Startpagina Mechanisatie

Vaders tractorcombinatie perfect in ere hersteld

Freddy Marrant uit Kraainem, nabij Brussel, erfde van zijn ouders een tractor met ploeg en cultivator. De tractor en ploeg ondergingen al een zeer grondige restauratie en schitteren als nooit tevoren. De cultivator komt nog aan bod eens Freddy op pensioen is.

Leestijd : 5 min

Freddy Marrant (58 jaar) is van opleiding autotechnieker en carrosseriehersteller. De eerste 10 jaar van zijn carrière was hij aan de slag bij een carrosseriebedrijf. Sinds 1993 is hij trouw in dienst bij Peugeot garage Vandendriesch als master mechanic. De ideale opleiding en ervaring dus om de mechanica en het koetswerk van landbouwmateriaal onder handen te nemen.

Freddy erfde van zijn ouders een Fendt Farmer 1Z, een Hert-wentelploeg en een merkloze cultivator. In 1970 of 1971, dat weet Freddy niet zo goed meer, kocht zijn vader deze machines omdat hij in bijberoep zo’n 1.200 à 1.400 legkippen had. Om de mest te verwerken was er een stukje land beschikbaar en dus ook machines nodig om de mest in te werken. De Fendt-tractor is van 1964 en vermoedelijk is ook de ploeg en cultivator van dit jaartal. Deze 3 werktuigen zijn van hun vorige eigenaar gekocht. Hij schafte ze ook in één aankoop nieuw aan.

De tractor was nog in een behoorlijke staat toen de restauratie werd aangepakt, de familie heeft hem altijd goed verzorgd. De koppeling werd door vader al eens vervangen. Hij heeft wel de voorspatborden kapot gereden en moeder gooide ze weg. Dus moest Freddy er nieuwe kopen.

Het frontgewicht is met 2 stangen aan de tractor gemonteerd en kan verder naar voor worden geschoven.  Zo wordt met dezelfde massa, meer tegengewicht geboden.  Knap gevonden destijds!
Het frontgewicht is met 2 stangen aan de tractor gemonteerd en kan verder naar voor worden geschoven. Zo wordt met dezelfde massa, meer tegengewicht geboden. Knap gevonden destijds! - Foto: TD

Drie winters werk

Gedurende 2 winters pakte hij typische probleempjes aan die zich voordoen bij oude tractoren, zoals olielekken oplossen door nieuwe dichtingen te steken en nieuwe lagers plaatsen. Ook kwamen er nieuwe fusee-assen vooraan want de andere waren te stevig ingelopen. Achteraan werden nieuwe remmen geplaatst en de kabelboom werd gerepareerd met het respecteren van de originele kleurcodes. De verlichting werd vernieuwd omdat de oorspronkelijke lampen te ‘dof’ waren geworden.

Freddy heeft zijn tractor altijd ‘rijdend’ gehouden omdat hij hem nog nodig had om een klein perceeltje land te onderhouden. De motor, koppeling of versnellingsbak zijn nooit open gedaan omdat ze nog in orde waren. Wel is alles grondig gereinigd en nagekeken. De koelribben van de cilinderwanden bleken last te hebben van ‘aangebakken aarde’, eigenlijk stof dat via de luchtkoeling wordt aangevoerd. Met een kleine schroevendraaier en hamer is dit allemaal weggeklopt. Ook is een hoogwaardiger type oliefilter geplaatst nu.

Nadat de mechanische tekorten waren verholpen, kwam een groot restauratieproject, de carrosserie.

De restauratie is maniakaal aangepakt met een grote zorg voor precisie en kwaliteitsvolle afwerking. Hier op foto een zicht op de elektrische installatie onder het dashboard.
De restauratie is maniakaal aangepakt met een grote zorg voor precisie en kwaliteitsvolle afwerking. Hier op foto een zicht op de elektrische installatie onder het dashboard. - Foto: FM

Schitterend resultaat

De motorkap, het dashboard en spatborden, zeg maar al de groen gekleurde delen, werden buitenshuis gezandstraald en gemetalliseerd door een professionele firma. Freddy bemerkt dat dit een bedrijf is dat duidelijk ervaring heeft met het omgaan met autocarrosserie. “Iemand die niet weet hoe te zandstralen, spuit juist blutsen in plaatwerk.”

Nadat de gezandstraalde en gemetalliseerde onderdelen terug waren, nam Freddy met een grof schuurpapier de ‘scherpte’ van het behandeld plaatwerk af zodat deze klaar waren om in de juiste verf gespoten te worden. Dit werd gedaan in de spuitcabine van een professioneel carrosseriebedrijf. Om de juiste verfkleur te bepalen werd vooraf overleg gepleegd met de verfleverancier. Er is dan ook geen goedkope budgetverf toegepast maar hoogwaardige tweecomponenten lak. Het resultaat is dan ook verbluffend. De motorkap heeft een mooie spiegeling. Even dachten we er een vetplek op te zien, maar het was de weerkaatsing van het hoofd van onze fotograaf die het geheel aan het bewonderen was.

De aluminium sierdelen van de motorkap zijn opnieuw gepolierd, zodat ze nu schitteren. Enkel de type-aanduiding is geen origineel embleem, maar een nieuw. Dit was in te slechte staat om nog goed te krijgen.

Het rijdend gedeelte van de tractor, waaronder vooras, motorblok, versnellingsbak, achterbrug, hefinrichting… pakte Freddy in zijn eigen garage onder handen. Alle onderdelen werden tot op blank metaal terug geschuurd. Om deze met de verfspuit in de juiste kleur terug te brengen, plakte Freddy zijn werkruimte af met plastic folie, voorzag afzuiging en plaatste 2 verwarmingselementen om warme lucht te creëren. Daags nadat de grondlaag werd gezet, spoot Freddy de grijze fijne metallic kleurlaag met industriële verf die toegelaten is om oldtimers te verven. De grondlaag is dan chemisch nog niet volledig uitgehard en hoeft niet opgeschuurd te worden voor de kleurlaag.

De tractor werd nieuw uitgeleverd met een houder en oliekan voor als er iets tijdens het werk gesmeerd moest worden. Freddy heeft dit authentiek element tot op de dag van vandaag bewaard.
De tractor werd nieuw uitgeleverd met een houder en oliekan voor als er iets tijdens het werk gesmeerd moest worden. Freddy heeft dit authentiek element tot op de dag van vandaag bewaard. - Foto: TD

Grondig aangepakt

De restauratie werd grondig aangepakt en Freddy bespaarde kostte, noch moeite. Hij liet zelfs nieuwe waarschuwingsstickers maken, liet originele bouten opnieuw verzinken en kocht nieuwe M8-bouten met kop 14.

Normaal heeft een M8-bout veelal een sleutelmaat 13. Destijds gebruikte Fendt in de fabriek M8-bouten met kop 14. De reden hierachter is ons niet gekend. Maar Freddy kwam op dit gegeven uit en ging op internet op zoek naar nieuwe bouten. Die vond hij bij een Poolse ondernemer die deze nieuw produceert en toelating heeft om de merknaam ‘Graeka’ van destijds opnieuw te gebruiken.

Voor onderdelen ging Freddy te rade op het internet, maar ook bij zijn lokale Fendt-dealer ‘Heyvaert’. “De mensen daar waren heel sympathiek en behulpzaam met het opzoeken van onderdeelnummers en het bestellen van wat nodig was.” Zij hebben ook de banden opnieuw op de door Freddy vers geschilderde velgen getrokken. “De technieker zag mij hiermee niet zo graag afkomen, maar heeft het perfect gedaan en de nodige voorzorgsmaatregelen getroffen, zodat er geen schade aan de lak is gekomen.”

De gerestaureede Hert-326 éénschaar wentelploeg.
De gerestaureede Hert-326 éénschaar wentelploeg. - Foto: TD

Hert-ploeg

Nadat de tractor gerestaureerd was, werd de ploeg onder handen genomen. De gebruikelijke onderdelen waren hiervan versleten en zijn opgelast, of er werden vervangstukken gemaakt. Sommige onderdelen werden nog ergens nieuw gevonden. Lagers zijn vervangen, veren gekuist of vernieuwd, scharnierpunten soepel draaiend gemaakt, speling weg gehaald… en uiteraard opnieuw in de verf gezet. Mooie nieuwe stickers met de merknaam en het logo van ‘Hert’ mocht niet ontbreken.

Voor de demontage en de restauratie werd de afstelling van de ploeg zo goed mogelijk gemeten, genoteerd en gefotografeerd.

De gedemonteerde Hert-ploeg tijdens de restauratie.
De gedemonteerde Hert-ploeg tijdens de restauratie. - Foto: FM

Genieten in de toekomst

De tractor en ploeg zijn terug in ere hersteld. De cultivator heeft enkele jaren geleden al nieuwe tanden gekregen, maar zou nog eens moeten afgeschuurd worden en opnieuw geverfd. Dit plant Freddy te doen van zodra hij op pensioen is, nog een jaar en 10 maanden wachten hiervoor.

Momenteel geniet Freddy echt van vader’s tractor-werktuigcombinatie. Een klein naburig perceeltje wordt hiermee onderhouden én er wordt al eens naar een oldtimertreffen in de buurt gegaan. Verderaf gelegen loopt Freddy, net als meerdere oldtimerliefhebbers, tegen het vervoersprobleem aan. “Hoe transporteer je dergelijke gewichten op een wettelijk correcte en veilige manier, zonder er veel geld aan te besteden?”

Enkele malen per jaar neemt Freddy deel aan een ploegwedstrijd. Hij hoopt de frequentie van deelname aan ploegwedstrijden tijdens zijn pensioen op te drijven. Ook is het zijn droom om in Oostenrijk de Grossglockner te beklimmen met zijn Fendt én om de Gletscherköning te rijden. Dit laatste is een professioneel georganiseerde rondrit van één week met op de laatste dag de tocht naar de gletscher.

We wensen Freddy alvast nog veel plezier toe met zijn knappe restauraties. Nog meegeven dat niet enkel een oldtimertractor in zijn garage pronkt, maar ook nog een Simca 1000 Rallye 2 racewagen uit 1976.

Op het internet en Youtube zijn foto’s en filmpjes te vinden van Freddy zijn tractor, hoe de restauratie is aangepakt en van het ploegen.

Freddy Marant beschikt over  mooie bijhorende documentatie  zoals folders, handleidingen, onderdelenboeken, werkplaatshandboek... van zijn tractor én ploeg.
Freddy Marant beschikt over mooie bijhorende documentatie zoals folders, handleidingen, onderdelenboeken, werkplaatshandboek... van zijn tractor én ploeg. - Foto: TD

Technische gegevens:

Tractor: Fendt Farmer 1Z, type-aanduiding: FL 131, bouwjaar: 1964, 5.692 eenheden geproduceerd tussen 1964 en 1967

Motor: MWM, AKD 112 Z, tweecilinder, luchtgekoeld, direct ingespoten, 1810 cc, 25 pk.

Versnellingsbak: Fendt 6-groepsversnelling, 6 vooruit - 2 achteruit

Eigengewicht: 1.520 kg

Draaiuren: ongeveer 4.000 tot nu toe.

Ploeg: Hert 326 van bouwjaar 1964, éénschaar wentelploeg met laatste voor functie en dieptecontrolewielen.

Tim Decoster

Lees ook in Mechanisatie

Meer artikelen bekijken