Startpagina Akkerbouw

Europese lidstaten keuren nieuwe vergunning glyfosaat voor vijf jaar goed

De lidstaten van de Europese Unie hebben maandag in een beroepscomité beslist om de vergunning voor glyfosaat met vijf jaar te verlengen. Voor het eerst schaarden voldoende lidstaten zich achter een nieuwe toelating voor het veelbesproken onkruidbestrijdingsmiddel. Dat is vernomen bij federaal minister van Landbouw Denis Ducarme. België stemde tegen.

Leestijd : 4 min

Net als op 9 november kantte ons land zich samen met Frankrijk, Italië en zes andere lidstaten tegen de verlenging van de vergunning van glyfosaat, maar in tegenstelling tot die vergadering tekende er zich maandag in het beroepscomité wel een gekwalificeerde meerderheid van 18 lidstaten voor een nieuwe vergunning af. De voorstanders vertegenwoordigen samen 65,7 procent van de Europese bevolking.

Daarmee werd de dubbele drempel voor de goedkeuring van de beslissing nipt bereikt. De positie van Duitsland maakte mee het verschil. Begin deze maand kozen onze oosterburen nog voor een onthouding, ditmaal stemden ze in. Ook Polen, Roemenië en Bulgarije switchten van een onthouding naar een goedkeuring. De Duitse groenen brachten de koerswijziging van Berlijn meteen in verband met het mislukken van hun onderhandelingen met de christendemocratische CDU-CSU en de liberale FDP over de vorming van een nieuwe regering.

Ducarme betreurt in een eerste reactie dat "geen enkele uitfaseringsbepaling is vastgelegd en geen budget voor de financiering van alternatieven is voorzien". Zo had het Europees Parlement onlangs een lans gebroken voor een totaalverbod tegen eind 2022, met flankerende maatregelen om de afhankelijkheid van glyfosaat in de landbouw te verminderen. Ducarme wil nu contact opnemen met de andere landen die tegen de verlenging hebben gestemd, om samen alternatieven te zoeken.

Glyfosaat is het actieve bestanddeel in onkruidverdelgers als het populaire Roundup van Monsanto. Op 15 december verstrijkt de huidige Europese vergunning. Over de verlenging van de vergunning was de voorbije maanden een hele hetze ontstaan. Een agentschap van de Wereldgezondheidsorganisatie had glyfosaat in verband gebracht met kanker, maar de Europese agentschappen voor voedselveiligheid (EFSA) en chemische producten (ECHA) vonden geen bewijzen dat de stof mogelijk kankerverwekkend is.

Op basis van die adviezen had de Europese Commissie een verlenging van de vergunning met eerst tien, en later vijf jaar voorgesteld. Ze reageerde maandag opgelucht op het verdict. De Commissie had de omstreden beslissing immers zelf moeten nemen indien de patstelling tussen voor- en tegenstanders niet doorbroken had kunnen worden. "De stemming van vandaag toont aan dat we in staat zijn om onze collectieve verantwoordelijkheid in de besluitvorming op te nemen indien we allemaal een inspanning doen", tweette eurocommissaris Vytenis Andriukaitis.

Volgens Europarlementslid Bart Staes (Groen) zit er aan het besluit "een giftige angel". "De vier landen onthielden zich nog op 9 november, en stemmen twee weken later plots voor, dit terwijl er geen drastische wijzigingen werden voorgesteld", stelt Staes vast. Net als Staes vindt ook Mark Demesmaeker (N-VA) het "onbegrijpelijk" dat voldoende lidstaten de licentie met vijf jaar willen verlengen, ondanks de wetenschappelijke onzekerheid, de Monsanto Papers en het ontbreken van uitfaseringsmaatregelen. "In plaats van een deadline vast te leggen voor de vervanging van deze schadelijke stof, moeten we de discussie binnen vijf jaar opnieuw aangaan", betreurde ook Kathleen Van Brempt (sp.a).

"Wetenschap haalt het van de emotie. Vraag naar alternatieven klinkt desalniettemin luid", zo tweette Tom Vandenkendelaere (CD&V). Op haar beurt "juicht" Hilde Vautmans (Open Vld) "toe dat onze landbouwers de komende vijf jaar hun vertrouwde producten mogen blijven gebruiken". "Ik vraag de industrie wel om in tussentijd evenwaardige alternatieven te produceren en deze te commercialiseren."

Greenpeace "verrast" en "geschandaliseerd" door vernieuwing vergunning

"We hadden helemaal niet verwacht dat de vergunning voor glyfosaat zonder beperkingen zou worden vernieuwd. Het is een schandalige en gevaarlijke beslissing." Zo reageert Thomas Leroy, woordvoerder van Greenpeace Belgium, maandag op de beslissing van de lidstaten van de Europese Unie om de vergunning voor glyfosaat met vijf jaar te verlengen.

"De mensen die ons zouden moeten beschermen tegen gevaarlijke pesticiden, hebben het vertrouwen geschonden dat de Europese burgers in hen stellen. De Europese Commissie en de meeste regeringen kiezen ervoor om de waarschuwingen van onafhankelijke wetenschappers, de eisen van het EU-parlement en de roep van meer dan een miljoen mensen om een verbod op glyfosaat, te negeren", zegt ook Franziska Achterberg, beleidsexperte bi j Greenp eace EU. "Dat machtige bedrijven dreigen met een rechtszaak, lijkt hen meer zorgen te baren dan de gezondheid en het milieu van hun burgers."

België stemde tegen het voorstel van de Europese Commissie. "Minister Denis Ducarme (MR) betreurde het nieuws, al had hij meer kunnen doen om glyfosaat te helpen uitfaseren op Europees niveau, bijvoorbeeld door te ijveren voor amendementen in lijn met de Belgische positie", zegt Leroy nog.

Glyfosaat, het actieve bestanddeel in onkruidverdelgers als Roundup, wordt gelinkt aan kanker en milieuschade, aldus Greenpeace nog.

Belga

Lees ook in Akkerbouw

Meer artikelen bekijken