Startpagina Actueel

Bart Nemegheer (De Aardappelhoeve): ‘Interpom: dé beurs om klanten te ontmoeten en gezellig samen te zijn’

Duurzaam en doelbewust verder groeien en inspelen op alle aangeboden kansen: De Aardappelhoeve in Tielt is gespecialiseerd in het telen, bewaren, wassen en verpakken van tafelaardappelen. “Daarbovenop willen we een trendsetter zijn van nieuwe (bio)rassen”, zegt zaakvoerder Bart Nemegheer. Door een daling van de consumptie van aardappelen verbreedt De Aardappelhoeve het gamma nu verder. Bataat zit al langer in het assortiment, daar zijn nu uien en sjalotten bij gekomen.

Leestijd : 8 min

Stichter Bart Nemegheer, die met zijn vrouw Anja Provyn en een 35-tal medewerkers De Aardappelhoeve in het West-Vlaamse Tielt runt, noemt zichzelf nog meer ‘een gedreven en enthousiaste boer’ dan ‘commercieel ingestelde ondernemer’.

Voor de varkens- en pluimveetak is het onduidelijk wat de toekomst brengt. “We hopen, eenmaal het officieel richtsnoer PAS bekend is, dat we onze vergunning kunnen verlengen. Het staat wel vast dat de verdere uitbouw van De Aardappelhoeve en het Biohof de voornaamste prioriteit is.”

Wederzijds vertrouwen

Bart Nemegheer staat dan ook met beide voeten in een van de meest productieve landbouwgebieden van ons land. Gedreven door kennis, inzicht in markten en teelten, schrijft hij dag na dag verder aan een succesverhaal. Dat gebeurt echter niet zonder slag of stoot of zonder persoonlijk drama, met de plotse dood van zijn zoon Ruben . De foto van zijn zoon, die zijn toekomstige opvolger zou zijn geweest, staat prominent in de inkomhal, waar Bart Nemegheer verderop kantoor houdt. Dochter Ellen besliste intussen om begin volgend jaar in De Aardappelhoeve te starten.

Bart komt nog zo graag thuis bij zijn aardappeltelers of retailklanten, waarmee hij in wederzijds vertrouwen én volgehouden respect goede banden mee onderhoudt. Ook voor hem blijft Interpom in Kortrijk Xpo dé internationale aardappelbeurs bij uitstek.

De markt in (bio-)bataat groeit nog altijd verder.
De markt in (bio-)bataat groeit nog altijd verder. - Foto: LV

“We leggen contacten met internationale klanten, met vertegenwoordigers van retailers, met onze aardappelboeren en klanten... Interpom blijft het grote ontmoetingsmoment voor iedereen die bij de aardappelsector is betrokken. En de zondag is het vaak het grootste café van Vlaanderen. Dat moet ook kunnen, een gezellig samenzijn met de hardwerkende landbouwers.”

Dat de consumptie van aardappelen ook bij ons afneemt, is een vaststaand gegeven. Daarbovenop wil die Vlaamse consument nog langer in het jaar aardappelen die op Belgische landbouwgronden worden geteeld. “Dat is een van de redenen waarom we een nieuwe loods bouwen. Het biedt ons de mogelijkheid om de eigen geteelde aardappelen langer te bewaren, te verpakken en aan onze klanten te leveren. Met als gevolg dat de import van aardappelen uit het zuiden van Europa de komende jaren wellicht zal afnemen”, duidt Bart.

50.000 ton verwerkt

De Aardappelhoeve draait een omzet van circa 35 miljoen euro. Jaarlijks wordt ongeveer 50.000 ton aardappelen geteeld en verwerkt. Afhankelijk van het aanbod in het binnenland en de vraag van de klanten wordt nog eens 8.000 ton aardappelen geïmporteerd, voornamelijk uit Spanje en Italië, in steeds mindere mate uit Israël.

“95 % van de geteelde aardappelen verwerken we zelf. Minder geschikte loten schuiven we door naar de industrie. De overgrote meerderheid zit in seizoenspacht, met percelen van Brugge tot Oudenaarde.”

Volgens Bart schuift de aardappelteelt stilaan op tot aan de limiet.

“Het gaat stilaan naar de 100.000 ha, vooral door de verdere groei van de industriële aardappelverwerkers. Die kijken al langer naar percelen over de grens, onder meer in Noord-Frankrijk. Daar liggen nog opportuniteiten, denk ik. Anderzijds is de aardappelsector heel arbeidsintensief (het jaar rond, poten, gewasbescherming, rooien, bewaren, kiemremming...). Zeker met de stijgende graanprijzen zal de Franse akkerbouw meer nadenken of hij aardappelen zal telen of dan toch weer graan gaat verbouwen.”

Volgens Bart zullen de contractprijzen volgend jaar weer stijgen. “De vraag is er, maar de kostprijs stijgt en dat wordt op de een of andere manier doorgerekend. Het gaat niet alleen om energie, zoals de fors gestegen dieselprijzen, maar wat als bijvoorbeeld de prijs voor stikstof naar 500 euro per ton stijgt? Iedereen maakt voor zichzelf dan de rekening en daar zullen betere contractprijzen moeten tegenover staan.”

Via de korte keten

De Aardappelhoeve werkt voor de vermarkting al vele jaren samen met retailers en lokale afnemers. De verkoop via de korte keten is dan ook de duurzame basis waarop verder wordt gewerkt. “We kennen minder pieken, minder hoogtes en laagtes in de prijszetting en werken voor de levering met weekovereenkomsten. Dat maakt ons deels minder afhankelijk van marktevoluties en biedt ons op verschillende vlakken ook meer zekerheid.”

Anderzijds vragen retailers ook afzet op basis van lastenboeken. “Het was daardoor bij de opstart ook niet allemaal rozengeur en maneschijn. Maar als je het vertrouwen van een retailer hebt en hard verder werkt, is samen veel mogelijk. Onze basis is niet kopen en verkopen, maar we hebben er uitdrukkelijk voor gekozen om zelf voor een toegevoegde waarde te zorgen door het zelf wassen en verpakken. Wij en alleen wij zijn verantwoordelijk voor ons kwaliteitsvol product. We kopen alleen het pootgoed aan, de rest doen we allemaal in eigen huis.”

Door met vaste retailers en kopers te werken, kan De Aardappelhoeve ook perfect inspelen op kortetermijnacties of evoluties die in het winkelschap worden vastgesteld. “Voor de grootwarenhuizen en andere winkels zijn consumenten die aardappelen kopen heel belangrijk. Dat zijn consumenten die vers kopen, en die dan ook in die afdeling ook andere groenten en fruit zullen aankopen.”

De retail is ook streng, onder meer tijdens controles op residuen en zo. “We hebben bijvoorbeeld nooit CIPC gebruikt en zijn al langer bezig met alternatieven, zoals muntolie en 1,4 Sight. Door de jaren heen hebben we hierin ervaring opgebouwd en zijn we voor een stuk pionier geworden.” Pionier, het woord is gevallen. “Nu spreekt men zo vaak over de verkoop via de korte keten, maar wij doen dat al sinds 2000.”

Het is deels op vraag van de retail dat De Aardappelhoeve vele jaren geleden gestart is met de verwerking van bio-aardappelen en enkele jaren geleden ook met zoete aardappelen. “Zeker jonge consumenten hebben bataat weer ontdekt en daar spelen we graag op in. We zitten trouwens regelmatig samen met retailers om te zien of we voeding en producten, die uit het buitenland worden ingevoerd, niet weer zelf meer kunnen telen en aanbieden.”

Naast de verdere verwachte daling van de consumptie van aardappelen was dat ook de reden waarom De Aardappelhoeve sinds heel recent met de teelt van uien en sjalotten is gestart. Die wordt nu ook intern verwerkt, verpakt en aan klanten beleverd. “Na een goed seizoen – met dank aan de mindere neerslag die hier in de regio is gevallen – zijn de opbrengsten van uien en sjalotten goed en zullen we die teelten in de toekomst ook verder opschalen.”

Uien en sjalotten

Of er in de toekomst nog teelten zullen bijkomen, hangt af van verschillende factoren. “Er is 1 belangrijke voorwaarde om meer op nog andere teelten in te zetten: het mag niet té arbeidsintensief zijn. Voor het sorteren en verpakken liggen uien en sjalotten heel dicht bij aardappelen. Veel tuinbouwers hebben buitenlandse arbeidskrachten in dienst voor de oogst van hun teelten (bloemkool, prei, spruitkolen...), maar dat zullen we nooit doen. Wel zullen we verder optimaliseren en mechaniseren.”

De Aardappelhoeve zet onder meer in op precisielandbouw, met gps-sturing en andere technieken die heel gericht werken. “In samenwerking met Grimme hebben we zo ook een machine aangepast en omgebouwd om zoete aardappelen te kunnen rooien. In de meeste landen gebeurt dat handmatig, wat uiteraard ook weer heel arbeidsintensief is.”

Tenslotte hamert Bart Nemegheer op een goede band die hij verder wil onderhouden, met zowel de aardappeltelers als met zijn afnemers. “Het respect moet van beide kanten komen en dat moet je jaar na jaar opbouwen. Groeien om te groeien zullen we in de toekomst niet zomaar doen. Uiteraard willen we onze activiteiten nog uitbreiden, maar daar denken we heel bewust over na.

Hoe kunnen we alles nog duurzamer maken? Hoe kunnen we besparen op energie? Welke rassen kunnen we verder ontwikkelen? Veel belang hechten we ook aan een milieubewust verpakkingssysteem. Hiervoor gebruiken we recycleerbaar materiaal. En uiteraard hard en veel te werken.” En ja, hij is trots als hij in een supermarkt rondloopt en daar zijn verpakte aardappelen ziet. “Ik merk dan ook als iets niet 100 % correct is.” En daar maakt hij direct werk van.

Stop met schuld in de schoenen van de landbouwers te stoppen

Landbouw is niét de schuld van alles. “Stop daar nu eens mee! Er wordt al te vaak met 2 maten en 2 gewichten gewerkt en de boer is dan maar het slachtoffer. Ik heb niets tegen een grote staalproducent, maar moet die miljardair een subsidie van 350 miljoen euro krijgen? Ik zeg niet dat we zonder staal kunnen en ik gooi geen steen, maar de agrovoeding is veel groter dan alleen de land- en tuinbouwers”, zegt Bart.

Aardappelen aan bomen?

Het ergert Bart ook mateloos dat een deel van de maatschappij de landbouw met alle zonden van Israël bejegent. “Vroeger wist iedereen wat er op een landbouwbedrijf gebeurde, nu niet meer. Weet je dat tijdens een bezoek iemand dacht dat aardappelen... aan bomen groeien. Om maar te zeggen: mindere kennis leidt tot onbegrip en men beseft niet hoe hard wordt gewerkt om dagelijks bijzonder veilig en kwalitatief voedsel te produceren. Dat is een van de redenen waarom men minder wil betalen voor voeding en waarom er minder aandacht en respect voor is.

Stel dat we onze voeding zouden moeten importeren, dan worden we een ontwikkelingsland. Daar gaat dan onze welvaart, die mede door de landbouw is opgebouwd. Vergeet niet dat de basis van alles voeding is. En ja, in sommige sectoren wordt te veel geproduceerd en dringt een reorganisatie zich op. In een simpel koekje zit een ei, dat komt toch van ergens? Stoppen met invoer van soja? Denk je dat kippen uit Oekraïne geen soja nodig hebben? Wat met suikerriet in verpakkingsmateriaal? Dat wordt niet in ons land geteeld, maar wel bijvoorbeeld in Brazilië. Soms zijn we zo kortzichtig.”

Op het tandvlees

Door de groei zijn de prijzen (en het basisinkomen voor de boer) ook onder druk komen te staan. “En de politiek? Vaak is men meer bezig met wat de achterban zegt dan met het voeren van goed beleid. Je kan niet blijven vragen aan boeren om te investeren als daar niets tegenover staat. De mensen zitten echt op hun tandvlees. Zo kan het niet verder. We drijven de mensen zo naar de afgrond. De boer verdient een beter inkomen en veel meer respect van iedereen”, stelt hij nog.

Lieven Vancoillie

Lees ook in Actueel

Versoepelde mestwetgeving goedgekeurd

Wetgeving Het Vlaams Parlement heeft woensdag 27 maart een aantal versoepelingen aan de mestwetgeving goedgekeurd. De meerderheidspartijen hadden met spoed een decreet ingediend dat een aantal afspraken uit het landbouwakkoord van vorige maand omzet.
Meer artikelen bekijken