Belgapom: situatie van de aardappelverwerking verergert met de dag
De situatie in de Belgische aardappelverwerkende industrie verergert met de dag, aldus secretaris-generaal Romain Cools van Belgapom. De verkoop aan horeca ligt stil en in de supermarkten lijkt het hamsteren over te gaan. “De gekochte voedingswaren moeten ook geconsumeerd worden en de impact van de crisis begint ook het gezinsinkomen te raken.” Veel overaanbod aan aardappelen wordt richting het diepvrieskanaal gestuurd, maar hier raakt de opslag vol.
Volgens Cools zijn er grote verschillen tussen de diverse takken van de aardappelhandel en –verwerking. De versmarkt van verpakte aardappelen draaide bij de aanvang van de crisis volop, mede als gevolg van het hamstergedrag van de eerste weken van deze coronacrisis. Intussen zijn de activiteiten weer naar een normaal niveau teruggebracht.
De gekochte voedingswaren moeten ook geconsumeerd worden en de impact van de crisis begint ook het gezinsinkomen te raken. Cools benadrukt dat de extra inspanningen – zoals het draaien van overuren en weekendwerk- door de verpakkingsbedrijven hebben zich niet vertaald in een hogere winst. Dit komt door de hogere loonkosten, die niet doorgerekend konden worden aan de supermarktketens. “Wel is het zo dat de aardappelen voor de versmarkt bij de telers goed worden afgenomen,” aldus Cools.
Chipsmarkt
De chipssector – die specifieke rassen gebruikt - heeft ook van de hausse in de retail kunnen genieten, al is ook daar de vraag genormaliseerd. De verloren capaciteit in de horeca sector blijft ook wegen op deze snacksector, aldus Cools. Ze doen volgens Cools al het mogelijke om gecontracteerde aardappelen te verwerken.
De schilbedrijven die aardappelen bereiden voor frituren, restaurants en grootkeukens waren van bij de start de grootste slachtoffers van deze crisis. De lockdown zorgde er volgens Cools voor dat de volledige vraag terugviel. In het beste geval draaien deze bedrijven op maximum 10 % van hun normale productiecapaciteit, denkt Cools.
Belgapom heeft via zijn platform niet te verwerken contracten een alternatieve afname voor deze aardappelen gezocht in de diepvriesindustrie. Maar helaas is het net in deze diepvriessector dat de voorbije dagen de impact van de teruggevallen vraag in eigen land, Europa en de rest van de wereld zich het meest heeft laten voelen.
Diepvriesopslag loopt vol
Cools waarschuwt dat op een dag de beschikbare diepvriesopslag vol za lopen, en dan is het zeer de vraag wanneer de wereldwijde vraag naar deze diepgevroren aardappelproducten zal hernemen. De sector vreest dat de horeca de laatste sector zal zijn die de deuren weer mag openen.
De Belgische aardappelverwerking tracht volgens hem het onmogelijke te doen om in eerste instantie de contracten na te komen en te verschuiven naar latere datum. Helaas is daardoor ook de vrije markt tot nul terug gevallen. Daarom zijn er al wekenlang geen nieuwe Belgapom-noteringen meer. “We zijn nu begin april, en de telers planten op dit moment hun vroege aardappelen die in juli en augustus normaliter de brug tussen het oude en nieuwe seizoen moeten verzekeren.”
Door het doorschuiven van de oude oogst naar latere datum zal de vraag naar nieuwe aardappelen sterk reduceren, behalve voor bedrijven uit de subsector van de vers verwerkte aardappelen, die deze nieuwe oogst nodig hebben. Het is te hopen dat de activiteit voor deze bedrijven kan hervatten als scholen heropenen en de daaraan verbonden grootkeukens opnieuw kunnen aanleveren.
De aardappelketen zal riskeert een bewaarseizoen dat de facto enkele maanden korter wordt door de huidige situatie van volle stocks en het doorschuiven van de contracten van het huidige bewaarseizoen. Daarbovenop komt ook de realiteit dat ook in de Belgische industrie bedrijven verplicht zijn productielijnen tijdelijk stil te leggen.
Hulpvraag aan de overheid
Belgapom dringt er – samen met de BO aardappelen Belpotato.be bij de bevoegde ministers op aan om zowel op regionaal als op Europees vlak maatregelen te voorzien om de getroffen aardappeltelers te helpen in deze uitzonderlijke tijden.
