De boer en zijn veehandelaar kennen elkaar vaak al meer dan 20 jaar
Veehandelaar Leon Remijsen rijdt al bijna 40 jaar rond langs rundveebedrijven om vee op te halen en te verhandelen. Sinds enkele jaren focust hij zich op melkkoeien en vaarzen. We spreken hem op het melkveebedrijf van Eric Nuyts, waar hij al sinds 1993 elke week het erf op draait.
Eric is één van de 50 boeren waarbij Leon vee ophaalt. Dinsdagvoormiddag is het gebruikelijke moment waarop Leon langskomt. Als Eric een dier te koop heeft staan, spreken ze samen een prijs af. De daaropvolgende woensdag komt Leon het dier halen met zijn camion om het naar een slachthuis, een grossier of een sorteercentrum te brengen.
50 boeren per week
Elke week passeert Leon 50 bedrijven, waardoor hij wekelijks zo’n 20 dieren verhandelt. In zijn jongere jaren ging hij langs bij 150 boeren, maar nadat hij trouwde, stond hij ook 2 dagen per week op verschillende markten om samen met zijn vrouw kleding te verkopen. Nu doet hij dat zelfs 4 dagen per week, wat hem minder tijd geeft als veehandelaar.
“Vroeger waren er in elke straat 3 boerderijen, nu zijn dat er nog 3 in elk dorp”, vertelt Leon. “Elke maandag en dinsdag rij ik langs alle 50 de boerderijen om te kijken of er een dier te koop staat. Als dat zo is, kom ik dat in de loop van woensdagnamiddag halen. Woensdagvoormiddag sta ik op de markt, net als op donderdag, vrijdag en zaterdag.
Alle boeren weten ongeveer wanneer ik kom, doordat mijn ronde steeds ongeveer hetzelfde is. Bij drukkere boeren draai ik het erf op en bel ik of ze iets hebben staan. Als dat zo is, kom ik soms later een keer terug als ze thuis zijn. Soms zeggen ze ook het oornummer, zodat ik al eens naar de koe kan gaan kijken. Als de stal van de boer niet bij zijn huis staat, rij ik meestal daarnaartoe rond het uur waarop ze melken. Dan ben ik zeker dat er iemand in de stal is.
Als koopman werk ik van 8 uur ’s ochtends tot 20 uur ’s avonds. Maandagmiddag stop ik ergens om een koffie te drinken en om een broodje te eten, en op dinsdag eet ik ’s middags thuis. Dat komt mooi uit met mijn ronde.”
Geen veemarkten meer
In zijn jongere jaren handelde Leon ook in vleesvee. Hij verhandelde heel graag zijn dieren op de markt van Sint-Truiden, maar die bestaat niet meer, net zoals vele andere veemarkten. “Momenteel bestaan er nog maar 3 in België”, zegt Leon. “Dat is jammer, want daar haalde ik wel plezier uit, al waren dat heel lange dagen. Ik heb jarenlang amper geslapen van woensdag op donderdag als ik het vee van Geel naar Sint-Truiden moest voeren.
Om alle dieren daar te krijgen, moest ik 2 of 3 keer heen en weer rijden. Ik hield mezelf wakker met het eten van wat chips”, lacht Leon. “Die at ik heel traag op, en daar bleef ik gek genoeg wakker van. Alle dieren waren op hun plaats rond 2-3 uur ’s nachts, waarna ik even mijn hoofd op het stuur kon leggen. Niet veel later kwamen de kopers, de grossisten, op mijn raam kloppen.”
Broer is ook veehandelaar
Leon begon als veehandelaar toen hij 20 jaar oud was. De 2 jaren daarvoor heeft hij een café van zijn ouders uitgebaat in Geel. Zijn vader was veehandelaar, en ook zijn oudere broer zat al in de branche. Toen die trouwde, moest Leon ook de baan op. “Wij hadden geen keuze, maar ik vond dat zeker niet erg. Ik doe het werk als veehandelaar nu nog steeds heel graag.”
Veehandelaars hebben hun vaste gebieden waar ze vee ophalen. Bij Leon is dat van Scherpenheuvel tot Oud-Turnhout en van Olmen tot in Heultje. Zelf woont hij in Olen. Andere veehandelaars kunnen evengoed in zijn koopgebied werken, en dat vindt Leon niet erg: “Concurrentie is gezond. Dan blijven de prijzen eerlijk en dan blijven we zelf ook wakker. Mijn broer is één van mijn concullega’s, want onze koopgebieden overlappen elkaar ook voor een deel.
De baan is voor iedereen, zeg ik altijd. Andere handelaars hebben evenveel recht om dieren te kopen waar ze willen. Zo is er onlangs een nieuwe jongeman gestart in de buurt, en daar ben ik blij om. Hij is heel gedreven en dat is leuk om te zien, zeker nu ons beroep steeds minder aantrekkelijk wordt door nieuwe regels en nieuwe manieren van werken. Ik ken in mijn regio maar 5 veehandelaars onder de 40 jaar.”
Op commissie kopen
“De meeste boeren van de oudere generatie onderhandelen nog graag zelf over de prijs van het dier dat ik ophaal. Op die manier kan ik hen meteen betalen. Nu verkopen steeds meer boeren hun dieren op commissie. Vroeger deed 20% van hen dat, nu is dat zeker de helft. Als ik een dier op commissie koop, betekent dat dat ik het dier meeneem zonder meteen te betalen. Pas wanneer het slachthuis mij heeft betaald, betaal ik de boer. Hij krijgt dan datzelfde bedrag minus een vaste commissie die voor mij is. Op die manier heb ik een vast bedrag van inkomsten en weet de boer ook dat hij een correcte prijs heeft gekregen voor zijn dier.
Ondanks de zekerheid, vind ik dat onderhandelen toch interessanter. Nu brengen we de dieren weg en dan moeten we een week afwachten welke prijs we krijgen en daar tevreden mee zijn. Vroeger hadden we de prijzen zelf in de hand door te onderhandelen en dan werd de betaling meteen in orde gebracht. Ook al weet ik nu ook dat ik zeker een eerlijke prijs krijg, ik blijf dat toch missen.
Ik merk dat de oudere boeren ook het liefst nog onderhandelen, net zoals Eric. Met hem onderhandel ik altijd. Ik koop hier bijna zo goed als nooit op commissie. Grotere en jongere boeren hebben niet altijd tijd om te onderhandelen of om erbij te zijn als ik een dier oplaad, daarom is op commissie verkopen voor hen gemakkelijker.
Op dit moment zijn de koeien heel duur, zelfs duurder dan ze ooit geweest zijn, en dat zou niet anders mogen zijn als we naar alle andere prijsstijgingen kijken. Eindelijk krijgen de boeren eens een fatsoenlijke prijs voor hun dieren. Dat zal jonge boeren deze tijd ook een heel klein duwtje in de rug geven en hen stimuleren, voor zo ver dat vandaag nog kan. Jammer genoeg kan die prijs binnen een paar weken ook plots kelderen als er een verandering is op de markten. Laten we hopen dat dat niet gebeurt.”
Samenwerking met boer Eric
Eric dook in zijn archief en vond de eerste factuur terug die hij aan Leon gaf voor het ophalen van een koe. ‘13 november 1993’, staat te lezen op het briefje. De prijs van die koe was 16.000 frank.
“Dat jaar heb ik mijn koopregio uitgebreid tot in Kasterlee, Retie en Oud-Turnhout, en zo ben ik bij Eric terechtgekomen”, legt Leon uit.
“Ik heb altijd met zo’n 4-5 vaste veehandelaars samengewerkt”, vertelt Eric. “Ze komen allemaal ongeveer 1 keer per week en als ze iets moeten opladen 2 keer per week. De prijzen die ze geven, zijn ongeveer allemaal dezelfde. Ik verkoop aan degene die het meeste geeft, of aan degene die eerst het erf op draait. Ik onderhandel graag en zo krijg ik de prijs die ik zelf correct vind. Die prijzen volg ik op in onder andere Landbouwleven. Ik heb een redelijk klein bedrijf, dus ik heb wat meer tijd om te onderhandelen. Grotere boeren gaan daar geen tijd in steken. En daarbij doe ik ook wel eens graag een babbeltje.”
Toekomst van de veehandelaar
“Ik heb helemaal geen idee hoe de toekomst van ons beroep eruit zal zien. Natuurlijk blijft vervoer van de boerderij naar de afzetplaats nodig, maar ik weet niet in welke vorm. Misschien gaan grossisten en slagerijen wel hun eigen vervoer voorzien, of zullen landbouwers meer en meer zelf hun dieren wegbrengen? Ik denk wel dat de job gaat evolueren van de boer op gaan en iets kopen na een onderhandeling, naar transporteren op commissie. In plaats van veehandelaar, zal ik dan eerder veetransporteur worden.
Dat betekent niet dat ik mijn job minder leuk vind. Ik ga pas op pensioen wanneer het echt moet. Ik ben nog gezond en doe mijn job graag. Tussen 4 muren zitten is helemaal niets voor mij. Op zondag durf ik dat wel eens, maar het liefst niet vaker dan dat”, lacht Leon.
