Startpagina Melkvee

2019 was met een lichte daling van de prijs een ‘gemiddeld’ EU-melkprijsjaar

De melkprijzen van EU-zuivelondernemingen zijn verleden jaar gemiddeld met 16 cent of met 0,5 % gedaald naar 34,06 euro per 100 kg standaardmelk. Dat blijkt uit de LTO-Internationale melkprijsvergelijking 2019. Hiermee is 2019 weer een gemiddeld melkprijsjaar geworden. De melkprijs van Milcobel is iets meer gedaald dan gemiddeld.

Leestijd : 5 min

Opgemerkt moet worden, dat de prijsdaling in 2019 mee beperkt is gebleven doordat vanaf 2019 de (gemiddelde) premies voor GMO-vrije melk (of VLOG melk) zijn verwerkt in de berekende melkprijzen. Zonder deze premies zou de gemiddelde melkprijs niet met € 0,16 maar met € 0,30 per 100 kg zijn gedaald. Daarnaast is het effect van deze wijziging alleen zichtbaar in de melkprijzen van de Duitse ondernemingen.

Italiaanse Granarolo bovenaan

Weer staat het Italiaanse Granarolo bovenaan in dit melkprijsoverzicht. De melkprijs steeg met € 0,88 per 100 kg. Dankzij de hogere nabetaling, is de melkprijs van FrieslandCampina in 2019 gestegen ten opzichte van vorig jaar.

De melkprijs van Valio daalde met € 0,28 iets meer dan gemiddeld. De Franse melkprijzen stegen in 2019 het meest. Blijkbaar heeft het Franse systeem van contracten met afgesproken hoeveelheden en prijsindexaties ook in 2019 een positieve invloed op de melkprijs gehad.

2019 - 2018
Bron: LTO Nederland

De melkprijs van Arla en daardoor ook de positie op de ranglijst is in 2019 gedaald. Dit komt voor een deel door de lagere nabetaling. Over 2018 heeft Arla eenmalig alle winst uitgekeerd aan de leden, terwijl over de in 2019 geleverde melk het reguliere aandeel van de winst is ingehouden en toegevoegd aan de algemene reserve. In de Duitse melkprijzen zijn vanaf 2019 de (gemiddelde) toeslagen voor GMO-vrije melk verwerkt. Waren deze premies niet meegenomen in de berekeningen, dan zouden de melkprijzen van Hochwald, Müller en DMK € 0,89, € 0,99 respectievelijk € 0,53 per 100 kg melk lager geweest zijn.

De berekende melkprijs van Saputo Dairy UK - voorheen Dairy Crest - is uitgedrukt in euro’s gestegen, doordat de waarde van het Britse pond ten opzichte van de euro is gestegen. De melkprijs van Milcobel is iets meer gedaald dan gemiddeld. De Ierse melkprijzen sluiten net als vorig jaar de ranglijst, maar wel is het gat met de overige Europese zuivelondernemingen duidelijk groter geworden. Omdat het Spaanse Capsa Food pas recent is opgenomen in de melkprijsvergelijking, kan er voor dit bedrijf geen melkprijs over 2018 worden berekend. De melkprijs ligt onder het Europees gemiddelde.

Buiten de EU zijn de melkprijzen niet gedaald, maar (fors) gestegen. Meest opvallend is de grote stijging in de Verenigde Staten. Wel moet hierbij worden opgemerkt dat de melkprijzen in de VS in 2018 relatief laag waren.

Zuivelmarktprijzen 2019

De EU-melkaanvoer lag in 2019 0,6 % hoger dan in 2018. Wereldwijd nam de melkaanvoer in de belangrijkste exporterende landen in 2019 namelijk nauwelijks toe (+0,1%).

De zuivelmarkt stond in 2019 in het teken van het sterke herstel van de eiwitprijzen. Dankzij de volledige afbouw van de interventievoorraden werd het gewone vraag en aanbod mechanisme weer van toepassing op mager melkpoeder. De vetprijzen daarentegen stonden een groot deel van het jaar onder druk en daalden verder. Deze prijsdaling was al in de tweede helft van 2018 ingezet.

Uiteindelijk lag het gemiddelde prijsniveau van eiwit gerelateerde producten in 2019 fors hoger dan in 2018. De gemiddelde Nederlandse prijsnotering van mager melkpoeder steeg met ruim 43%. Bij vol melkpoeder werkte de stijging van de eiwitcomponent harder door dan de daling van de vetcomponent. Hierdoor nam de gemiddelde notering van vol melkpoeder in 2019 met meer dan 9% toe. De gemiddelde prijs van boter daalde met bijna 24%. De gemiddelde prijzen van kaas en weipoeder stegen in 2019 met respectievelijk 2% en 1%.

De prijsnoteringen van boter en mager melkpoeder zijn niet bepalend voor de melkprijzen, omdat de door zuivelondernemingen uitbetaalde melkprijzen naast andere factoren afhankelijk zijn van een veel breder productenassortiment en daarbij behorende opbrengstprijzen. Wel geeft de ontwikkeling van de boter en mager melkpoederprijzen een indicatie voor de ontwikkeling van de melkprijzen.

Eerste helft van 2020

Na een vrij rustige periode met vlakke prijzen in de maanden november tot en met januari kwamen de Nederlandse noteringen van boter en mager melkpoeder vanaf februari onder druk te staan als gevolg van de coronacrisis, die leidde tot vraaguitval en logistieke problemen. Deze dalingen hielden aan tot medio april.

De prijsnotering van boter is in mei en begin juni weer sterk gestegen. Een aantrekkende vraag vanwege het nog relatief lagere prijsniveau, de heropening van de horeca, hogere roomprijzen en activatie van de private opslag lagen hieraan ten grondslag.

Ook de notering van mager melkpoeder ging in mei en begin juni omhoog, zij het niet zo sterk als bij boter. De vraag was beter dan verwacht, waarmee de afstand tot het interventieprijsniveau weer groter werd en de prijs feitelijk alweer het niveau van het langjarig gemiddelde had bereikt.

De melkprijzen zijn vanaf maart duidelijk gedaald. Hoewel de corona-uitbraak hierbij een rol speelde, is een prijsdaling in deze periode niet ongewoon. Dit blijkt uit een vergelijking van de maandelijkse prijzen in 2020 met de gemiddelde melkprijzen van de voorgaande vijf jaren (2014 t/m 2018).

Toelichting per zuivelonderneming

De melkprijs van FrieslandCampina is inclusief een nabetaling van € 1,31 (2018: € 0,57). De nabetaling bestaat uit een contante prestatietoeslag van € 1,02 en een reservering op naam (ledenobligaties) van € 0,29 per 100 kg standaardmelk. Omdat de premies voor het kwaliteits- en duurzaamheidsprogramma Foqus planet worden gefinancierd uit inhoudingen, is de gemiddelde toeslag nihil. In de melkprijs is een (gemiddelde) bonus van € 0,65 (2018: € 0,63) per 100 kg verwerkt voor de melkstroom weidemelk3. 82% van de Nederlandse melkveehouders ontvangt een weidegangpremie. Gezien de relatief beperkte omvang van de GMO- vrije melkstroom (ca. 5%) is er geen (gemiddelde) toeslag voor VLOG melk verwerkt in de berekende melkprijs. Hetzelfde geldt voor de melkstroom die voldoet aan het keurmerk ‘On the way to planet proof’.

melkprijzen 2010-2019

De Arla-melkprijs heeft betrekking op de Deense leden. Alle leden-melkveehouders worden in principe op dezelfde wijze uitbetaald, maar tussen de landen kunnen sommige toeslagen anders verdeeld worden. De berekende melkprijs is inclusief een nabetaling van € 1,43 per 100 kg melk, bestaande uit een contant deel en een bedrag aan ledencertificaten.

De vorige nabetaling over de in 2018 geleverde melk was beduidend hoger (€ 2,30 per 100 kg), maar dat kwam doordat vanwege de slechte weersomstandigheden als uitzondering de winst volledig aan de leden-melkveehouders is uitbetaald. Inbegrepen in de berekende melkprijs is een toeslag van € 0,994 per 100 kg voor deelname aan het kwaliteits- en duurzaamheidsprogramma Arlagarden plus. Niet meegenomen is de toeslag voor GMO-vrije melk, omdat slechts een beperkt deel (ca. 25%) van de Deense melkveehouders deze bonus (€ 1,00 per 100 kg) ontvangt.

Er wordt voorlopig vanuit gegaan, dat Milcobel over 2019 geen nabetaling zal uitkeren. Over 2018 was de nabetaling € 0,24 per 100 kg.

Lieven Vancoillie

Meer info: www.milkprices.nl.

Lees ook in Melkvee

Meer artikelen bekijken