Startpagina Aardappelen

Lagere aardappelvoorraad bij toegenomen verwerkingscapaciteit

De totale Belgische voorraad aardappelen werd door het Proefcentrum voor de Aardappelteelt (PCA) begin april geraamd op 1,61 miljoen ton.

Leestijd : 4 min

Deze voorraad is 9% lager in vergelijking met april 2021 en niet veel hoger dan het 5-jarig gemiddelde (+2,5%). Vooral de voorraad vrije aardappelen ligt nu een stuk lager.

De voorraadpeilingen die het PCA uitvoert, zijn een handig instrument om het aardappelaanbod te kennen. Heel nuttig in het kader van vraag en aanbod is dat ze nu in hun laatste berichtgeving ook bemerken dat de verwerkende aardappelindustrie in België de laatste jaren terug fors gegroeid is. Tegenover het gekende aanbod staat dus een toegenomen vraag. Enkel actuele voorraden zeggen dus niet alles over de aardappelmarkt.

Verdeling voorraden

De Belgische voorraden liggen evenredig verdeeld in Vlaanderen en Wallonië, met meer vrije aardappelen in het Vlaamse gewest. Bintje ligt vooral in Vlaanderen, terwijl Innovator vooral in Wallonië sterk vertegenwoordigd is.

Van de huidige voorraad lag begin april minder dan een kwart vrij. Dit is een eerder laag percentage. In absolute cijfers ligt er 375.000 ton vrije aardappelen in de Belgische loodsen begin april, terwijl het 5-jarige gemiddelde op 480.000 ton ligt.

Bij de oogst waren we gestart met eenzelfde hoeveelheid vrije aardappelen ten opzichte van het 5-jarige gemiddelde, maar meer in vergelijking met oogst 2020 (+24%). Dit wordt toegeschreven aan mooie opbrengsten per ha, maar ook werd begin 2020 waar kon het aardappelareaal omwille van het uitbreken van de coronapandemie naar beneden bijgesteld.

Er lag 1,23 miljoen ton onder contract. Ook deze hoeveelheid is iets lager in vergelijking met vorig jaar (-6%), maar wel een stuk hoger in vergelijking met het 5-jarige gemiddelde (+13%). De huidige gecontracteerde hoeveelheid is de op één na hoogste van de afgelopen jaren. Dit valt perfect te rijmen met de aanzienlijke uitbreiding van de verwerkende industrie.

Zoals steeds liggen er meer vrije aardappelen in Vlaanderen dan in Wallonië.

Steeds maar stijgende productie Fontane

Van de huidige voorraad wordt 63% ingenomen door Fontane. Al heel wat jaren na elkaar zien we de productie Fontane steeds maar stijgen. Voor het eerst was bij oogst 2021 de productie gelijk gebleven. Na een vlotte afzet de voorbije maanden is zijn voorraad begin april wel 15% lager in vergelijking met vorig jaar, maar nog steeds een kwart hoger dan het 5-jarige gemiddelde. We spreken over net iets meer dan 1 miljoen ton Fontane in stock begin april.

Ongeveer 27% van de voorraad Fontane ligt nog vrij. Dit percentage schommelt heel sterk van jaar tot jaar (tussen 16 en 48%). De jaren met de minste hoeveelheid vrije Fontane zijn ook de jaren met de laagste productie. In vergelijking met het 5-jarige gemiddelde liggen er 6% meer vrije Fontane en 33% meer gecontracteerde Fontane in voorraad begin april.

Net iets meer dan de helft ligt in de Vlaamse loodsen en dit vooral door de hogere hoeveelheid vrije Fontane. Het aantal contracten nog in voorraad is quasi even hoog in beide landsdelen.

Diverse rassen

De voorraad Bintje en Challenger is goed voor 5 à 6% van de totale hoeveelheid in stock. Bintje is nog goed voor bijna 100.000 ton, wat vergelijkbaar is met de voorbije 2 jaar. Hiervan ligt iets minder dan 40.000 ton vrij. De grote kentering bij Bintje is er gekomen vanaf seizoen 2018-2019. Vanaf dan zien we elk jaar nog slechts een lichte daling van het areaal. Iets minder dan drie vierde van de voorraad Bintje ligt in Vlaanderen.

Van het ras Challenger zou nog 81.000 ton in voorraad liggen volgens de enquête van het PCA, waarvan 57% in Vlaanderen. Ruim een derde van zijn voorraad ligt onder contract. Terwijl de totale productie van Challenger de voorbije jaren redelijk constant bleef met 360.000 ton (uitgezonderd 2019 met 540.000 ton), merken we op dat de voorraad begin april grotere variaties laat zien. De voorraad begin april bleef bijna een kwart lager in vergelijking met het 5-jarige gemiddelde, en dit zowel bij de vrije Challenger als bij deze onder contract.

Innovator neemt nog 3% in van de voorraad begin april. Dit ras is vooral belangrijk in Wallonië. De voorraad begin april is dan ook volledig daar te vinden en ligt voor drie kwart onder contract. Bij oogst waren we gestart met een lagere productie en dat is te zien aan de huidige voorraad. Met 41.000 ton in stock ligt de helft minder Innovator in de Belgische loodsen in vergelijking met vorig jaar of het 5-jarige gemiddelde. De grootste daling is te zien bij de contracten.

De overige bewaarrassen (Markies, VR808, …) vertegenwoordigen nog 380.000 ton. Deze voorraad ligt bijna volledig onder contract en is grotendeels terug te vinden in Wallonië (64%). Het meerjarige gemiddelde ligt op 350.000 ton. Vooral de hoeveelheid contract dit jaar ligt heel wat hoger, maar met minder vrije aardappelen nog in stock.

Verwerkingscapaciteit België

Kijken we naar de cijfers van de totale productie, dan zien we dat deze in stijgende lijn verloopt. De voorbije 3 jaar blijven we rond hetzelfde niveau hangen. Volgens de trendlijn wordt in België zo’n 1.000 ton (of 1 miljoen ton) aardappelen meer geproduceerd in 10 jaar tijd.

Leggen we het areaal ernaast, dan merken we op dat het areaal consumptieaardappelen in seizoen 2009 op net geen 70.000 ha zat en 10 jaar later op een maximum belandde van 98.000 ha. In 2021 daalde het areaal weer tot 90.000 ha. Ruwweg betekent dit dus een toename van 20.000 ha in 10 jaar tijd.

Deze stijgende productie is nodig om de stijgende verwerkingscapaciteit van de Belgische industrie van voldoende grondstoffen te voorzien. In 10 jaar tijd is de verwerkingscapaciteit toegenomen van ongeveer 3 miljoen ton naar ruim 5 miljoen ton. Hiervan wordt 1 miljoen ton door eigen Belgische productie opgevangen en de rest wordt door import uit buurlanden aangevuld.

PCA en TD

Lees ook in Aardappelen

Meerdere factoren bepalen de bemestingskeuze in aardappelen

Aardappelen Tijdens een recente studiedag van het Agentschap Landbouw en Zeevisserij aanhoorden we Jan Bries van de Bodemkundige Dienst van België (BDB). Hij gaf toelichting over de bemesting in aardappelen. “Er moeten keuzes gemaakt worden in functie van heel wat factoren”, klonk het bij hem.
Meer artikelen bekijken