Startpagina Paarden

Weerstand begint bij gezonde darmen

Dat is meteen het thema van de webinar die Landbouwleven een tweetal weken geleden volgde. De organisatie van Cavalor, samen met het paardenblad Bit, kon rekenen op veel interesse van Belgische paardenhouders.

Leestijd : 4 min

Het belang van immuniteit of weerstand is ondertussen volop ingeburgerd bij de mens. We vernamen aldus dat onze darmen ons tweede brein zijn. Daar zijn trouwens reeds boeken over geschreven. Bij onze paarden blijkt dat niet anders te zijn.

Biest en koude

Voor de immuniteitsopbouw van het pasgeboren veulen is de opname van biest uitermate belangrijk. Veulens worden immers geboren met bitter weinig weerstand. De weerstand zou nochtans bij koudbloedpaarden beter zijn dan bij warmbloeden. Hoe dan ook, de opname van biest na de geboorte is écht iets om voor te zorgen.

Wordt een paard makkelijk ziek bij koud weer? Dat is een prangende vraag bij de start van het koude en natte seizoen! Dat zou een fabeltje zijn, want een paard kan beter tegen de koude dan tegen een bedompte, slecht geventileerde stal, volgens de sprekers op dit webinar. Dat betekent niet dat onze paarden moeten blootgesteld worden aan de elementen. Ten allen tijde moet een paard kunnen schuilen voor wind, regen en sneeuw. Zoals het vroeger werd gezegd: ‘een droge voet hebben’! Trouwens, bij slecht weer is het paard nergens beter af dan in zijn vertrouwde stal, zijn terrein, waar hij zich veilig voelt, met een goed gevulde hooiruif binnen ‘tandbereik’! Herinner je het gezegde ‘een paard versnelt de pas, want hij ruikt zijn stal’!

Vezels en voeding

Een goede darmgezondheid is uitermate belangrijk. Het eten van kwalitatieve vezels verbetert de weerstand van het paard. Hou er wel rekening mee dat de opslag van het ruwvoer zorgt voor een fluctuatie van de voedingsstoffen. Vooral de aanwezigheid van vitamine E in het hooi zou afnemen door stockage. Geschikt paardenvoer is dus vezelrijk. Die vezels zijn de grondstoffen voor de opneembare vetzuren die door de goede darmbacteriën worden gevormd in de blinde en dikke darm. Let wel op de kwaliteit van de vezels. Hooi gemaaid in een laat stadium bevat enorm veel lignine, houterige vezels in mensentaal. Dergelijk hooi is niet geschikt voor paarden in de winter, want de harde vezels zijn moeilijk verteerbaar en belemmeren de darmpassage. Dat wordt ook al in de hand gewerkt door minder beweging in de wintermaanden en door minder vochtopname via het gras.

Belang van een goede immuniteit

De wetenschap rond immuniteit won aan belang, mede door de uitbraak van rhinopneumonie dit jaar. Dat was de heftigste uitbraak in tientallen jaren. Een goede weerstand betekent een laag risico op ziekmakende stoffen. Maken de ziekmakende stoffen brokken, dan moet je snel reageren en de dierenarts erbij halen. Hoe bestendig zijn onze paarden tegen ziekte en hoe is het immuunsysteem opgebouwd? De onderdelen ervan zijn onder andere de fysieke barrières: de huid, haren, slijmvliezen én gezonde microflora (de florerende darmbacteriën dus). Het interne verdedigingsoffensief wordt gevoerd door de witte bloedcellen en de antistoffen. “Het immuunsysteem is een leger van soldaten van verschillende rangen, waarbij elke cel haar eigen taak heeft. Een goede communicatie tussen deze cellen is uitermate belangrijk”, vernamen we.

Soorten immuniteiten

De frontlinie zou gevormd worden door de aangeboren immuniteit. Die is steeds aan het werk in het paardenlichaam om pathogenen (ziekmakers) op te sporen en zoveel mogelijk te elimineren.

De verworven immuniteit is niet aangeboren, komt trager op gang en heeft een geheugen. Hier speelt de voeding een belangrijke rol als ondersteuning van het immuunsysteem. Voeding verschaft energie, voedingsstoffen worden opgenomen via de dunne darmwand en de microflora bewaken de grens. De darm is dan ook het grootste immuniteitsorgaan. Bijproducten van vezelfermentatie versterken de immuniteit, vandaar het belang van kwalitatief ruwvoer. Een gezonde dikke darm vol actieve microflora krijgt hierdoor alle kansen. Vezels zijn daarbij de voedingsbron bij uitstek.

Kwalitatief hooi en weinig stress

Een paard met een immuniteitssysteem onder druk ervaart infectiedruk en presteert minder, maar wordt niet meteen ziek. Via de voeding kan dat bijgestuurd worden. Stress blijkt evenzeer een grote boosdoener. Zo werd als voorbeeld een paard aangegeven dat deelnam aan een Sint-Hubertuswandeling. Dat impliceerde 3 uur op transport, een rit met 50 andere paarden en ruiters en terug 3 uur transport naar huis. Enkele dagen later snotterde het paard en had het weinig eetlust. Stress kan dus een echte domper zijn op de weerstand van onze paarden.

Laat dit een credo zijn in uw stal: bespaar je paard stress. Net zoals wij een feest afzeggen omdat we voelen dat we het niet aankunnen, moet dat ook kunnen voor een paard. Alleen zijn baas kan daarvoor zorgen. Het ene paard is immers het andere niet. Waarom denk je trouwens dat een ruiterommegang vlotter verloopt met een brave Ardenner dan met een warmbloed die een zenuwpees is?

Patricia Borgenon

Lees ook in Paarden

Meer artikelen bekijken