Preimineervlieg kan duurzaam worden aangepakt
De preimineervlieg zorgt al enkele jaren voor aanzienlijke schade in prei. Na een onderzoek van 4 jaar door ILVO, PCG, Inagro en PSKW weet men meer over de identificatie, de monitoring en de levenscyclus en kan het beestje duurzaam worden aangepakt. Preiafval composteren is één optie.
De larven van de preimineervlieg of Phytomyza gymnostoma veroorzaken vraatgangen in prei die de groente onverkoopbaar maken. Voornamelijk in het Antwerpse en het oostelijke deel van Oost-Vlaanderen teistert de vlieg prei, maar de schade breidt ook uit naar West-Vlaanderen. Omdat er geen adequate beheersingsstrategie voorhanden was, gingen ILVO, PCG, Inagro en PSKW aan de slag met een studie naar de identificatie, levenscyclus en natuurlijke vijanden van de vlieg. Ze ontwikkelden een monitoringsstrategie en evalueerden verschillende teelt-technische beheersmaatregelen. Enkele opvallende realisaties en ontdekkingen:
- Tijdens het onderzoek naar identificatie werd al snel duidelijk dat de preimineervlieg een boel lookalikes heeft. ILVO stelde een fiche op met zichtbare kenmerken, maar er werd er ook hard ingezet op moleculaire methodes. Met succes: via de LAMP-methode (LAMP staat voor Loop Mediated Isothermal Amplification) werd het mogelijk om de soort exact te identificeren, en zelfs om eitjes en vroege stadia te herkennen. Via draagbare toestellen en een fluorescerende kleurstof is het mogelijk om de analyse uit te voeren op de praktijkcentra en het DNA zichtbaar te maken.
- Er werd een monitoringssysteem opgezet op basis van gele plakvallen en bieslook als indicatorplant. De opgedane kennis wordt opgenomen in het huidige waarnemings- en waarschuwingssysteem in prei.
- In ons huidige Belgische klimaat kunnen de vliegen 2 generaties per jaar voltooien. Belangrijk is dat maar liefst 90% van de poppen de winter kunnen overleven. Voor een reductie van die overleving zijn flink wat vriesdagen nodig.
- De preimineervlieg heeft natuurlijke vijanden bij ons, nl. sluipwespen. Die komen echter niet in voldoende grote aantallen voor om een plaag te kunnen onderdrukken. Er zijn bij het onderzoek wel veelbelovende resultaten geboekt bij bestrijding met aaltjes, maar de larven en poppen blijken moeilijk bereikbaar.
- Voor de bestrijding zijn er verschillende pistes voor bestrijding op het veld en het verwerken van geïnfecteerde planten. Preiafval op een hoop bewaren en afdekken met een zeil of (bij voorkeur) composteren blijkt een effectieve manier om de overleving van de poppen in de winter te beperken. Insectengaas met fijne mazen (vb. Ornata Addu met mazen van 0.8*1mm) blijkt effectief, maar vrij duur en het doet de planten verbleken en de opbrengst dalen. Ook klimaatnet (vb. Howicover) is effectief en de kwaliteit van de prei blijft beter behouden. Gewasbespuitingen met effectieve bestrijdingsmiddelen tijdens de vluchten van de vlieg zijn economisch het meest voordelig voor de teler. Karate, Decis, Tracer en Benevia (120 dagenregeling) hebben een goede werking tegen de adulten. Benevia heeft ook een goede werking tegen de larven.
De geformuleerde adviezen voor de beheersing van preimineervlieg werden opgenomen in de operationele waarnemings- en waarschuwingssystemen in de preiteelt: ‘Waarnemingen en Waarschuwingen’ (PCG, PSKW en Inagro) en de Waarschuwingsberichten Bio (Inagro). Er werden ook gezamenlijke blogberichten geschreven die op de website van de praktijkcentra verschenen. Op deze manier werden preitelers en sectorgerelateerden makkelijk bereikt. De geteste beheersmaatregelen werden via demonstratieproeven, proefveldbezoeken en artikels naar telers gecommuniceerd.
