Startpagina Mechanisatie

Europese tractorverkoop kent nieuw hoogtepunt

Volgens cijfers van de nationale overheden werden in heel Europa in het volledige jaar 2021 bijna 230.000 nieuwe tractoren verkocht. Bij iets minder dan 30% van deze registraties ging dit over tractoren met een vermogen onder de 50 pk (37kW).

Leestijd : 6 min

De vereniging van Europese landbouwmachineproducenten (CEMA), is van mening dat iets minder dan 180.000 van deze voertuigen effectief landbouwtractoren zijn. De rest bestaat uit een verscheidenheid aan voertuigen die soms worden geclassificeerd als tractoren, waaronder quads, nutstaakvoertuigen (UTV’s), verreikers of andere apparatuur.

+ 17% in 2021

De geregistreerde verkopen van nieuwe landbouwtrekkers voor het volledige jaar 2021 zijn met ongeveer 17% gestegen in vergelijking met 2020. Zelfs als we rekening houden met het feit dat de markt in 2020 werd verstoord door de Covid-19-pandemie, met name in het tweede kwartaal, betekent deze groei een aanzienlijke verbetering in marktomstandigheden.

Gedurende de voorbije 10 jaar is dit het sterkst genoteerde cijfer. De goede resultaten werden behaald ondanks een wijdverbreide verstoring van de wereldwijde productieketens en personeelstekorten als gevolg van hoge Covid-19-besmettingspercentages.

Aanhoudende productievertragingen

Fabrikanten van landbouwmachines benadrukken dat er meer verstoringen zijn gekomen in het goede verloop van hun productie. De laatste maanden is dit zelfs toegenomen. Sinds de zomer van 2021 verslechterde de situatie. In februari 2022 gaven een aanzienlijk aandeel fabrikanten al aan dat ze productieonderbrekingen verwachtten als gevolg van tekorten in de onderdelenvoorziening aan leverancierszijde. Fabrikanten van tractoren en oogstmachines ondervinden de meeste hinder.

Dit standpunt is genoteerd voor de oorlog in Oekraïne losbrak bij een bevraging door CEMA bij haar leden in februari. Vorige maand werd al duidelijk dat de oorlog voor nog meer knelpunten in de bevoorrading zorgt.

Deze zorgen komen erbij. Eerder waren er al zorgen om de verstoorde transport en logistiek. Een tekort aan zeecontainers leidde tot een stijging van kosten en vertragingen. Fabrikanten hebben het ook moeilijk om hun producties op volle capaciteit te laten draaien wegens het uitvallen van personeelsleden door de besmettelijke omicronvariant. Hiernaast wordt gewezen op de stijgende grondstof- en energiekosten.

Fabrikanten maken zich zorgen of ze hun bestellingen wel tijdig zullen kunnen uitgeleverd krijgen, ondanks alle inspanningen die in de volledige toeleveringsketting worden geleverd. Welke impact de oorlog gaat hebben, kan nu nog niet volledig beoordeeld worden.

Sterke markt

Hoewel de tractormarkt werd afgeremd door de productievertragingen, was de vraag in 2021 constant sterk. Een aantal factoren droegen bij aan het niveau van de vraag. De hoge en stijgende prijzen van landbouwgrondstoffen zijn misschien wel de belangrijkste.

Bij de tractoren lieten alle vermogenscategorieën in 2021 een toegenomen verkoop zien, maar de groei was beperkter bij de krachtigste/grootste tractoren. Eens meer dan 180 pk (132 kW) nam de verkoop met slechts 9% gemiddeld toe. De verhoogde verkoop zat in 2021 duidelijk bij de tractoren met lager vermogen. De sterkste groei was er voor de tractorcategorie met een vermogen tot 30 pk (22 kW). Daarvan zijn er in 2021 zo’n 5.000 stuks meer aan de man gebracht dan het jaar voordien.

Duidelijke verschillen tussen landen

De 2 grootste afzetmarkten voor landbouwtractoren in Europa blijven Frankrijk en Duitsland, waarbij deze goed zijn voor bijna 4 op de 10 geregistreerde verkochte landbouwtrekkers in Europa. De afzet hier groeide in 2021 echter langzamer dan in de rest van Europa, met stijgingen van respectievelijk 10% en 9%.

Contrasterend is de groei in Italië en Polen, respectievelijk de derde en vierde grootste markt in Europa. Zij laten sterke verkoopcijfers zien, met toenames van 36 en 42%. Samen met het Verenigd Koninkrijk en Spanje zijn voornoemde landen verantwoordelijk voor 35% van de Europese tractorverkoop. Slechts iets meer dan 1 op 4 nieuwe tractoren die in Europa worden verkocht, valt buiten deze 6 ‘leidende’ landen.

Twee koplopers

In Duitsland werden 34.472 nieuwe landbouwtractoren genoteerd in 2021. Dit komt overeen met een stijging van 8,6% ten opzichte van het voorgaande jaar. Bijna driekwart van de geregistreerde voertuigen waren trekkers met een vermogen van meer dan 50 pk. De stijging in deze vermogensklasse is matig ten opzichte van het voorgaande jaar (+0,2%). Verkoop in de vermogensklasse onder 50 pk liet daarentegen een forse stijging zien (+38,4%). De sterkste maanden waren maart, met een seizoensgebonden lentepiek net zoals voorgaande jaren en december met een eindejaarspiek.

In Frankrijk werden voor het eerst 36.053 nieuwe tractorverkopen geregistreerd, alle categorieën samen. Dit is de beste prestatie sinds 2013. In 2021 werd een stijging van 9,9% genoteerd in Frankrijk. De groei zit vooral bij de tractoren die worden ingezet voor het onderhoud van groene zones. De registratie van ‘standaardtractoren’ steeg met 2,7% tot 24.543 eenheden.

Tractoren met ‘lager’ vermogen verkochten in Europa vorig jaar beter dan tractoren  uit de hogere vermogensklasses.
Tractoren met ‘lager’ vermogen verkochten in Europa vorig jaar beter dan tractoren uit de hogere vermogensklasses. - Foto: TD

Vier achtervolgers

In Italië tonen registratiegegevens over het voorbije jaar een grote stijging, ongeveer 24.400 verkochte eenheden (+36%). Positieve effecten kwamen door stimuleringsmaatregelen van de overheid, die ook dit jaar van kracht blijven. Verdere steun zal komen van EU-fondsen, zoals de plannen voor plattelandsontwikkeling.

Aan het begin van 2022 was de markt nog veelbelovend. De effecten van de oorlog in Oekraïne en de verslechtering van de situatie in de toeleveringsketen zullen ertoe leiden dat de goede verwachtingen naar beneden worden bijgesteld.

In het Verenigd Koninkrijk was in de eerste helft van 2021 de tractorverkoop 25% hoger dan in dezelfde periode van 2020. Belangrijker nog was dat dit 12% hoger was dan het voorgaande 5-jarig gemiddelde voor dezelfde jaarperiode. In de tweede helft van 2021 waren de verkopen slechts beperkt hoger dan in 2020 en 2% onder het gemiddelde, ondanks het feit dat er nog veel bestellingen voor tractoren waren. De effectieve registratie van nieuw verkochte tractoren kon hoger gelegen hebben, moesten alle bestellingen normaal kunnen uitgeleverd zijn. Deze vaststelling geldt trouwens niet alleen voor tractoren, ook bij de verkoop van ander landbouwmateriaal kon men gelijkaardige verhalen horen.

In Spanje steeg de tractorverkoop met 10,0% in 2021 tot 10.905 eenheden. Dit ligt echter 1,2% onder het vorige 5-jarige gemiddelde. Bemerken we dat in Spanje ook veel smalspoor- en rupstractoren worden verkocht. Ondanks dat de tweedehandsmarkt door de lockdown in 2020 hard werd getroffen in Spanje, blijft deze markt groeien. Ook het slechte nieuws over toegenomen productiekosten in de landbouw, zette een rem op de nieuwverkoop in 2021, zeker in het derde en vierde kwartaal, toen de aanbodbeperkingen er nog eens bij kwamen.

In Polen was het aantal nieuwe trekkers dat in de loop van het jaar 2021 werd geregistreerd 42% hoger dan het jaar voordien. De laatste keer dat zo'n groot aantal trekkers werd geregistreerd, was in 2014. Ondanks de grote zorgen over de toekomst waarmee loonwerkers en boeren in het begin van de pandemie te maken hadden, was het in 2021 het tweede opeenvolgende goede jaar voor de sector. Dat geldt ook voor de bijbehorende machinemarkt, waar de groei werd geschat op zo'n 20-25%. Hier zijn verschillende redenen voor. Ten eerste zijn de afgelopen 2 jaar goed geweest voor Poolse boeren: goede gewasopbrengsten en het uitblijven van rampen in de vorm van droogte of overstromingen. Bovendien konden landbouwers in Polen volop profiteren van EU-subsidies. Ten slotte bracht de algemene economische situatie, met een stijging van machineprijzen, veel investeringsplannen sneller naar voren.

Situatie in België en Nederland

CEMA meldt dat in ons land de omzet van de landbouwmachine-industrie zich in 2021 herstelde. Ze zien ook dat de inputkosten wegen op de marges, terwijl problemen in de toeleveringsketen en krapte op de arbeidsmarkt de productie belemmeren. Belgische bedrijven beschouwen hun ondernemingsklimaat nog steeds als gunstig, waarbij het activiteitsniveau verder toeneemt.

Wat de binnenlandse markt betreft, zijn de tractorregistraties met 13% gestegen ten opzichte van 2020 (alle vermogensklasses samen). Over het algemeen zijn er sterke verwachtingen voor 2022 vanwege de hoge prijzen voor landbouwproducten, maar de veehouderij heeft problemen met het stikstofdossier en zal een reeks maatregelen moeten nemen om de uitstoot van stikstof drastisch te verminderen.

In Nederland was de tractorverkoop in 2021 iets hoger (+5%) dan in 2020. Over het algemeen toonden Nederlandse boeren vertrouwen om investeringen in nieuwe machines te doen. Melkveehouders zijn echter wat voorzichtiger vanwege onzekerheden over nieuwe regelgeving. Die kan hun melkveestapel beperken, naargelang overschrijdingen van de stikstofnormen in de buurt van Natura 2000-gebieden. Desalniettemin stijgt het aantal bestellingen in landbouwmateriaal er.

En verder

In Oostenrijk ontwikkelde de markt voor tractoren zich in de eerste 3 kwartalen van 2021 zeer positief. In deze periode werden in Oostenrijk 28% meer tractoren geproduceerd dan in dezelfde periode van het voorgaande jaar. Het jaar was even succesvol in termen van nieuwverkoop, met een stijging van 32,3% ten opzichte van dezelfde periode van het voorgaande jaar. Als onderdeel van de herstelmaatregelen in Oostenrijk is een subsidie gecreëerd voor de aanschaf van tractoren (investeringspremie), wat een zeer positief effect had op de marktontwikkeling.

In Denemarken steeg de tractorverkoop in 2021 met 10,6% in vergelijking met dezelfde periode van 2020. Dat weerspiegelt een vergelijkbare ontwikkeling in andere Europese landen en moet deels te wijten zijn aan de voedselprijzen in 2021, die gemiddeld 28% hoger waren dan in 2020.

In Turkije stegen de registraties van nieuw verkochte landbouwtrekkers voor het volledige jaar 2021 met 32,7% in vergelijking met 2020. Er werden 64.070 nieuwe tractoren verkocht. Boeren die van plan waren om landbouwmachines te kopen, zetten hun investeringsplannen in een stroomversnelling vanwege de verwachte hoge inflatie.

Tim Decoster

Lees ook in Mechanisatie

Meer artikelen bekijken