Startpagina Actueel

“Het graantekort is een kortetermijnprobleem met grote gevolgen op lange termijn”

Wat zijn de wereldwijde gevolgen van graantekorten door de oorlog in Oekraïne op lange termijn? Voormalig topvrouw bij de FAO, de voedsel- en landbouworganisatie van de VN, Louise Fresco deelt haar visie tijdens een interview met Radio 1 Nederland.

Leestijd : 3 min

Fresco: “Je kan de relatie tussen Rusland en Oekraïne niet begrijpen als je niet weet wat er in de jaren ’30 gebeurd is tussen die 2 landen. Stalin heeft toen geforceerd al het voedsel uit Oekraïne weggehaald om zijn eigen volk, de Russen, te voeden. Dat werd de Holodomor genoemd, letterlijk ‘het vermoorden middels uithongeren’. Er ontstond een genocide door het creëren van hongersnood. Dat de fundamentele basis – naast andere factoren – van waarom Oekraïners zoveel waarde hechten aan hun vrijheid.”

Arme landen grootste slachtoffer

“Oekraïne heeft samen met Wit-Rusland en het westen van Rusland zo goed als de meest vruchtbare bodems ter wereld. Voor de wereldmarkt zal het tekort dat nu ontstaat in zijn totaliteit te overbruggen zijn, maar er zijn enkele landen die voor de helft van hun graanimport afhankelijk zijn van Oekraïne. Zo is Egypte voor 51% afhankelijk van de tarwe van Oekraïne, en Bangladesh voor bijna 50%. Vooral de landen in Noord- en Oost-Afrika en het Midden-Oosten zijn heel afhankelijk van dat graan. Van daar mogen we dan ook een grote vluchtelingenstroom verwachten.

De productie van Oekraïne zal niet helemaal verdwijnen, maar de landbouwers daar komen nu op het punt dat ze hun gewassen moeten beginnen zaaien. Als dat nu niet gebeurt, is het straks te laat.”

Groot kunstmestprobleem

“En dat graantekort is niet het enige probleem. We hebben ook een groot kunstmestprobleem, vooral met kalium. Een heel groot deel van die kalium komt uit Wit-Rusland, en die productie is voor het grootste deel al opgekocht door Rusland. Daarin hebben zij dus een enorme monopolypositie. Als wereldwijd de kaliumproductie voor kunstmest afneemt, betekent dat minder gewasopbrengsten.

Daarnaast is er ook nog het essentiële stikstofkunstmest dat door de hoge energieprijzen ook de pan uit zal rijzen, en de helft van de gewasopbrengst is afhankelijk van kunstmest. Dus ook al zijn Oekraïne en Rusland maar verantwoordelijk voor 3% van de graanmarkt, zullen de gevolgen wereldwijd voelbaar zijn.

Daarbovenop komen ook nog prijsstijgingen. Als de zonnebloemolieproductie in Oekraïne daalt, stijgen de prijzen daarvan, maar ook die van andere plantaardige oliën. Covid heeft ook gezorgd voor een schaarste aan containers, waardoor de export soms plat lag. We hebben straks dus problemen met logistiek, energie, voedselaanvoer, koopkracht enzoverder. En vooral de armste landen zullen getroffen worden.

Natuurlijk is graan geen olie, en dus geen onuitputtelijk product. Het graantekort is dus een kortetermijnprobleem met grote gevolgen op lange termijn, vooral voor arme landen, waar men heel afhankelijk is van import.

Ik maak me vooral zorgen om India en Pakistan, beide heel grote consumenten met grote afhankelijkheid van Rusland op vlak van energie en graan. Zij moeten serieus kijken naar hun eigen economie. Hopelijk dwingt deze crisis hen om eindelijk orde op zaken te stellen,” aldus een bezorgde Louise Fresco.

Sanne Nuyts

Lees ook in Actueel

Milde melkaanvoer in Europa

Economie Raf Beyers, adviseur bedrijfsontwikkeling en risk management bij United Experts, overliep op 20 maart met ons de financiële wereldsituatie en de internationale zuivelmarkten. De melkpoederprijzen gaan nog steeds in dalende lijn. Op de GDT-veiling werd 27% minder product verkocht dan vorig jaar.
Meer artikelen bekijken