Vietnam is een interessante markt voor onze landbouw en voedingsindustrie
De coronacrisis zet alles op scherp en het is vooralsnog onduidelijk hoe ook de wereldeconomie zich de komende maanden en jaren zal herstellen en evolueren. Net voor de uitbraak van de coronacrisis in Europa zette de EU het licht op groen voor een handelsakkoord met Vietnam.
“Ook voor de Vlaamse landbouw brengt dit handelsakkoord nieuwe uitdagingen”, stelt N-VA-parlementslid Sofie Joosen. In een uitdoofperiode van 10 jaar zullen 99% van de bestaande tolheffingen en importtarieven verdwijnen. Maar wat betekent dit akkoord voor onze Vlaamse landbouw en voedingsindustrie?
Vlaams landbouwminister Hilde Crevits (CD&V) vindt dat Vietnam een “interessante markt is voor de Vlaamse landbouw en voedingsindustrie”. Het Belgische en Vlaamse aandeel is vandaag echter nog erg beperkt maar het nieuwe handelsakkoord maakt het mogelijk de positie van België en Vlaanderen in Vietnam te versterken door onder andere het gradueel verminderen van de douanetarieven.
“Daardoor verbetert onze concurrentiepositie ten opzichte van derde landen. Maar ook door het verminderen van niet-tarifaire belemmeringen zal de Europese en ook Vlaamse uitvoer van plantaardige en dierlijke producten vergemakkelijken”, duidt Hilde Crevits.
Hierdoor wordt Vietnam aantrekkelijker voor de Vlaamse uitvoer van o.a. fruit (appelen en peren), groenten en verwerkte producten, zoals aardappelproducten. “De Vietnamese import van land- en tuinbouwproducten stijgt de laatste jaren al sterk. Het Belgische aandeel in de import is nog klein maar stijgt wel: van 1% in 2009 naar 3% in 2018. Deze evolutie valt des te harder op, aangezien het Europese aandeel in die Vietnamese import daalt: van 16% in 2009 naar 10% in 2018.”
Vietnam voert fruit in, waaronder veel appels. Zeker voor appel (de zoetere, rodere varianten) is er voor ons potentieel. “Vanuit Europa is er de laatste jaren een groeiende export van vers fruit naar Vietnam: 276.000 euro in 2015, 3,2 miljoen euro in 2016, 5,6 miljoen euro in 2017 en 5,7 miljoen euro in 2018. België exporteerde in 2018 voor 46.000 euro aan vers fruit naar Vietnam. In 2017 was dit nog nihil. De Vietnamese markt is voor Belgische peren open sinds november 2017. De appelen volgden eind 2018. Gezien de recente toegang, is het effect nog niet goed zichtbaar in de exportcijfers.”
Alle Belgische groenten zijn toegelaten met uitzondering van vruchtgroenten (tomaat, paprika, …) en knol- en wortelgewassen (wortels, prei met wortel …). De Europese uitvoer is momenteel erg beperkt (in 2018 vertegenwoordigde de totale EU export slechts 743.000 euro), met vooral Spaanse en Nederlandse uitvoer. Hier is voor Belgische groenten potentieel.
Vietnam biedt mooie opportuniteiten voor de export van onze land- en tuinbouwproducten. VLAM nam het land de laatste jaren dan ook op in verschillende Europese promotiedossiers. VLAM en de sector zien zeker opportuniteiten op de Vietnamese markt. Ter promotie van Belgisch fruit op de Vietnamese markt, nam de sector al deel aan een vakbeurs en een exportmissie van Flanders Investment & Trade (FIT).
De uitvoer van groente- en fruitbereidingen is in de periode van 2016 tot 2019 verdrievoudigd, van 632.000 euro naar 1.773.000 euro. “Het tarief voor de Vietnamese import van Belgische diepvriesaardappelen is momenteel 13%. Ook hier kan afschaffing van invoerrechten een steuntje in de rug betekenen. De export van Belgische diepvriesfriet naar Vietnam schommelde voor de coronacrisis rond de 3.000 ton op jaarbasis. Het aandeel binnen de algemene Vietnamese import is mooi: rond de 40-50% voor de EU en 20% voor België. VLAM voerde net een Europese driejarencampagne voor diepvriesfrieten in vijf Aziatische landen, waaronder Vietnam (2017 – 2019).”
Zelf voert Vietnam voornamelijk exotische soorten groenten en fruit naar ons land uit. Dit vormt geen bedreiging voor onze markt.
Vietnam is verder één van de grootste consumenten van vlees in Azië (ca. 6 miljoen ton incl. pluimveevlees). Het is de laatste jaren stelselmatig meer vlees gaan invoeren, hoewel het land tot 2018 grotendeels zelfvoorzienend was. Dit heeft onder meer te maken met AVP (Afrikaanse Varkenspest), waardoor de Vietnamese productie van varkensvlees drastisch daalde (ca. - 60%). Het verlies wordt deels gecompenseerd door toename van de invoer.
“Vietnam is een van de weinige landen die geen embargo heeft op Belgisch varkensvlees. De uitvoer van Belgisch varkensvlees naar Vietnam groeide in 2019 met 207%. VLAM is al meerdere jaren actief in Vietnam om de markt voor vlees (rund- en varkensvlees) te prospecteren. Door de Afrikaanse Varkenspest noteert VLAM wel een switch in consumptie van varkensvlees naar pluimveevlees. Zo groeide het EU-aandeel pluimveevlees in Vietnam van 3% in 2009 naar 21% in 2018.”
Europa heeft als grootste concurrenten de Verenigde Staten, Brazilië en Thailand. Voor de coronacrisis had België markttoegang tot Vietnam voor onbewerkt pluimveevlees en werd er een kleine minderheid geëxporteerd naar Vietnam (in 2019 was dit 1% van de Belgische uitvoer). “Voor bewerkt pluimveevlees (charcuterie en dergelijke) is er nog geen toegang maar lopen de onderhandelingen tussen het FAVV (Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen) en de Vietnamese autoriteiten. In de periode 2020-2022 heeft VLAM het EU-programma Azië lopen, met 80% Europese cofinanciering. Dat promoot ons Belgisch pluimveevlees in Vietnam (doellanden Japan, Vietnam, Hongkong) om export naar deze Aziatische landen nog te verbeteren.
“Op basis van deze marktanalyse kan ik besluiten dat Vietnam en het handelsakkoord voornamelijk exportmogelijkheden biedt en niet direct risico’s inhoudt voor onze Vlaamse landbouw en voedingsindustrie”, vat Vlaams landbouwminister Hilde Crevits de markttoestand samen.
