Lezersbrief: Overconsumptie is het probleem
Lezer Linda Vermeulen uitte enkele bedenkingen over de huidige consumptiemaatschappij. “We botsen tegen alle grenzen van ons systeem aan.”
Over de zin of de onzin van het stikstofdossier zelf ga ik me niet uitspreken. Dat de gevolgen zeer pijnlijk zijn voor een aantal landbouwbedrijven en landbouwfamilies is vandaag een harde realiteit, die tot nadenken stemt.
Hoe is in het godsnaam zover kunnen komen? God zit er voor weinig tussen. Wij, mensen, hebben het gedaan. Groeien om winst te maken, was decennia lang het motto onder onze ondernemers. Op een paar enkelingen na, stond niemand stil bij waartoe dat winstbejag en streven naar groei kon leiden. Niemand legde het verband tussen die ongebreidelde groei en de afbraak van het milieu en klimaatsverandering, ook niet binnen de landbouwsector. Die groei was immers nodig om de toenemende wereldbevolking van voldoende en kwaliteitsvol voedsel te voorzien.
Sinds de Tweede Wereldoorlog was dit de rode draad door ons verhaal. Maar wat blijkt nu uit wetenschappelijk onderzoek!? Dat de bevolkingsgroei slechts verantwoordelijk is voor minder dan een derde van de stijging van de wereldwijde consumptie. Niet de overbevolking, maar de overconsumptie is ons grote probleem. We produceren te veel, niet om aan onze behoeften te voldoen, maar om te baden in overvloed. Onze welvaart is ongezien, met nefaste gevolgen voor ons milieu en een grote impact op ons klimaat. We produceren, consumeren en exporteren naar alle hoeken van de wereld om onze welvaart op peil te houden.
Alle problemen, inclusief het stikstofdossier dat nu op tafel ligt, vinden hun oorsprong in onze wil om steeds maar te blijven groeien. We botsen tegen alle grenzen van ons systeem aan en nog willen we op diezelfde weg blijven doorgaan. Niemand lijkt bereid om stappen te zetten naar een economie die gebaseerd is op collectiviteit en delen, een economie van ‘het genoeg’. Niemand lijkt bereid om zijn denken te verschuiven van kwantitatieve naar kwalitatieve overvloed. Welnu, ik kan u verzekeren dat de milieu- en socio-economische crisissen zoals we die nu meemaken in sommige sectoren, en bij uitstek binnen de landbouw, zich in de toekomst nog sneller zullen herhalen, als we niet dringend het roer omgooien.
