Startpagina Actueel

Marvaco en Breydel: duurzame samenwerking in de varkenshouderij zorgt voor meerwaarde

Differentiatie én specialisatie, gekoppeld aan een gezonde ondernemerszin en een grote werkkracht: het zijn enkele ingrediënten van het succesverhaal. Marvaco is actief in de varkenshouderij, fokt in de pluimveesector moederdieren op, verwerkt mest biologisch en produceert voeder voor de eigen varkens. De exclusieve afnemer van het varkensvlees is Breydel, de gerenommeerde producent van ambachtelijke varkensvleeswaren.

Leestijd : 5 min

Zeker in een diep gewortelde crisistijd waarin onze Belgische varkenshouderij kreunt onder lage marktprijzen, slechte afzetmarkten en hoge grondstoffen- en energieprijzen, wordt fundamenteel nagedacht over hoe het verder moet. Het feit is: de toekomst is niet of-of, ook in de varkenshouderij blijft het een én-énverhaal.

Specialisatie op nichemarkt

Ongetwijfeld blijft een deel van onze varkenshouders (gangbaar) produceren voor de Europese en wereldmarkt, een ander deel zal zich nog meer gaan richten op verdere specialisatie en heel gerichte nichemarkten.

Daar zijn al enkele voorbeelden van bekend. De ene is al meer succesvol dan de andere, maar het voorbeeld van de ambachtelijke vleesverwerker Breydel (bekend van onder meer de ovengebakken hammen), die met 2 varkensproducenten uit de regio exclusief werkt, strekt zeker tot voorbeeld.

Vleesverwerker Breydel heeft een reputatie voor topkwaliteit en stelt dan ook strenge eisen aan zijn leveranciers. Ook wat betreft dierenwelzijn en duurzaamheid ligt de lat bijzonder hoog, en dat staat zwart op wit in de gebruikte lastenboeken. Het gaat dan bijvoorbeeld niet alleen over meer ruimte voor de vleesvarkens of extra speeltjes voor de opgroeiende biggen.

Ook het afspelen van muziek (2 keer per dag 3 uur, in de laatste maand voor de slacht) om de dieren zo stressvrij mogelijk te houden, is belangrijk. Dat is immers heel belangrijk voor het afleveren van kwaliteit als grondstof voor de Breydel-producten. Diezelfde muziek wordt overigens ook afgespeeld bij het laden van de varkens en in de wachtruimte in het slachthuis vooraleer de dieren worden verdoofd.

Toeslag bovenop marktprijs

Die samenwerking, ook met de uitsnijderij van Tom De Stoop uit Waregem, loont. Bovenop de marktprijs wordt aan de varkenshouder een toeslag uitbetaald. “Het was een heel bewuste keuze om met Breydel in zee te gaan”, zegt David Martain van Marvaco. “We hebben onze hele structuur en bedrijfsvoering, zoals de levering van varkens op 21 weken, vroeger op 18 weken, daarop aangepast. Het legt ons vandaag geen windeieren. Hoewel wij – omdat we ook de marktprijzen volgen – vandaag nog tientallen euro’s per varken moeten bijleggen.”

Hoewel er druk overlegd, gepraat en nagedacht wordt, heeft niemand een pasklaar antwoord op de vraag hoe we uit deze varkenscrisis kunnen geraken. “Er is heel weinig perspectief. Niemand kan zeggen hoe het de komende maanden evolueert. Hoe spijtig het voor sommigen ook is, er gebeurt een koude sanering. Het probleem kan echter niet alleen op Belgische schaal worden aangepakt. Minder varkens in Europa houden, kan maar een deel van de oplossing zijn.”

David Martain is minder voorstander van een warme sanering, waarbij varkenshouders (zoals in Nederland) die zouden willen stoppen, hiervoor een vergoeding zouden krijgen. “Het is geen toekomstmodel voor de mensen die het echt nodig hebben. Het zou dan enkel maar gaan naar varkenshouders die al langer willen stoppen, geen opvolging hebben of minder goed bezig zouden zijn. Beter zou zijn om dit geld te gebruiken om de keten te versterken, zodat we op langere termijn als producent een sterkere positie kunnen krijgen. Maar als het zo simpel was, was het al lang gebeurd.”

Botsen tegen de limieten

Ook voor Ivan De Keyser van Breydel is afbouwen géén oplossing. “Onder druk van de markt werden de voorbije decennia op grotere schaal varkens gehouden. Altijd meer en meer, groter en groter, om een basisinkomen te kunnen hebben. Dat werkte vele jaren, maar nu botsen we tegen het plafond, tegen limieten aan. Zoals bijvoorbeeld tegen die van milieunormen, wat de aflevering van vergunningen voor uitbreiding sterk bemoeilijkt. We mogen echter niet wanhopen. De wereldbevolking blijft stijgen, dus we zullen nog meer varkens nodig hebben om al die monden te voeden.”

Minder zware varkens

Niet meer varkens, maar anders. Maar hoe? “We zouden de markt tijdelijk kunnen verlichten door minder zware varkens (10 à 15 kg minder) af te leveren. Voor ons gaat dat al niet op. Wij moeten een varken van 125 kg kunnen afleveren om te voldoen aan de klassering van de Breydel-grondstoffen. Een andere oplossing zou kunnen zijn om minder zeugen te gaan dekken. Er zijn er zelfs die nog meer drastische oplossingen voorstellen, maar in die verhalen gaan wij niet mee.”

Werken voor een nichemarkt is voor Breydel een goede zet geweest. “We proberen altijd wat beter te doen dan wat de ‘volumemarkt’ te bieden heeft”, gaat Ivan De Keyser verder. “Afgelopen decennia werd binnen onze sector vooral gewerkt naar kwantiteit, maar dat ging meestal gepaard met een verminderde kwaliteit. Ik ben altijd een middenstander pur sang gebleven, zodat het tegen mijn natuur en visie was en is om grootschalig tegen de laagste prijs te produceren. Daar zijn heel veel boeren helaas de dupe van geworden.”

Breydel profileert zich dan ook als merk in een nichemarkt. “Ik ben historisch wel in zee gegaan met Delhaize, omdat die het best in onze bedrijfsfilosofie past, maar we blijven de markt selectief benaderen. We bevinden ons ondertussen helaas in een heel competitieve markt met een verstikkende prijsdruk.”

“Daarenboven komen altijd meer buitenlandse retailers met een agressieve prijzenpolitiek onze markt overspoelen” merkt Ivan De Keyser nog op. “Ik pleit voor meer duurzame samenwerking, waarbij de partners ‘gelijkwaardig’ aan tafel zitten en alle schakels in de ketting de kansen krijgen die ze verdienen.”

Visibiliteit in winkelschap

Je mag dan nog een sterk product hebben met een lokaal en duurzaam verhaal, dan nog blijft het in de winkelrekken vechten om een juiste plaats te krijgen. “Onze filosofie steunt op 4 pijlers: diervriendelijk, gezond, lokaal en duurzaam. Maar vandaag krijgen we nog niet de plaats die we verdienen in het winkelschap en worden we vaak ‘weggeblazen’ door agressieve promoties binnen onze categorie, waardoor de bewuste consument ons niet vindt. Dagelijks voeren we een gevecht om betere visibiliteit in het winkelpunt en onze om onze duurzame boodschap verkondigd te krijgen”, aldus De Keyser.

Meerwaarde zorgt mede voor een betere prijs voor de varkenshouder, maar het blijft dus een uitdaging om die meerwaarde ook verkocht te krijgen. “Daarvoor moeten we nog meer promotie voeren en gerichte stappen zetten. Vele consumenten beginnen nu toch fan te worden van lokaal en duurzaam en dat is een goede zaak. Weet je, ik drink graag een pintje, maar ik wil geen pilsbrouwer zijn. Wel een brouwer van een stevig streekbiertje met een mooi verhaal, waarvoor zeker een doelgroep blijft bestaan.”

Lieven Vancoillie

Lees ook in Actueel

Meer artikelen bekijken