Startpagina Libramont

Lokaalmarkt is tevens gezellige ontmoetingsplaats

Lokaalmarkt is een wekelijkse en overdekte boerenmarkt met bar en kinderhoek. Intussen zijn er vijf, maar dit is duidelijk geen eindpunt. Tijdens de Forfarmers Ladies Days leerden we het concept beter kennen.

Leestijd : 6 min

Sjarel Buysschaert is een van de initiatiefnemers van Lokaalmarkt (www.lokaalmarkt.be): “Na de geboorte van mijn zoon, nu zes jaar geleden, veranderde mijn wereld. Nadenkend over zijn toekomst stelde ik meer vragen over de wereld om mij heen, onder andere over onze voeding. Wat kan ik zelf doen om het hier wat beter te maken? Bij mijn zoektocht kwam ik uit bij lokale voeding.”

Van idee naar concept

Die gedachte kwam eenvoudigweg uit het feit dat we driemaal per dag eten. “Het is voor mij een van de sleutels voor een duurzamer leven. Door meer lokaal te eten, sparen we veel voedselkilometers uit, zorgen we ervoor dat boeren weer goed boeren en kunnen we genieten van de fantastische producten die we hier kweken en telen. Voeding verbindt ook, denk maar aan een tafel met eten”, vertelt hij enthousiast. Vanuit die insteek stampte hij eerst mee een zelfoogstboerderij uit de grond, waar mensen een jaarabonnement nemen en zelf kunnen plukken wat de boer heeft geteeld.

Sjarel Buysschaert en zijn collega’s werkten een betaalsysteem op maat uit. Je doet je aankopen en rekent af via een kaartje met QR-code.
Sjarel Buysschaert en zijn collega’s werkten een betaalsysteem op maat uit. Je doet je aankopen en rekent af via een kaartje met QR-code. - Foto: AV

Maar de honger was nog niet gestild. Zo kwam hij uit bij het idee van een overdekte boerenmarkt, waarbij naast lokale voeding ook het ontmoetingsaspect centraal staat. Samen met zijn jeugdvriend Bert Destoop, een boerenzoon, verfijnde hij het concept. Ook Sjarels vrouw Lies De Vos stapte mee in het verhaal, zij werkt rond sfeer en beleving op de markten. Vierde partner in Lokaalmarkt is Karel Deknudt die instaat voor de marketing en communicatie.

Wekelijks naar de markt

Op Lokaalmarkt staan enkel boeren met eigen verse producten en ambachtelijke lokale producenten, bijvoorbeeld een bakker of chocolatier.

Er werd gekozen voor een wekelijkse formule. “Bij opstart wilden de geïnteresseerde boeren liever een maandelijkse markt om dit te kunnen combineren met de drukte op hun boerderij. Toch kozen we voor een wekelijks ritme om de bezoekers een wekelijkse routine te geven bij hun boodschappen. Ze hoeven immers niet na te denken of het deze week wel boerenmarkt is of niet.”

QR-code als marketingtool

Buysschaert en zijn collega’s werkten een betaalsysteem op maat uit. “Dit betaalsysteem onderscheidt ons van andere gelijkaardige initiatieven. Bezoekers die voor het eerst komen, krijgen een kaartje met een QR-code op, maar het kan ook als app op de smartphone. Na registratie laat je aan elk kraam waar je je aankopen doet, de QR inscannen. Elke boer heeft hiervoor een tablet ter beschikking. Bij het verlaten van de markt laat je het kaartje uitlezen aan de kassa en reken je in eenmaal al de aankopen af. Erg eenvoudig en gemakkelijk dus, zowel voor de klanten als voor de boeren. Geen gedoe met wisselgeld en het werkt veel sneller bij de bediening en afrekening.”

Voor de marktorganisatie levert het ook interessante voordelen. “We verzamelen veel data van de bezoekers. Op deze manier beschikken we dus over een gratis marketingtool. Wekelijks sturen we bijvoorbeeld een nieuwsbrief uit naar de mailadressen die we zo bekwamen. Per markt hebben we nu pakweg 4.000 mailadressen. Het betaalsysteem is dus vrij fundamenteel voor ons.

Daarnaast kunnen we het succes en/of de verschillen tussen de aangeboden producten opvolgen. Wie koopt wat aan welk kraam? Zo kunnen we de boeren feedback geven en ook helpen en sturen bij hun service en aanpak.”

Alhoewel het concept draait rond ontmoeting, werkten de initiatiefnemers ook een online bestelsysteem uit als service voor drukbezette klanten. Volgens Buysschaert omvat dit zo’n 5 van de omzet.

Gaan we iets drinken?

Een andere belangrijke troef van Lokaalmarkt is de bar. “Een goede Vlaming is toch ook een bourgondiër”, lacht Buysschaert. “Bij een markt hoort dus een hapje en een drankje. We integreerden het dus in ons verhaal. In onze gezellige bar worden enkel lokale dranken verkocht. Je zal er dus geen cola vinden, maar wel appelsap van een lokale fruitteler, Belgische wijnen en bier van kleine brouwerijen in de buurt. Onze bar is een gezellige laagdrempelige ontmoetingsplaats. Mensen maken er tijd voor elkaar. Het is heel mooi om te zien, de bar zit altijd vol!”

Een belangrijke troef van Lokaalmarkt is de bar. Het is een gezellige laagdrempelige ontmoetingsplaats.
Een belangrijke troef van Lokaalmarkt is de bar. Het is een gezellige laagdrempelige ontmoetingsplaats. - Foto: Lokaalmarkt

Om het voor de ouders zo gemakkelijk mogelijk te maken om hun inkopen te doen of iets te drinken, is er op elke Lokaalmarkt ook een kinderatelier. De kinderen kunnen er onder begeleiding tekenen, knutselen of spelen. “Dikwijls werken we voor hen ook een workshop uit rond lokale landbouw en voeding, natuur of ecologie. We willen hen een leuk tijd geven waardoor ze zin hebben om de week nadien terug te komen.”

Kinderen vinden de Lokaalmarkt ook leuk.
Kinderen vinden de Lokaalmarkt ook leuk. - Foto: Lokaalmarkt

Jong en oud op zoek naar verse kwalitatieve producten

Bij opzet dachten Sjarel en zijn collega’s dat jonge gezinnen de belangrijkste doelgroep zou worden. Dit bleek uiteindelijk niet het geval. “Dat segment omvat zo’n 30 à 40% van onze klanten. Vandaag zijn 50-plussers onze belangrijkste klanten. Ze komen het meest en ze nemen de volste tassen mee naar huis. Dat was voor ons een verrassende vaststelling.”

Vandaag zijn 50-plussers de belangrijkste klanten van Lokaalmarkt. Ze komen het meest en ze nemen de volste tassen mee naar huis.
Vandaag zijn 50-plussers de belangrijkste klanten van Lokaalmarkt. Ze komen het meest en ze nemen de volste tassen mee naar huis. - Foto: Johan Puttaert

Elke jaar peilt de organisatie naar de redenen waarom klanten naar de Lokaalmarkt komen. Zo komen klanten onder meer omdat ze overtuigd zijn van de korte keten. Ze willen een faire prijs voor de boer en het is goed voor de planeet; ideologische drivers dus. Vreemd genoeg staat deze reden slechts op de derde plaats staan. “Uit de peiling blijkt het aanbod en vooral de versheid en de kwaliteit van de onverwerkte producten veruit de belangrijkste redenen zijn om naar de boerenmarkt te komen. Op een mooie tweede plaats staan sfeer en gezelligheid, onder meer de bar!”

Vijf originele locaties

De voorbije drie jaar werden vijf markten opgestart. “We kozen voor overdekte locaties wat in ons land geen overbodige luxe is. Het zijn steeds speciale locaties, dus gebouwen ‘met een hoekje af’. De eerste Lokaalmarkt lanceerden we in mei 2016 in Deerlijk. De markt verloopt er in een oude bedrijfshal. Een jaar nadien kregen we de vraag van de burgemeester van Roeselare om zo’n markt op te zetten in zijn stad. Daar namen we intrek in een ontwijde kerk. Zelf maakten we toen de overstap van hobbyisme naar professionalisme.”

Vervolgens groeiden samenwerkingen met lokale ondernemers. “Dit gebeurt in de geest van het hele project. Lokale ‘trekkers’ die werken met lokale boeren. In januari 2018 startten we in Aalst in een oude rijkswachtkazerne. Brugge volgde in december. Hier doet KVLV Nationaal de plaatselijke organisatie in een oud provinciegebouw, wij leveren het concept. In maart van dit jaar ontstond de Lokaalmarkt Kortrijk in een industrieel pand. Hier ligt de organisatie in handen van de Stadsboerderij.”

In 2019 staat nog uitbreiding met twee of drie locaties op de planning. “We zoeken dus verder naar lokale besturen en ondernemers die samen met ons een nieuwe markt willen creëren en naar nieuwe plaatsen waar we een Lokaalmarkt kunnen starten.”

Volgens de spreker is een centrumstad niet echt nodig als locatie voor de markt. “Je hebt een zone nodig met 10.000 inwoners die op tien minuten rijden van je marktlocatie wonen, om voldoende klanten te genereren.”

Bar is ook financieel nodig

“Per markt tellen we gemiddeld om en bij 300 klanten. In de stad merken we een ander aankooppatroon dan in een meer landelijke locatie. In Deerlijk zien we dat veel mensen bij ons hun boodschappen voor een week ver doen, in steden ligt het aankoopgedrag meestal een stukje lager. Als is de locatie daarbij ook van invloed: als er parking in de buurt is, kunnen mensen makkelijk veel meenemen.”

Lokaalmarkt heeft intussen in totaal zo’n 15.000 geregistreerde klanten. Een heel aantal mensen koopt vaak, maar een grote groep klanten komt enkel sporadisch. Meestal zijn dat klanten die naar de bar komen en slechts een toertje doen op de markt, hier en daar iets meenemen. Zij komen eerder voor de sfeer dan voor het ‘vers-verhaal’.

“We willen zo weinig mogelijk kosten doorrekenen aan onze boeren. De bar genereert ook inkomsten die nodig zijn om financieel rond te komen. Wanneer we in zee gaan met een lokale organisator vragen we een fee voor alles wat we hen aanleveren: onze kennis en ervaring, ons betaalsysteem, onze marketinginstrumenten enzovoort.”

Hip concept

Boerenmarkten zijn helemaal niet nieuw, maar momenteel is de korte keten wel hip. Er is veel animo rond. Consumenten vinden het belangrijker om te kunnen zeggen van waar hun voeding komt, dat ze niet kozen voor Afrikaanse boontjes maar boontjes van hier en dat de boer hier correct voor betaald wordt. Vandaar dat er ook veel rond gebeurt. Sjarel Buysschaert denkt dat die aandacht wel zal nivelleren. Hij weet ook dat er nu te weinig producenten actief zijn in de korte keten. De groei zal traag verlopen. “Wij hopen natuurlijk dat Lokaalmarkt een blijver is! We dromen verder en hopen dat we met Lokaalmarkt een warme ontmoetingsplek met economische, ecologische en maatschappelijke waarde hebben gecreëerd.”

Anne Vandenbosch

 

Meer info of interesse? Neem een kijkje op de website van lokaalmarkt of contacteer sjarel@lokaalmarkt.be.

Lees ook in Libramont

Opnieuw plaats voor het trekpaard in het bos

Libramont Om verschillende redenen is het aantal boomslepers de laatste jaren sterk verminderd. In de bosbouwsector heeft het gebruik van paarden nochtans vele voordelen (minder bodemverdichting, behoud van de vegetatie, grotere wendbaarheid, enzomeer), zelfs in combinatie met bosbouwmachines. In dit opzicht trekt het werkpaard een groeiend aantal liefhebbers aan, waarvan sommigen actief zijn in onze bossen en wouden.
Meer artikelen bekijken