Stijn Crombez (CBgroep): ‘Jonge veehouders moeten alle kansen krijgen’

Stijn Crombez herinnert het zich alsof het gisteren was: als jongetje van 11 stuurde zijn vader hem naar Wallonië, waar hij een volledige vakantiemaand op een groot melkveebedrijf de Franse taal beter onder de knie kreeg. Daar ontlook ook zijn grote liefde en passie voor landbouw: het was meer dan in de thuisregio bloemkolen afdekken. Mechanisatie en techniek, het was toen al zijn grote ‘dada’ en dat zou het tot vandaag ook blijven.

Start in buitenland

Na zijn studies trok Stijn Crombez naar het buitenland, waar hij in Frankrijk (in opdracht van een grote Belgische firma) een bedrijf in onder meer houtbewerkingsmachines, en later ook een kopie in Roemenië, opstartte. “Ik was niet echt een avonturier, maar het ondernemen zat er van kindsbeen af in. Ik werk heel graag met medewerkers en ik heb een groot engagement voor mijn klanten. Bij de CBgroep zijn 20 medewerkers in dienst en dan heb je een grote verantwoordelijkheid om hen aan het werk te zetten en te houden.”

Omdat werken in bijvoorbeeld Roemenië minder vanzelfsprekend is dan het misschien wel lijkt en omdat de drang om volledig zelfstandig een bedrijf te leiden te groot werd en voeling met de landbouw veraf was, keerde hij terug naar West-Vlaanderen. “Ik sta niet graag aan de zijlijn te kijken. Ik heb een missie in de landbouw.” En die missie wilde hij zo graag in daden omzetten.

Stijn Crombez leegde zijn spaarvarken tot de laatste eurocent en nam in Staden Koeltechniek Degrave over. Dat was de wieg van wat intussen een flink uit de kluiten gewassen bedrijf in duurzame milieutechnische oplossingen voor industrie- en veehouderij is geworden. “Het was een landbouwer, de overbuur van mijn ouders, die bij een bezoek wees op een probleem dat hij met een luchtwasser wilde oplossen. Hij verwees niet alleen naar Nederland, maar ook naar de kostprijs en het verdere onderhoud vanuit Nederland dat aan zo’n luchtwasser hangt”, vertelt hij.

Imago van luchtwassers

Luchtwasser, het woord is gevallen. Bepaalde modellen in Nederland bleken lang niet te voldoen aan wat men beweerde te doen – de lucht zuiveren – en dat zorgt tot vandaag dat ‘luchtwassers’ geen al te best imago hebben. Dat blijkt ook uit mankementen die bij controles veelvuldig worden vastgesteld. “Ik kan met de hand op het hart stellen dat onze luchtwassers wel werken. Die doen wat ze moeten doen. Als ze dat allemaal zouden doen, dan zou er geen (imago)probleem zijn”, zucht Stijn Crombez, die vindt dat hij zich al te vaak moet verdedigen.

Na die opstart zit de CBgroep in een goede flow. In 2009 wordt een eigen luchtwasser gebouwd en kort daarna wordt het eerste onlinemonitoringssysteem ontwikkeld. Daarna volgt ook de ontwikkeling van de Spuivreter en gaat Stijn Crombez voluit voor de biologische luchtwasser. “We bedienen vandaag 300 veehouders in Vlaanderen en een 15-tal in het buitenland.” 80% van de klanten zijn varkenshouders, maar meer en meer pluimvee- én ook rundveehouders vinden de weg naar een Pluimverluchter of Rundverluchter.

Voor Stijn Crombez is het eerste contact met een veehouder en potentiële klant heel belangrijk. “Ik leg alles op tafel en speel open kaart. Voor mij moet een veehouder zich voluit kunnen bezig houden met wat hij echt doet: dat is goede resultaten behalen met zijn vee, of dat nu varkens, melk- of pluimvee is. Dat is zijn werk. We vragen uitdrukkelijk wat de behoeften zijn en wat hij wil bereiken. Daarna stellen we ons systeem voor. Maatwerk, precies afgestemd op wat de veehouder wil bereiken. Zo werkt het.”

Investering en exploitatie

Naast de investeringskosten zijn er uiteraard ook de exploitatiekosten . “Dat moet je allemaal haarfijn uitleggen. Je moet met alles rekening houden en dat duiden. De mensen geen rad voor de ogen draaien. Vroeg of laat komt dat toch uit, en dan zit je met de gebakken peren. Of het systeem is te duur in gebruik (bijvoorbeeld meerdere pompen met hoog verbruik), met als gevolg dat men de stekker uittrekt. Of het toestel werkt niet, valt constant uit, vraagt veel moeilijk uit te voeren schoonmaakwerk, en ga zo maar door. Weet je wat het duurste systeem is voor de reductie van emissie? Dat is dat systeem dat je 2 keer moet installeren en betalen”, aldus Stijn Crombez.

Dat bepaalde organisaties luchtwassers op melkveehouderijen niet zien zitten, vindt hij schandalig. “Ik begrijp dat totaal niet. Laat de landbouwer nu toch eens de vrije keuze. Als dat past binnen zijn model, dan moet hij de kans krijgen om dat ook te doen. Megastallen? Wat zijn megastallen? Elke vorm van industrie, ook van landbouw, kent schaalgroottes. Voor mij is een megastal een stal van 11 verdiepingen hoog in China, maar niet hier.”

Dat (lucht)wassers ook geurreductie opleveren, staat ontegensprekelijk vast. “Onze systemen zijn controleerbaar en werken. Volgens Vlaanderen is halen wij maar voor 40% geurreductie, maar dat klopt niet. Wij halen 70 tot 80% reductie. Andere emissie reducerende systemen scoren veel minder, of zijn veel moeilijker of zelfs niet te controleren. Soms loopt het echt de spuigaten uit. Ik begrijp bijvoorbeeld totaal niet waarom jonge boeren vandaag niet meer worden gesteund. Ze willen verder doen, ze willen investeren, ze hebben middelen om te investeren in installaties die werken én toch krijgen ze geen vergunning of komen er zo moeilijk aan.”

Melkgeitenhouders

Dat geldt bijvoorbeeld ook voor melkgeitenhouders die graag een luchtwasser willen plaatsen, maar geen vergunning krijgen omdat die niet op een of ander lijstje staat. “Dat is totaal onbegrijpelijk. Laat die melkgeitenhouders – een sector die in de lift zit – toch doen en geef hun toch alle kansen met technieken die bewijzen dat ze perfect werken”, vindt Crombez.

Ook het beleid krijgt een veeg uit de pan. “Er is nu eindelijk nieuwe duidelijkere regelgeving, waarvoor we al jaren ijveren. Zo zullen we ons kunnen certificeren, wat duur wordt. Maar al onze systemen voldoen al jaren aan de voorwaarden. Het zal de CBgroep wel de kans bieden om bijvoorbeeld ook in Nederland en Duitsland gecertificeerd te worden, wat onze groei in het buitenland zeker moet bevorderen.”

Subjectiviteit speelt te vaak mee. “We sluiten geurhinder uit, maar toch vinden sommigen buren dat er te veel hinder is. Dat wordt niet bevestigd door metingen, integendeel. Het geurkader wordt vaak volledig misbruikt en we krijgen niet de kans om ons te verdedigen. Vergeet daarnaast ook het veiligheidsprobleem niet van sommige (vloer)systemen.”

Lieven Vancoillie