Startpagina Uw stem

Opinie: welvaart, economische groei en het belang van onze agrovoedingssector

Van de huidige humanitaire coronacrisis maken sommige drukkingsgroepen misbruik om hun ideologische standpunten inzake ons voedselsysteem aan menig onder ons op te dringen. Het is in hoofdzaak gericht op de afbouw van internationale handel en het terugvallen op lokale productie en consumptie. In dit opiniestuk wil ik één en ander duiden en in een breder perspectief plaatsen zodat de lezer zich een beter onderbouwde mening kan vormen.

Leestijd : 3 min

O nze welvaart is gestoeld op economische groei die ons in staat stelt om een verzorgingsstaat met onder andere onderwijs, sociale zekerheid, werkgelegenheid en gezondheidszorg uit te bouwen. Economische groei refereert aan het economisch potentieel (productiecapaciteit) dat binnen een economie aanwezig is. Groei wordt gerealiseerd door dat potentieel te verhogen.

Het kan gebeuren via een toename van de hoeveelheid arbeid (meer mensen die zich aandienen op de arbeidsmarkt) enerzijds en van de arbeidsproductiviteit anderzijds. Deze laatste vindt plaats via een toename van het fysiek kapitaal (bv. machines, infrastructuur), menselijk kapitaal (beter opgeleide mensen) of technologische vooruitgang/innovatie.

Via het socio-economisch beleid probeert de overheid de groei aan te zwengelen en dus het economisch potentieel te verhogen. Hiertoe creëert de overheid een kader zodat het economisch potentieel zoveel als mogelijk wordt uitgebouwd en benut. Bedrijven en particulieren zijn de prioritaire doelgroepen van dergelijk beleid. Het beleid heeft zowel betrekking op de aanbod- (gunstig ondernemingsklimaat, goed functionerende arbeidsmarkt, hoogstaande opleiding en innovatie) als op de vraagzijde (gunstige toekomstverwachtingen, adequaat fiscaal en monetair beleid, faciliterend kader voor buitenlandse handel) van onze economie.

Belang van groei

Het zijn uiteindelijk wel de bedrijven samen met hun medewerkers die op het einde van de rit het economisch potentieel dienen te realiseren en om te zetten in groei. Enkel op die manier kan de verzorgingsstaat verder onderhouden, gemoderniseerd en uitgebouwd worden. Slagen de bedrijven daar niet in, dan dreigt onderbenutting van het potentieel met faillissementen en werkloosheid tot gevolg, en uiteindelijk een afbouw van de verzorgingsstaat.

Onze Belgische agro-voedingssector levert een belangrijke bijdrage tot het realiseren van onze verzorgingsstaat en niet in het minst via het succesvol afzetten van producten in het buitenland. Enkele cijfers (2018) verduidelijken deze bijdrage: meer dan 30.000 bedrijven bieden tewerkstelling (direct en indirect) aan 260.000 personen en zijn goed voor een toegevoegde waarde van 9 miljard euro; de export vertegenwoordigt een waarde van 45 miljard euro, hetgeen resulteert in een batig saldo op onze handelsbalans van 7 miljard euro. De landbouw ligt aan de basis, de voedingsindustrie speelt hierbij een centrale rol. Deze laatste is dan ook de belangrijkste maakindustrie van ons land.

Bovenstaande resultaten worden geboekt door de bedrijven, ondersteund door de overheid, via het hanteren van diverse businessmodellen, variërend van directe verkoop op de lokale markt, e-commerce, clean en smart labelling, gepersonaliseerde voeding tot export van hoogstaande kwalitatieve levensmiddelen naar groeimarkten in Latijns-Amerika of Zuidoost Azië. Elke ondernemer beslist zelf welk businessmodel gehanteerd wordt en hoe ingespeeld wordt op opportuniteiten en bedreigingen die zich aandienen.

Het is de vrijheid van ondernemen en de mogelijkheid om zelf keuzes te maken die net de creativiteit van de ondernemer stimuleert en aan de basis ligt van het hierboven geschetste succes. Deze creativiteit aan banden leggen en bepaalde businessmodellen opdringen of botweg afschaffen is geen goed idee en dreigt ons duur te staan te komen. Dat bepaalde zaken beter kunnen (bv. export van producten met lage toegevoegde waarde zoals varkenskarkassen) en misschien wel anders moeten aangepakt worden (bv. geïntegreerde duurzame productie), dat staat buiten kijf.

Maar ik ben er wel van overtuigd dat we elke ondernemer, elk initiatief, elk businessmodel binnen onze agro-voedingssector hard nodig zullen hebben om deze Corona-crisis het hoofd te bieden en onze verzorgingsstaat te vrijwaren van verval.

Prof. Xavier Gellynck, Vakgroep Landbouweconomie,

Universiteit Gent

Lees ook in Uw stem

Meer artikelen bekijken