Startpagina Economie

De meest veilige appel vind je in onze automaat

Op fruitbedrijf ‘t Hoogveld in Bertem hebben Eddy en Kristien reeds 12 jaar geleden gekozen voor een fruitautomaat om in te spelen op de thuisverkoop. Kristien Van Essche geeft aan dat we nu in deze automaat de meest veilige appel vinden: geplukt en verpakt met plukhandschoenen aan.

Leestijd : 5 min

Bedrijfsleider Eddy Decoster en echtgenote Kristien Van Essche baten in Bertem (op zo’n 10 km van de ring rond Leuven) een akkerbouw en fruitteeltbedrijf uit. De akkers worden ingezaaid met granen, maïs en koolzaad, de rest wordt verhuurd om aardappelen te telen.

Het fruit besloeg tot afgelopen najaar 14 ha, maar na de pluk is er 5 ha van gerooid. 2 ha was een appelboomgaard van 22 jaar oud en was gewoonweg ‘versleten’. Een andere 3 ha werd 8 jaar terug aangeplant met een vroege appelsoort, maar was niet rendabel. “Dan moeten we keuzes maken”, legt Kristien ons uit. “We zijn beide eind de 50, hebben geen opvolging en zien een moeilijke toekomst voor Belgisch fruit doordat we overspoeld worden door goedkoop Oostblokfruit.”

Naast Conferenceperen zijn er de appelrassen Gala, Jonagored-Decosta, Zari, Sissired en Granny Smith. Van het fruit worden ook diverse appelsappen gemaakt, appelconfituur en kersenconfituur. Deze zijn afkomstig van hoogstambomen die jaren terug aangeplant werden in het kader van erfgoedbeplanting. Een imker komt bijen zetten in het koolzaad en fruit, de honing ervan wordt ook aangeboden in de automaat.

In het aardbeien- en kersenseizoen worden deze van een collega aangeboden in onze automaten. Zo is er het jaar rond aanbod. De beschikbaarheid van het eigen fruit varieert een beetje van seizoen tot seizoen en hoelang we kunnen blijven aanbieden.

Via een regelmatig bijgewerkte facebookpagina probeert Kristien de klanten zo goed mogelijk te informeren over het reilen en zeilen van het bedrijf en de fruitautomaten.

Wanneer en waarom ben je gestart met een fruitautomaat?

Ik was al een tijdje op zoek naar een alternatief voor de thuisverkoop. Ik ga ook nog werken en ben niet altijd thuis. Bij een fietstocht in Nederland kwamen we een automaat tegen en toen heb ik direct navraag gedaan en aankocht. Onze fruitautomaat was de eerste die op deze manier appelen en peren verkocht langs de boerderij. ‘Primeurke’ dus waarmee we toen ook de pers gehaald hebben.

Je hebt 2 automaten: eentje in de Bosstraat in Bertem vlak aan de boerderij, en eentje aan de Tervuursesteenweg in Leuven op enkele honderden meter van de stadsring. Hoe ging dat in zijn werk?

De fruitautomaat bij ons aan huis staat er van in 2008 en die draait goed. We dachten dus: waarom er geen tweede aankopen. Deze is er dan in 2010 gekomen en stond eerst in Steenokkerzeel op de parking van een bakker. Toch ‘marcheerde’ de automaat daar zo goed niet waardoor we hem een jaar later verhuisden naar de huidige locatie op de grens met Heverlee en Leuven. En ook nu haalt deze automaat maar de helft van de omzet als de fruitautomaat bij ons aan de boerderij. Tijdens schoolperiodes doet de fruitautomaat in Heverlee het tamelijk goed. Tijdens vakantieperiodes niet. We sluiten hem dan ook in de maanden juli en augustus. Met de nieuwe oogst gaat hij terug open. We verkopen in deze automaat enkel fruit, want we merkten dat fruitsap er niet goed verkocht.

De betalingen gebeuren via cash geld. Nog niet aan een andere betaalvorm gedacht?

De winstmarges liggen te laag om de kost van een digitale betaling te dragen. Per transactie een bijdrage betalen terwijl er aan de automaat soms maar aankopen van 2 euro zijn. Ik vind dit teveel.

Merk je dat de automaat in Leuven meer bezocht wordt door ‘stadsmensen’?

Neen, ik heb er geen zicht op. Ik hoor regelmatig dat klanten van hier ook in Heverlee stoppen als ze daar in de buurt zijn… Ik heb wel de indruk dat daar meer naar ‘het goedkope’ gekeken wordt, hier komen al eens meer bewuste mensen hun fruit halen. Zij willen steeds dezelfde appel en kiezen voor korte keten, ze kijken minder naar de prijs. Maar er zijn er ook hier die vooral het goedkoop zoeken. We hebben de prijzen dit jaar aangepast en dat hebben we goed gevoeld in de verkoop tijdens het begin van het seizoen. Na 12 jaar dezelfde prijs hebben we er nu een halve euro bij gedaan. Ik denk dat dit zeker te rechtvaardigen was. De kostprijs gaat immers ieder jaar omhoog. Laat ons zeggen dat de ‘bewuste groep’ kopers nog steeds veel kleiner zijn dan de groep ‘voordeelkopers’. Wat men ook beweert van rechtstreekse verkoop, het is opboksen tegen warenhuizen die met de prijs spelen.

Heeft de buitentemperatuur een invloed op de werking van de fruitautomaten?

Er zit koeling in, maar extreem warm (boven de 30 °C) kan de koeling niet aan. Hier aan de Bosstraat kunnen we het in het oog houden en ingrijpen. In Heverlee sluiten we met extreme temperaturen. Vrieskou is geen probleem, dan wordt de automaat automatisch verwarmd. De ruitjes hebben we speciaal laten behandelen om UV-stralen een beetje tegen te houden.

Kristien neemt deel aan de ‘berenactie’ in het kader van de coronasituatie en plaatste een beertje achter een ruit van haar fruitautomaat.
Kristien neemt deel aan de ‘berenactie’ in het kader van de coronasituatie en plaatste een beertje achter een ruit van haar fruitautomaat. - Foto: TD

Hoe frequent moet je de automaten bijvullen/reinigen?

Dagelijks worden de automaten aangevuld, regelmatig gereinigd. Nu met de coronacrisis worden alle contactpunten meermaals per dag ontsmet. De verkoop piekt altijd ’s avonds, als alles dicht is. De fruitautomaat is immers 24 of 24 uur open. Door de coronasituatie verkoop ik ietsje meer. Dit is dan ook de veiligste en virusvrije manier om iets te kopen.

Mis je door de automaten niet het rechtstreekse contact met de klant?

Nee, zij die contact willen, komen op de boerderij hun fruit halen. We merken dat er veel mensen zijn die net geen contact willen of snel willen bediend zijn. Het zijn voornamelijk deze die aan de automaat stoppen. Velen maken ook een babbeltje als ik net ga vullen. Ik probeer op vaste tijdstippen zoals woensdagnamiddag en zaterdagvoormiddag nog op de hoeve zelf fruit te verkopen. Zo kunnen we de klanten opvangen die op de hoeve willen kopen. Maar niet iedereen houdt zich aan deze openingstijden. Soms komen ze later terug als we niet thuis zijn of ze komen gewoon langs op de meest onmogelijke momenten.

Zijn er negatieve ervaringen met de automatenverkoop?

Ingrepen bij technische storingen duren soms lang – wat vervelend is voor de fruitverkoop –maar ze zijn ook heel duur. Sommige techniekers tellen verplaatsingskosten voor een bedrag waar ik mee op midweek vakantie kan gaan. De automaten zelf werken nagenoeg storingsvrij. Het is vooral het betalingssysteem dat pannes veroorzaakt. Het is ook al gebeurd dat de automaten worden opengebroken om er met de beperkte daginkomsten vandoor te gaan. Soms worden de ruiten kapot geslagen. Maar we zijn ook al slachtoffer geworden van een professioneel opererende bende die het geldsysteem eruit haalt, zonder dat je veel uiterlijke schade ziet.

Heb je nog toekomstplannen voor de automaten?

We moeten eens vernieuwen, de automaten krijgen slijtage. We zijn ermee bezig, maar het is en blijft een zware investering die niet op 1-2-3 terugverdiend is. Dus eerst goed nadenken wat we juist willen doen en de keuzes maken. Stoppen doen we zeker niet.

Tim Decoster

Lees ook in Economie

Meer artikelen bekijken