdzakelijk de toeristen langskomen.
Om de vakantiewoningen, maar ook hun eigen huis en bedrijf van milieuvriendelijke energie te voorzien, werd in 2007 een zonnestroominstallatie geïnstalleerd. “Het gaat om zonnepanelen die op jaarbasis 60% van de stroom voorzien die we op het bedrijf nodig hebben”, geeft Ludo mee. “Het is even de grootste installatie in België geweest, maar Fernand Huts kon ik toch niet volgen”, lacht hij.
Ijscursus: kennis van meer dan 50 smaken
In 2009 werd op het bedrijf gestart met de productie van ijs. De keuken werd aangelegd in een oude kalverenstal. De aanpalende schuur werd dan weer heropgebouwd tot een volwaardig ijssalon. “Het uitgangspunt was dat we dan jaarrond ijs kunnen verkopen en dat het gebouw maximaal kan renderen. Het ijssalon is open geweest van 2011 tot en met de eerste coronagolf. Toen moesten ineens alle verbredingsactiviteiten noodgedwongen sluiten, en hadden wij ineens tijd om ons idee rond een hoevewinkel uit te werken”, wordt verteld. Momenteel doet de gerenoveerde schuur dienst als extra vergaderruimte. De scheptoog is wel gebleven, de mensen kunnen hier nog steeds een ijsje halen en op het terras opeten.
Het ijs wordt bovendien gemaakt met melk van hun eigen melkkoeien. Dochter Dorien volgde een ijscursus in Wageningen en ontwikkelt de smaken die verkrijgbaar zijn op de hoeve. “We kunnen meer dan 50 smaken aanbieden, maar wel niet allemaal tegelijkertijd, zoveel ruimte is er namelijk niet in onze scheptoog.” Dorien is ook altijd op zoek naar nieuwe smaken. “Het ban-offee-ijs, gemaakt met bananen, karamel en nootjes, wordt bijzonder gesmaakt.”
Een zelf-shop als hoevewinkel
In volle coronatijd beslisten de ondernemers toch nog uit te breiden met verbredingsactiviteiten. Zo zijn ze vorig jaar gestart met extra automaten en een hoevewinkel. “De coronacrisis heeft die opstart eerder doen versnellen dan vertragen, we hadden er opeens tijd voor”, vertelt Ludo. “We waren het al langer van plan. In ons ijssalon verkochten we al eieren en desserts, maar dit was eerder minimaal. Met de nieuwe hoevewinkel kunnen we op deze vraag veel beter inspelen.
De hoevewinkel werd wel van nul opgebouwd. Tegen eind juni was het grootste deel van de werken klaar. Helaas moesten ze een hele periode wachtten op de laatste bouwmaterialen. Door de corona-epidemie kwamen veel materialen met veel vertraging toe. “Daardoor konden we pas effectief openen in november 2020. Dit was zeker frustrerend”, klinkt het. De hoevewinkel was voor hen een nieuw concept, namelijk dat van zelfbediening. Mensen nemen hun producten zelf uit de winkel, tikken aan de kassa’s in wat ze willen kopen en rekenen dan zelf af aan de zelfbedieningskassa’s. Dit is een systeem dat draait rond het vertrouwen in de eerlijkheid van de mensen. “Dat is zeker een concept waar wij graag achter staan. We hebben wel camerabewaking opgehangen om een oogje in het zeil te kunnen houden en om alles snel te kunnen overzien.”
Automaten voor meer vrije tijd
Onder een afdak naast de hoevewinkel treffen mensen een aantal automaten aan. Er stonden reeds 2 automaten, die aangewend werden voor de verkoop van ijs en drank. Later kwamen er nog automaten bij. “Nu verkopen we in onze automaten fruit zoals aardbeien en kersen, ijs, drank en brood van de bakker. Mensen komen voor onze producten. Deze zijn beschikbaar in zowel de automaten als de hoevewinkel. Zo kunnen mensen onze eieren, rauwe en gepasteuriseerde melk en ons hoeve-ijs van eigen maak meenemen, maar ook nagerechten zoals rijstpap, chocomousse, pudding en tiramisu maken we zelf. Ook onze zelfgemaakte advocaat is een absolute aanrader”, klinkt het. Er is een volledig aanbod van eigen producten, aangevuld met lokale streekproducten en andere lekkernijen.
De automaat met ijs gaf in het begin nog de meeste problemen. Deze automaat had het meeste succes. IJsverkoop via automaten was nog best nieuw, en dus waren er bij deze technologie nog een aantal kinderziektes aanwezig. “Een aantal issues konden we gemakkelijk zelf oplossen door te kiezen voor een andere verpakkingsgrootte en indeling van de automaat. Omdat dit type van automaat op dat moment echt nog nieuw was, moesten zowel wij als de verdeler de techniek nog volledig in de vingers krijgen. Gelukkig hebben we dit op een aantal maanden kunnen rechttrekken. Nu werkt deze vlot en kunnen we er echt op vertrouwen. Door de zelfbedieningswinkel die zeer ruime openingsuren heeft en de automaten samen hebben we eigenlijk van ons zwak punt, namelijk onze openingsuren, een sterk punt kunnen maken.
Nu kunnen we de mensen ook buiten de openingsuren van de scheptoog gemakkelijk nog een ijsje aanbieden en hebben wij de tijd om de rest van ons werk tot een goed einde te brengen of om zelfs eens een avondje te gaan fietsen.”
Marlies Vleugels
Hoe meer activiteiten, hoe meer administratie
De familie Geens koos ervoor om veel verbredingsactiviteiten op te nemen, naast het landbouwkundige werk. Dat heeft als gevolg dat ze rekening moeten houden met veel lastenboeken en controles. “Natuurlijk hebben we het onszelf een beetje aangedaan he, met zo veel te willen doen. Er is wetgeving voor de zuivelproductie, de eieren, de kippen, de ijsverwerking… Het FAVV staat hier regelmatig, wat we begrijpen aangezien het gaat om voedselveiligheid.”
Sommige zaken vindt het koppel ook absurd. Bij de vakantiewoningen is men bijvoorbeeld verplicht om brandblusapparaten te voorzien. “Dat is natuurlijk te begrijpen. We begrijpen echter niet waarom er 3 instanties nodig zijn voor dezelfde controle, namelijk de brandweer, Logeren in Vlaanderen en preventie op het werk. En voor elke controle moet ik telkens een halve dag thuis blijven”, zegt Leen. Ook wateronderzoek voor de koeien, voor de kippen, humane consumptie is verplicht maar zijn veelal dezelfde onderzoeken, en telkens moet er worden betaald. “De hoge normen voor water die wij moeten gebruiken, zijn absurd: we kunnen dat hier bottelen. Deze onderzoeken zijn volgens ons niet op maat van landbouwbedrijven.”
