Groepshuisvesting voor moederdieren van konijnen is niet zo vanzelfsprekend
Tegen 2025 moeten alle kweekkonijnen in professionele kwekerijen verhuizen naar verrijkte parken. Dat is nu al zo voor vleeskonijnen, maar nog niet verplicht voor moederdieren. ILVO bekijkt in een onderzoek wat het meest geschikte tijdstip is voor die groepshuisvesting.
Tijdens de laatste ministerraad voor het parlementair reces in de zomer heeft de Vlaamse regering de principiële goedkeuring verleend aan een voorstel van de minister om tegen 2025 alle kweekkonijnen in professionele kwekerijen te verhuizen naar 'verrijkte parken', die meer plaats bieden en uitgerust zijn met tunnels en knaagmateriaal. De konijnen krijgen op die manier tot dubbel zoveel ruimte.
Verrijkte parken en moederdieren
Op dit ogenblik moeten alleen de vleeskonijnen gehouden worden in 'verrijkte parken'. Moederdieren kunnen nog altijd gehouden worden in kleine en individuele kooien. Vanaf 2025 worden de verrijkte parken in principe dus ook voor kweekkonijnen verplicht.
“Met de parkkooihuisvesting voor vleeskonijnen was Vlaanderen een aantal jaar geleden een Europese voortrekker. De regeling werd toen nog niet uitgebreid tot de moederdieren gelet op de problematiek van agressie van moederdieren tegenover andere moederdieren wanneer ze jongen hebben”, zegt Gwenny De Vroe, Vlaams parlementslid voor Open VLD.
Vlaams minister Ben Weyts is bevoegd om de concrete krijtlijnen en gevolgen van de ‘periode van de voortplantingscyclus’ te bepalen. Dan zouden ook de voedsters in groep moeten worden gehouden. “Die groepen zijn samengesteld uit minstens drie dieren. Tijdens de voormelde periode bedraagt de minimale lengte van het verrijkte park minstens 1,80 meter en worden er in het park ook tunnels of schuilschotten voorzien.”
Konijnen zijn sociale dieren
“Groepshuisvesting voor voedsters heeft als voordeel voor de dieren dat ze meer bewegingsvrijheid hebben en meer mogelijkheden tot sociale interactie. Konijnen zijn sociale dieren. Daartegenover staat dat groepshuisvesting ook tot meer agressie kan leiden en daaropvolgend meer verwondingen en soms een hogere uitval. Dit heeft ook te maken met de beperkte ruimte binnen een park waardoor konijnen elkaar soms moeilijk kunnen ontwijken. Verder blijkt dat hoe ouder de jongen zijn, hoe minder beschermend gedrag de voedsters naar hun nest vertonen en hoe minder agressie er onderling is”, zegt Vlaams minister Ben Weyts.
Er loopt momenteel een onderzoeksproject naar de optimalisatie van voedsters. Dit project wordt uitgevoerd door het ILVO, zou moeten afgerond zijn tegen 1 mei 2022 en heeft een budget van 220.643 euro. “Voor zover ik weet zijn er geen voorbeelden van buitenlandse regelgeving volgens dewelke voedsters tijdens een bepaald deel van de voortplantingscyclus in groep moeten worden gehouden. Dit staat wel al vermeld in enkele buitenlandse labels.”
“Voor het Zwitserse BTS label moeten voedsters in groep worden gehouden vanaf de 11de dag na het werpen tot maximaal twee dagen voor de volgende verwachte werpdatum. Volgens het Nederlandse Beter Leven-keurmerk (1 ster) moeten voedsters in groep gehouden worden vanaf de 23ste dag na het werpen tot maximaal zes dagen voor de volgende verwachte werpdatum.”
De effecten van de groepshuisvesting op zowel voedsters als de jongen maakt onderdeel uit van het ILVO-onderzoeksproject. Hierbij worden verschillende zaken gemeten zoals gedrag, stress, verwondingen en abcessen en productieresultaten. Tevens zullen verschillende opstellingen voor de parken uitgetest worden, met al dan niet bijkomende verrijkingen/schuilmogelijkheden, om het gedrag van de voedsters te bestuderen en om tot een ontwerp voor een park te komen dat agressie zo veel mogelijk minimaliseert.
Continue huisvesting moeilijk haalbaar
Tussen mei 2017 en maart 2018 had overleg plaats binnen een werkgroep van de Raad voor Dierenwelzijn. In deze werkgroep zaten vertegenwoordigers van Boerenbond, de Landsbond, konijnenslachthuis Lonki, GAIA, ILVO en de Universiteit Wageningen.
“De agressie van voedsters met jongen werd inderdaad besproken. Het risico op agressie tussen de voedsters is groot, er is veel schijndracht en nesten worden verstoord. Dit maakt dat continue groepshuisvesting van voedsters zowel op economisch als dierenwelzijnsvlak niet haalbaar lijkt.”
Maar uit onderzoek blijkt ook dat hoe ouder de jongen zijn, hoe minder beschermend gedrag de voedsters naar hun nest vertonen en hoe minder agressie er onderling is. Daaruit blijkt dat een semi-groepshuisvesting wel mogelijk is. Wat nu het meest geschikte moment is om de dieren in groep te zetten moet het onderzoek van het ILVO uitwijzen. Wordt vervolgd.
