Startpagina Bieten

Twijfels over rendabiliteit van de bietenteelt

Eric Avermaete en zijn zoon Philippe zijn de derde en vierde generatie Avermaete op de Beinshoeve in Linter. Suikerbieten zijn er van oudsher een belangrijke teelt. Sinds het wegvallen van het quotum staat het financieel rendement wel onder druk.

Leestijd : 3 min

De grootouders van Eric verhuisden in de jaren 50 van het Oost-Vlaamse Evergem naar een oude vierkantshoeve, zo’n 4 km van de suikerfabriek van Tienen. Eric: “Ze begonnen hier onmiddellijk met suikerbieten. Het was een teelt die toen veel werk vereiste, vooral door de onkruidbestrijding. In die tijd waren er weliswaar minder sproeistoffen.” Hun leidraad wordt hier nog steeds gehanteerd. ‘Hoe harder je werkt, hoe meer je verdient met suikerbieten’.

Is de teelt nog rendabel?

Het bedrijf had al een groot areaal suikerbieten, maar met het in voege treden van het suikerbietenquotum eind jaren 60, werd dit alsmaar uitgebreid. “Suikerbieten waren indertijd een gewaarborgd inkomen, het quotum vormde een fundering van het bedrijf”, herinnert Eric. Het bedrijf Avermaete heeft nu een leveringsrecht van 100 ha bieten bij de Tiense Suikerraffinaderij (TS), waarnaast ze nog 30% surplus kunnen telen. “Sinds het wegvallen van het quotum in 2017 is het een ander verhaal… De prijzen zijn ondermaats. We hebben nu, naar mijn gevoel, een leveringsplicht bij TS, anders moet je je aandelen van de coöperatieve vennootschap Sobape-T verkopen!” Eric geeft ons mee dat dat de planters recent hun akkoord gaven om deze aandelen om te vormen naar Südzuckeraandelen. “België zal hierdoor een minimale fractie vertegenwoordigen binnen de groep Südzucker. Maar hiermee hebben we toch een beetje een voet in huis.”

Erics vreesde na het wegvallen van het quotum dat Südzucker TS zou sluiten. “Gelukkig is TS een blijver, dankzij de productie van kwaliteitsvolle witsuiker.” Toch heeft Eric veel twijfels over de huidige gang van zaken. “Ik vroeg directeur Erwin Boonen van TS enkele maanden geleden of we hier nog wel suikerbieten moeten telen. Er bestaan immers alternatieven. Vandaag geeft men in Vlaanderen gronden terug aan de natuur en dat wordt goed betaald! Je kunt in broedgebied ‘vogeltjestarwe’ telen. Dit betekent 5 jaar een gewaarborgd inkomen, waarmee je meer verdient dan met suikerbieten. Bieten brengen nog amper iets op. Je moet 100 ton/ha realiseren om net kostendekkend te zijn.”

Geloof in beterschap

Erwin Boonen overtuigde ons. “We beslisten om toch verder te doen met suikerbieten. Hier in de streek geven we niet snel op. De meeste planters geloven momenteel in beterschap voor de sector. Als de telers dat geloof verliezen, is het gedaan en zal TS de deuren moeten sluiten”, stelt Eric.

“Wij beschikken over voldoende areaal bieten, telen kort bij de fabriek, we werken super efficiënt, rooien zelf en leveren meestal rechtstreeks met eigen transport aan de fabriek. We hebben dus een minimaal verlies aan kilo’s en suiker. Wij behoren tot de beste productieregio’s ter wereld. Wij zouden de laatsten moeten zijn die het opgeven. Het is dus erg dat zelfs wij de teelt in vraag stellen.”

Eric en Philippe hopen duidelijk op een nieuw elan voor de sector!

Zorgen over kosten en contract

Eric is er zeker van dat de bietenteelt zo goed presteert dankzij de selectie van de zaadhuizen. “Geen enkele teelt ging de voorbije 10 jaar zo vooruit. Men werkte hard aan de genetica.” Die vooruitgang wordt teniet gedaan door bijkomende kosten en werk. Zo heeft Eric geen begrip voor het wegvallen van de neonicotinoïden: “Dat product zit onder de grond, is veilig. In de toekomst zullen we meerdere malen insecticiden moeten sproeien. Is dat beter? Het bezorgt ons alvast meer werk en dus kosten. Er vallen steeds meer fytoproducten weg, waardoor we meer mechanische onkruidbestrijding zullen moeten doen. Dat is oké, we zullen ecologischer moeten boeren, maar er moet financieel wel iets tegenover staan.”

Eric is ook misnoegd over de contracten van komend seizoen. “Die voorzien een hogere referentie suikergehalte van 18 °S, maar de prijs per ton blijft gelijk! Ik vrees dat de totale opbrengst voor de planter dus zal dalen…” Eric ziet de nieuwe coöperatieve fabriek van Seneffe dan ook wel zitten. Hij gelooft in meerwaarde door concurrentie: “TS zal moeten reageren…”

Aardappelteelt is nodig

Sinds het verdwijnen van het quotum, vormt de aardappelteelt het nieuwe vangnet van de familie Avermaete. Ze bouwden 2 bijkomende aardappelloodsen en sloten extra contracten af. “Deze teelt vormt ons nieuwe gewaarborgd inkomen. Daarnaast is voldoende diversificatie nodig. Naast suikerbieten en aardappelen zitten er dus granen én uien in de teeltrotatie.”

Anne Vandenbosch

Lees ook in Bieten

Meer artikelen bekijken