Medio maart beantwoordde de minister een vraag van parlementslid Stijn De Roo (cd&v), die zich zorgen maakt over de Aziatische hoornaar die sinds 5 jaar in onze streken rondvliegt. Dat insect komt oorspronkelijk uit Zuid-Oost-Azië, om in 2004 via een bonsaikwekerij in Frankrijk binnen te dringen. Van daaruit is het zich beginnen te verspreiden over Europa en is zo ook in ons land terechtgekomen.
Populatie Aziatische hoornaar groeit
Het Vlaams Bijeninstituut (VBI) voert sinds 2 jaar de opsporing en verdelging van de Aziatische hoornaar uit voor de Vlaamse overheid. Het VBI merkt een forse groei van de populatie. In 2021 werden 260 nesten vernietigd; vorig jaar waren het er meer dan 1.000. Een dode koningin is een potentieel nest minder. Ieder nest heeft 1.000 tot 3.000 hoornaars.
Deze wespensoort vormt een gevaar voor de biodiversiteit en de volksgezondheid. Minister Demir zegt dat ze daarom heeft besloten om in acuut risico voor mensen op het openbaar domein, bestrijding te ondersteunen. Het wespenseizoen gaat gemiddeld in de loop van april in.
Europese strategie
De minister maakt de kanttekening dat bepaalde van onze omliggende regio’s, bijvoorbeeld in Frankrijk, amper nog aan bestrijding doen. Vanuit die regio’s zal er dus steeds een grote influx zijn in Vlaanderen, wat de budgetten voor bestrijding naar de toekomst toe significant zal doen toenemen.
Demir benadrukt dat een strategie vooral Europees gecoördineerd moet worden. Zolang niet elke lidstaat bestrijdt, blijft het in Vlaanderen vechten tegen de bierkaai. De minister zal een en ander aankaarten bij de Europese Commissie.
200.000 euro van ANB
Voor dit jaar maakt het ANB 200.000 euro vrij voor de bestrijding van de Aziatische hoornaar. Op basis van de resultaten van dit seizoen worden de budgetten voor seizoen 2024 bepaald. Het uitgetrokken budget vanuit het beleidsdomein omgeving ligt 70.000 euro hoger dan vorig jaar.
Naast bestrijding zal er ook budget gaan naar verdere versterking van het Vespa Watch-platform, zodat de bestrijding efficiënter wordt georganiseerd.
Monitoringsprojecten, onder meer samen met de imkerij, zullen worden ondersteund omtrent de effectiviteit van de bestrijdingsmethoden.
Cruciale communicatie
Voor lokale besturen, burgers en bestrijders, zoals de brandweer, zijn informatievideo’s beschikbaar.
Communicatie met de bevolking verloopt via het ANB, het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) en Vespa Watch. Dat moet duidelijk maken wanneer de koninginnen nog ongevaarlijk zijn en probleemloos kunnen gedood worden, maar moet ook waarschuwen voor de periode dat koninginnen een nest hebben en gevaarlijk zijn.
Nog steeds volgens minister Demir is het bij alle communicatie over deze soort belangrijk om te benadrukken dat de Aziatische hoornaar niet noodzakelijk agressiever is dan inheemse wespensoorten en dat er op gelijkaardige wijze moet mee worden omgegaan. De soort is vermoedelijk een blijver in Vlaanderen.
Bevoegdheid bij Landbouw
Minister Zuhal Demir zegt dat ze hoopt dat de minister van landbouw zijn verantwoordelijkheid neemt en dat hij zijn administratie zal aanmanen om over de bestrijding van de Aziatische hoornaar te communiceren en om de nodige budgetten vrij te maken.
Minister Demir beseft dat de imkerij het meest schade ondervindt van de Aziatische hoornaar. De minister van landbouw is hier volgens Demir bevoegd. Conform artikel 28 van het Soortenbesluit heeft hij initiatiefrecht om een beheerregeling te laten opmaken.
Realistische doelen bij bestrijding
Minister Demir vindt het belangrijk om bij de bestrijding realistische doelen te bepalen. Om die reden focust het ANB de bestrijdingsinspanningen op het beperken van de schade aan de natuur en van risico’s voor burgers. Verder heeft de soort voornamelijk een impact op honingbijen, cultuurgewassen en landbouwactiviteiten.
“Hoornaarkoninginnen steken wel degelijk, ook al hebben ze nog geen nest. Iedereen zomaar oproepen om ze dood te slaan is dus niet verstandig”, waarschuwt de minister.
Ze bevestigt dat er momenteel een ontwerp-beheerregeling in het raam van de bestrijding van de Aziatische hoornaar op tafel ligt. Deze wordt in samenspraak met het departement Landbouw en Visserij verder geconcretiseerd om een langetermijnaanpak op te zetten.
Fons Jacobs
