Startpagina Actueel

Duurzaamheidsmonitor 2020: Melkveehouders zetten extra in op dierenwelzijn

Dierenwelzijn en diergezondheid zijn belangrijke pijlers van duurzaamheid. Hoe duurzaam die zuivelsector dan precies is, blijkt uit de resultaten van de duurzaamheidsmonitor, een initiatief van de brancheorganisatie MilkBE. “Binnen de zuivelsector zijn zowel de melkveehouders als de zuivelverwerkers alsmaar intensiever bezig met dierenwelzijn”, stelt Renaat Debergh, voorzitter van de werkgroep Duurzaamheid MilkBE.

Leestijd : 3 min

VLAM, het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing, zette onlangs de melkveehouder en het dierenwelzijn extra voor het voetlicht op een webinar, gemodereerd door de bekende sportjournalist Ruben Van Gucht. Op dat webinar presenteerde Renaat Debergh, voorzitter van de werkgroep Duurzaamheid MilkBE en voorzitter sectorgroep Zuivel VLAM, onder meer de resultaten van de Duurzaamheidsmonitor 2020.

Duurzaamheidsprogramma

Dat werkstuk is een initiatief van MilkBE. Dat is de brancheorganisatie van de zuivelsector. De 3 landbouworganisaties van het Agrofront (Boerenbond, ABS en FWA) richtten samen met BCZ deze brancheorganisatie op. MilkBE is actief op terreinen waar de samenwerking tussen de schakels in de zuivelketen tot meerwaarde leidt.

“Om de vele initiatieven op het vlak van duurzaamheid in de zuivelsector in kaart te brengen, wordt sinds 2014 een sectorbreed duurzaamheidsprogramma in de hele Belgische zuivelketen uitgerold”, stelt Renaat Debergh. Het programma laat de melkveehouders toe om hun duurzaamheidsinspanningen te monitoren én zichzelf te vergelijken met de sector. “Dat moedigt melkveehouders ook aan om nog meer vooruitgang te boeken op het vlak van duurzaamheid.

Om de 3 jaar een audit

De resultaten dan. Op het landbouwbedrijf worden 35 duurzaamheidsinitiatieven gemonitored. 97% van alle melkveehouders neemt actief deel aan deze monitoring. “Gemiddeld pasten zij in 2019 16,5 van de 35 initiatieven toe. Elke 3 jaar krijgen de melkveebedrijven bezoek van onafhankelijke auditeurs.”

De initiatieven zijn bovenwettelijk: niet alle bedrijven kunnen de criteria toepassen omdat ze soms bedrijfsspecifiek zijn.

Ook tijdens het transport wordt de verduurzaming bijgehouden en gemeten. Dat gebeurt sinds 2006 op basis van de jaarlijkse gegevens van 8 zuivelbedrijven die samen 82% van de nationale melkaanvoer vertegenwoordigen. “Deze cijfers tonen hoe de transportsector evolueert op het vlak van aantal kilometers, totale brandstofverbruik, milieuvriendelijkheid van de melkophaalwagens en efficiëntie per melkophaalwagen.

DSC_0069

Sinds 2005 wordt tot slot jaarlijks de verduurzaming van de zuivelverwerking bevraagd bij de zuivelverwerkende bedrijven.

“In 2018 namen 12 site-locaties deel, goed voor ruim 90% van de nationaal verwerkte melk”, aldus Renaat Debergh. “Zij leveren cijfermateriaal aan over jaarlijkse productie en verwerkte melk, energie- en waterverbruik, waterrecyclage, afvalwater, C02-emissie, afvalverwerking en productie van groene stroom.”

83% heeft vaste dierenarts

Van de 35 gemonitorde duurzaamheidsinitiatieven hebben er 13 betrekking op diergezondheid en dierenwelzijn. Enkele opmerkelijke vaststellingen. Zo’n 83% van de melkveehouders werkt samen met een vaste dierenarts. In 2014 was dit nog maar 73%. “Een vaste dierenarts kan vlugger en efficiënter ingrijpen indien nodig”, stelt Renaat Debergh.

Nog volgens de Duurzaamheidsmonitor neemt 67% van de boeren deel aan een bestrijdingsprogramma tegen paratbc en 91% van de melkveehouders bestrijdt ook actief andere dierziektes. Dat is belangrijk om eventueel een uitbraak te kunnen vermijden.

In de Duurzaamheidsmonitor wordt een optimale stal gedefinieerd als een vrije loopstal met voldoende licht, lucht, ruimte en diercomfort. “Dat betekent minstens 40 m² per dier. In 2014 voldeed ongeveer de helft van de boeren hieraan, ondertussen is dat 71%.

50 % zet in op langleefbaarheid

Verder voorziet 69% van de melkveehouders een vorm van vachtverzorging voor de koeien. “Ofwel zijn er koeborstels aanwezig in de stal om zich tegen te kunnen schuren, ofwel worden de koeien in het najaar geschoren.” Steeds meer melkveehouders proberen hun koeien zo goed mogelijk te verzorgen zodat ze lang op de boerderij kunnen blijven. De helft van de melkveehouders geeft aan actief in te zetten op de langleefbaarheid van de koeien of een beperking van de vervanging van de koeien.

“Dierenwelzijn in de melkveehouder heeft een lange weg afgelegd”, stelt Renaat Debergh. “De sector beschikt met IKM en de Duurzaamheidsmonitor over goede instrumenten om de situatie op bedrijfsniveau op te volgen en te blijven versterken via benchmarking én sensibilisering. Nieuwe tools bieden extra kansen, waarbij melkveehouders en zuivelverwerkers zich engageren om verder in te spelen op de maatschappelijke verwachtingen rond dierenwelzijn.”

Lieven Vancoillie

Lees ook in Actueel

Meer artikelen bekijken