Startpagina Tuin

Siergrassen in het lang en het breed

In een vorige editie van Landbouwleven beschreven we de grote familie van de grassen. We vertelden waar ze zich best thuis voelen in de tuin en hoe we deze doorlevende planten het best kunnen verzorgen om er jarenlang tuinplezier van te hebben. Vandaag zetten we enkele mooie en sterke siergrassen in de kijker. En je zal zien: het moeilijkste bij siergrassen is de juiste keuze maken uit het enorme aanbod aan hoogtes, breedtes en kleuren.

Leestijd : 5 min

Het aanbod is zodanig groot dat we ons moeten beperken tot een 4-tal soorten die echter wel het gros van de siergrassen voortbrengen die courant worden gebruikt in de tuin.

Carex

Carex of zegge is het grootste geslacht uit de wat kleinere cypergrasfamilie en omvat ongeveer 2.000 soorten en tuincultivars die zeer divers zijn qua verschijning. In vergelijking met de echte grassen is de bloeiwijze minder opvallend, maar schitteren ze vooral door de kleuren van hun loof die bij vele soorten het hele jaar door behouden blijven: groen, bruin, bronskleurig, goudgeel en bontgestreept. Sommige soorten hebben de neiging tot woekeren, maar over het algemeen beperken de tuincultivars zich tot voornamelijk ronde pollen die jaar na jaar breder worden en er als een zacht of ietwat stekelig kussen uitzien. De jonge blaadjes verschijnen al op het einde van de winter en ze zijn op hun mooist in de lente.

Carexen geven de voorkeur aan koele plekken en eerder vochtige, lichtzure bodems. In de tuin zijn ze ideaal voor het opvullen van schaduwrijke plekken, mits ze in de zomer niet te droog staan. Sproeien in droge periodes is anders wel nodig. Goede tuinsoorten zijn: Carex buchananii of rode zegge, groeit tot 50 cm hoog, stijf rechtop met smal blad, Carex morrowii 'Variegata' of bonte Japanse zegge, tot 30 cm hoog groeiende, zeer sterke, compacte soort met fijne blaadjes met een uitgesproken witte rand, Carex comans 'Bronze', een tot 30 cm hoog groeiende soort met heel dunne, bijna chocoladekleurige bladeren.

Festuca

Festuca of zwenkgras was 1 van de eerste grassen die werden toegepast als siergras in de tuin. Populair zijn vooral de soorten met hun blauwgrijze bladeren die een jaarrond 'groen' blijven. Deze soorten worden vaak in grotere groepen toegepast en bolvormig gesnoeid en zijn goed bestand tegen de droogte. Over het algemeen voelen ze zich het best op een zonnige plek. Snoeien is niet noodzakelijk, maar rijpe aren mogen weggeknipt worden om het strakke silhouet te behouden. In de lente de verdroogde bladeren 'wegkammen' volstaat. Om de planten te verjongen mag men ze tot net boven de grond terugsnoeien.

Goede tuinsoorten zijn: Festuca Glauca of blauw schapengras. De blauwe kleur van dit tot 40cm hoog wordende gras is het meest uitgesproken op zanderig, droge en arme gronden. Van deze soort zijn vele variëteiten in de handel in hoogte variërend van 15 tot 50 cm, met kleuren van zilvergrijs tot diepblauw. Festuca gautieri of bezemgras is een eerder laag blijvend (20 cm) diepgroen gras met fijne, stekelige blaadjes dat dichte matten vormt en ideaal is voor het begroeien van kleinere ruimtes.

Miscanthus

Miscanthus of prachtriet , met zijn groot aantal variëteiten, is ongetwijfeld het populairste gras van de laatste decennia. Voor elke tuin bestaat er een geschikte cultivar, gepast van hoogte, kleur en silhouet. De stengels die in dichte toeven opschieten, zijn getooid met lintvormige, vaak gebogen bladeren, die als waterstralen uitwaaieren. De bloeiaren verschijnen laat op het jaar en blijven de hele winter mooi.

Deze forse grassen (1,20 m tot meer dan 2 m) hebben vaak zeer fraaie herfstkleuren (purper, vaalrood, brons) die bij het verdrogen van het blad plaats maken voor perkamentachtige tinten. In het begin van de lente, als de jonge scheuten uitlopen, worden deze planten het best teruggeknipt tot enkele cm boven de grond. Deze grassen geven de voorkeur aan een zonnige, warme standplaats, want schaduw verzwakt de bloei van de plant. Ze verkiezen ook een rijke grond.

Goede tuinsoorten zijn:

-Miscanthus floridulus of Japans reuzenriet. Dit wordt tot 3 m hoog en vormt in korte tijd een dicht en weelderig scherm met brede lintvormige bladeren. De plant bloeit in warme jaren met zilvergrijze pluimen.

-Miscant hus sinensis of Chinees prachtriet of mammoetgras is een echte topper onder de siergrassen. Met zijn prachtige wintersilhouet, zijn gestileerde groeivorm, zijn blauwgroene bladeren die in de herfst geel en oranjerood kleuren en zijn zilverroze tot paarsrode bloempluimen doet hij het zeer goed als solitaire accentplant. Het nadeel aan dit gras is dat deze in de winter zijn verdroogde bladeren laat vallen, waardoor de tuin er soms slordig komt bij te liggen.

-M. sinensis 'Zebrinus' groeit tot 2 m hoog en wordt gekenmerkt door een opvallend, fraai, groen-geel, dwarsgestreept blad.

-M. sinensis 'Variegatus' is een klassieker met brede, witte lengtestrepen op het blad.

- M. sinensis 'Yaku Jima' is een 'dwergsoort' die tot 1,20 m hoog groeit en gekenmerkt wordt door zeer fijne bladeren en bruingele bloeiaren.

Stipa

Stipa of vedergras is een geslacht met meer dan 200 soorten polvormende grassen. Het heeft luchtige pluimen die wiegen op ieder zuchtje wind. Het gras wordt gekenmerkt door een fijn blad dat zich oprolt en door zijn pluimvormige bloeiwijzen. Zijn voorkeur gaat uit naar een goed doorlatende grond en het onderhoud beperkt zich tot het uitkammen van de beschadigde bladeren na de winter, want Stipa's worden niet graag tot net boven de grond teruggesnoeid.

Goede tuinsoorten zijn Stipa calamagrostis, die een hoogte heeft van 40 cm tot 1 m. Het is een gras met een meer open groei, waarvan de halmen doorbuigen onder het gewicht van de zware, van wit naar brons verkleurende aarpluimen die al in juni verschijnen en nagenoeg het hele jaar intact blijven. De fijne bladeren behouden hun grijsgroene tint het hele jaar door. De Stipa gigantea heeft een hoogte van 50 cm tot 2 m en een bloempluim. Dit gras vormt een eerder discrete toef van fijne, blauwgroene bladeren, waaruit in mei of juni een waaier van stijve halmen oprijst die tot 2 m hoog kunnen groeien en waaraan grote, open, goudkleurige pluimen verschijnen. Deze plant verdraagt goed droogte, maar groeit groter en indrukwekkender als de grond in de zomer voldoende vochtig is.

Andere soorten

Arundo of reuzenriet is een tot 6 m hoog wordend siergras dat voornamelijk geschikt is voor grote tuinen en vochtige, koele gronden. Cortaderia of Pampasgras is het meest populaire siergras dat sedert midden vorige eeuw massaal aangeplant wordt in tuinen. Dit gras, met zijn lange, opvallende pluimen in wit en bleekroze, heeft nu heel wat aan populariteit ingeboet ten koste van de andere grassoorten, hoewel er heel wat mooie, nieuwe variëteiten op de markt zijn met een bont blad, zeer rijke bloei, meer winterhard en vaak kleiner van afmetingen. Pennisetum of lampenpoetsersgras heeft een borstelvormige groeiwijze en zijdeachtige pluimen, waarvan de meeste soorten in nagenoeg perfect halfbolvormige pollen groeien... en er zijn er nog zoveel meer.

Wie echt geïnteresseerd is in het rijke aanbod kan het best eens een bezoekje brengen aan een gespecialiseerde vaste plantenkwekerij of in een tuincentrum eens gaan neuzen in het aangeboden assortiment.

Geert Brantegem

Lees ook in Tuin

Het nieuwe moestuinseizoen staat voor de deur

Tuin Door de zachte temperaturen belooft het in 2024 een vroeg seizoen te worden. De enthousiaste moestuinier voelt zich in deze periode zoals een kind in de weken voor Sinterklaas: voorzichtig bladerend door de catalogi van zaadhuizen en tuincentra op zoek naar nieuwigheden en curiosa, hier en daar aankruisend welk ras of soort men in het komende seizoen wel eens wil uit proberen.
Meer artikelen bekijken