Startpagina Onderwijs

PTI Kortrijk teelt varroamijtresistente honingbijen

Op de campus Wetenschap & Groen van het PTI Kortrijk ligt de algemene focus in de afdeling Dier enerzijds op gezelschapsdieren en hobbyisme, anderzijds op duurzaam kweken. Ook de bron van alle voeding en beplanting wordt daarbij niet uit het oog verloren: de bij. En zoals de campusnaam het zegt, is ook dit een combinatie van wetenschap & groen.

Leestijd : 3 min

Dat de bijen het door de mens de laatste 200 jaar moeilijker kregen, is een bekend gegeven. De honingproductie stond de recentste eeuwen centraal bij de imkers, waardoor de varroaresistentie het onderspit moest delven. De bijenvolken hebben vaak niet langer de natuurlijke reflex om de varroamijten in het broed te vernietigen. Hierdoor overleven grote populaties het onvoldoende lang om te zorgen voor nakomelingen en nieuwe volken. Finaal zijn er steeds minder bijenvolken die voldoende lang overleven, slinkt de bijenpopulatie en komt de bestuiving van onze voedingsgewassen in het gedrang. De opdracht van vandaag is niet enkel te focussen op volken met een stevige honingproductie, maar evenzeer met een hoge varroaresistentie.

Arista Bee Research

Sinds 2013 zet Arista Bee Research in op onderzoek en selectie om besmetting door de varroamijt te verminderen. Dit werd aangetoond in niet-behandelde volken in het wild (200 jaar geleden) en in speciale teelt- en selectieprogramma’s.

Een cruciale factor is de ontwikkeling van varroasensitieve hygiëne (VSH) in de bijenpopulatie. Bijen die deze eigenschap erven, staan zelf in voor de vernietiging van de varroamijt in het broed. Wanneer we steeds meer bijenpopulaties met deze eigenschap kunnen telen, zal de totale populatie aan bijen toenemen en kunnen de bijen opnieuw zelf instaan voor een goede varroamijthuishouding.

Bijen kweken met varroaresistentie

De campus Wetenschap & Groen te Kortrijk is de enige secundaire school in Vlaanderen die participeert in het project van Arista Belgium om bijenvolken te kweken met varroaresistentie. In Kortrijk vinden we vooral de Buckfast-bij, maar ook de zwarte bij en de Carnica-bij maken deel uit van het project. De minipluskasten van de school te Kortrijk worden via een selectie ingezet om de resistente bijen verder gecontroleerd te verspreiden.

PTI Kortrijk is de enige secundaire school in Vlaanderen die participeert in het project van Arista Belgium om bijenvolken met varroaresistentie te kweken.
PTI Kortrijk is de enige secundaire school in Vlaanderen die participeert in het project van Arista Belgium om bijenvolken met varroaresistentie te kweken. - Foto: PTI Kortrijk

Bij de start van het project in Kortrijk werd een resistentie van 12% gemeten. Intussen steeg dit niveau tot minstens 70% en heel vaak zijn de kasten te Kortrijk 100% resistent. Tegen 2026 zouden alle bijenpopulaties bij Arista volledig resistent moeten zijn.

De school werkt nauw samen met Team Ransart te Charleroi, dat ook deel uitmaakt van Arista Belgium. In augustus slijten ze samen verschillende dagen voor de telling van de mijten in het broed, het bepalen van het resistentiepercentages in de gemiddeld 10 minipluskasten, de effectieve selectie en het uiteindelijk insemineren van de koninginnen met sperma van resistente darren.

Kunstmatige inseminatie op school

Ook op school wordt kunstmatig geïnsemineerd. Dat wordt gedaan met de leerlingen van de 3de graad aso Natuurwetenschappen en Biotechnische wetenschappen. De methodiek wordt aangeleerd op koninginnen die minder dan 0,02 g wegen. Onder de microscoop wordt in een steriele omgeving sperma in de koningin geïnsemineerd. Deze vaardigheid is geen evidentie en wordt eerst geoefend met fysiologisch serum. Hiervoor wordt de koningin vooraf verdoofd met een minuscule hoeveelheid verwarmd CO2.

PTI Kortrijk

Lees ook in Onderwijs

Ondersteun duaal leren via bestaande aanbieders, niet via de RTC’s

Actueel Het takenpakket van de Regionale Technologische Centra (RTC’s) uitbreiden met het ondersteunen van duaal leren is geen goede zaak. Wend de voorziene middelen aan om de huidige aanbieders en ondersteuners van duaal leren te versterken. Dat adviseert de SALV in het kader van het voorontwerp van programmadecreet ter aanpassing van de begroting voor 2023.
Meer artikelen bekijken