Startpagina Akkerbouw

Zussen gaan voor kwaliteit en thuisverkoop

In het landelijke Linter, mooi gesitueerd tussen het Vlaams-Brabantse Tienen en het Limburgse Sint-Truiden, ligt het aardappelbedrijf van de familie Vanhoebroeck. Ruim 2 jaar terug namen de zussen Annie (35 jaar) en Vera (41 jaar) het bedrijf over van hun ouders, waarna ze zorgden voor een verjongingskuur. Wat bleef, is de zorg die ze besteden aan de kwaliteit van de producten en de aandacht voor de thuisverkoop.

Leestijd : 7 min

Gezien de recente gebeurtenissen met onder andere de coronacrisis en de droogte hebben de zussen er reeds een heftige tijd opzitten. Hun inspanningen lonen al want eind augustus wonnen ze een korte keten award. De provincie Vlaams-Brabant en Radio 2 reikten die prijs uit omwille van het ambassadeurswerk voor de korte keten dat aardappelenbedrijf Vanhoebroeck verricht.

Landbouwleven ging bij deze dames langs die prachtig aantoonden hoe ze met vrouwelijke charme een boerderij runnen, maar bovenal trots zijn op wat ze doen. Zelf zeggen ze een dynamisch team te zijn met passie voor het vak en de juiste productkennis. Dat moet zorgen voor de beste kwaliteit bij de geteelde producten, in hoofdzaak aardappelen.

Van vader op dochters

Kunnen jullie kort de geschiedenis van het bedrijf schetsen? Wanneer namen jullie het over?

Onze papa, Michel, is boerenzoon en startte in 1989 zijn eigen landbouwbedrijf op een steenworp afstand van zijn ouderlijk bedrijf. Hij bouwde eerst een woning en een machineloods. Toen dat af was lag er nog een stuk land vrij en was de vraag “Wat doen we ermee?” “Willen we er eens ‘patatten’ op zetten?”, was het antwoord. Dat pakte goed uit en van in het begin lag de focus op thuisverkoop van aardappelen. De oorspronkelijke machineloods werd dan ook geïsoleerd en omgebouwd tot aardappelloods.

Papa verzorgde samen met mama, Lutgarde, het akkerbouwbedrijf tot 31 december 2017. Daags nadien, op 1 januari 2018, namen wij het over. Wij hebben ook nog een derde zus, Nancy. Zij wordt niet vergeten, maar zit niet actief in het landbouwbedrijf. De bedrijfsomvang is immers te klein om er met 3 voltijdse arbeidskrachten van te leven. Daarmee zijn andere keuzes gemaakt en werkt Nancy buitenshuis. Nu trekt Annie de kop en ze wordt deeltijds bijgestaan door Vera.

Was de overname een evidentie?

Het boerderijwerk is ons nooit vreemd geweest. Van kinds af aan hielpen we altijd waar we konden na schooltijd. Voor Annie was de overname een droom die werkelijkheid werd en een logisch vervolg op haar inzet voor het bedrijf. Na haar schooltijd heeft ze 10 jaar halftijds buitenshuis gewerkt omdat ze toen al nodig was op het bedrijf.

Werden er met de overname bedrijfsactiviteiten gewijzigd of aangepast?

Met de overname maakten we een verjongingskuur: we lieten een logo voor ons aardappelbedrijf ontwerpen, lieten een website bouwen en maakten zelfs een Facebook en Instagram account aan. De focus op kwaliteitsvolle producten én de thuisverkoop, is het succesrecept van de ouders en dat is zo gebleven.

Hoe zit het met de taakverdeling tussen de zussen en de dagbesteding?

Annie zorgt in de week samen met de mama voor de hoeveverkoop. Daarbuiten doet Annie de marketing, leveringen, bestelling van goederen, veldwerk en de papierwinkel. Op vrijdag en zaterdag neemt Vera de hoeveverkoop wat meer op zich en in het seizoen ook wat meer veldwerkzaamheden. Op vrijdag en zaterdag worden er aardappelen gesorteerd om de weekvoorraad aan te leggen.

Korte keten

Wat zijn de voornaamste teelten op het bedrijf?

Wintergerst en wintertarwe, suikerbieten, aardappelen en kersen. Bij de aardappelen gaat het om de rassen Frieslander (licht bloemig), Frieslander friet, Allians (vastkokend) en Bintje en Bintje (Friet). Voor volgend jaar staat het ras Solist op onze lijst om uit te proberen.

Wordt de volledige aardappeloogst via thuisverkoop vermarkt?

Ongeveer de helft van de opbrengst wordt aan huis verkocht. We hebben uit klantvriendelijkheid tijdens de ‘coronaperiode’ thuislevering aangeboden. Maar er kroop zoveel tijd in, waardoor we ermee gestopt zijn en een alternatief hebben uitgewerkt. Dit via een online formulier op de website, zodat mensen hun bestelling vooraf kunnen doorgeven en het dan snel kunnen afhalen.

De aardappelen die we niet verkocht krijgen in de hoevewinkel op het einde van het seizoen gaan naar een schilfabriek die er voorgesneden friet van maakt. Die bieden we sinds kort ook via de thuisverkoop aan.

De thuisverkoop bestaat niet enkel uit aardappelen. Wat zit er nog in het aanbod?

Kersen en aardbeien zijn seizoensgebonden producten die in het aanbod komen. We verkopen ook spruiten om het seizonsgebonden gamma aan te vullen. Daarnaast bieden we ajuinen, eieren en voorgesneden friet aan. De eieren zijn een wisselwerking met een bedrijf dat op hun locatie onze aardappelen verkoopt.

Hebben jullie nog niet gedacht aan verkoop via automaten?

Jawel, maar de plaatsing daarvan is niet zo eenvoudig. Op de boerderij zelf hebben we al ruime openingsuren. Een automaat lijkt ons daarom niet nodig. Een mogelijkheid is om er eentje verderop te plaatsen op de steenweg Tienen-Sint-Truiden. Maar daar komt heel wat bij kijken. Vooreerst moet de grondeigenaar akkoord zijn, er moet elektriciteit zijn, je moet rekening houden met de bouwlijn, er moet parking zijn en afscherming van de automaat. Ook de wegbeheerder ‘Wegen & Verkeer’ stelt heel wat voorwaarden.

De mogelijkheid van een automaat is dus nog niet zo snel uitgewerkt. Zeker niet als we denken aan de beperkte winstmarges en het vandalisme dat andere automaten op de steenweg treft.

Buiten het loonwerk wordt het werk op dit bedrijf verricht door vrouwelijke charme.
Buiten het loonwerk wordt het werk op dit bedrijf verricht door vrouwelijke charme. - Foto: TD

Bedrijfsvoering

Wordt alles op eigen gronden geteeld? Vergen die speciale zorgen?

Voorlopig zitten we aan een teeltrotatie van 1 op 4. Wanneer de mogelijkheid zich aandient wordt seizoenspacht gebruikt voor de aardappelen. Zelf stellen we ook gronden ter beschikking voor seizoenspacht waar dan uien of vlas op komt. Dat is heel goed voor de teeltrotatie.

We zitten op zandleemgrond die heel ‘zoet’ is en aangenaam te bewerken. Je kan erop blijven rijden. We hebben 1 erosiegevoelig perceel, rood ingekleurd met dus enkele consequenties. Verder vergt ons land geen extra zorgen. Ploegloze technieken passen we niet toe. We zijn heel tevreden over het resultaat dat de ploeg levert.

In welke mate doen jullie beroep op loonwerk (externe arbeid)?

De verschillende machines om granen, suikerbieten en aardappelen te telen vergen grote investeringen. Daarom laten we dit doen door de loonwerker, zo ook het planten en rooien van aardappelen en suikerbieten. Ploegen, meststoffen strooien en spuitwerkzaamheden doen we zelf, in hoofdzaak Annie.

Krijgt de vrouwelijke charme hier op het bedrijf, mannelijke hulp?

Neen, buiten het loonwerk proberen we zoveel mogelijk zelf te doen. Ons bedrijf is ook niet van die omvang om meerdere arbeidskrachten te kunnen betalen.

Via welke infrastructuur worden de aardappelen bewaard?

Sinds het begin worden de aardappelen bij ons los gestort in bulk op een betonvloer met bovengrondse ventilatiekanalen. Wel werken we met enkele compartimenten om de verschillende rassen uit elkaar te houden.

Op termijn denken we misschien om over te stappen op frigo’s en bewaring in kisten. We zien steeds meer dat het bijvoorbeeld ook in november nog heel warm kan zijn. Door warme zomers en andere kiemremmingsmiddelen worden we ook gewaar dat de aardappelen heel kiemlustig zijn. Frigobewaring kan dan wel eens een goede uitkomst zijn.

Hevig jaar 2020

Het jaar 2020 is voor iedereen een heftig jaar, ongetwijfeld voor jullie ook. Hoe hebben jullie dat beleefd?

De coronacrisis was best heftig voor ons. De aardappelen die we niet via de thuisverkoop kwijt geraken gaan altijd naar een schilfabriek. Maar doordat de horeca, kermissen en evenementen moesten sluiten, kelderde de vraag naar friet. Dat had een enorme impact op het schilbedrijf waarmee we samen werken. Zij zagen hun vraag naar friet gigantisch dalen, maar ze hadden wel nog contracten waaraan ze moesten voldoen. Ze hadden dan ook geen nood aan onze aardappelen. Ik heb iedereen opgebeld, maar niemand had interesse in onze aardappelen. Tonnen aardappelen zijn daardoor waardeloos geworden.

Samen met collega-boeren uit de buurt hebben we tijdens de eerste coronagolf een ‘drive-in’ op de boerderij georganiseerd waarbij mensen op een coronaveilige manier aardappelen, vlees, zuivel, fruit en groenten konden afhalen. Na corona kwam de droogte en stierf het aardappelgewas vroeger af, met lagere rendementen als gevolg.

Een positieve zaak is dat we in augustus de ‘Korte Keten Kop’ van de provincie Vlaams-Brabant hebben gewonnen.

Welke impact heeft voor jullie het verbod op inzet van CIPC bij de aardappelbewaring?

Dat heeft een grote impact! Door de warmere zomers zijn de aardappelen al van zichzelf kiemlustiger. Het is niet eenvoudig om een kwalitatief product te telen met een steeds kleiner middelenpakket. De boer is hier 2 keer slachtoffer. Ten eerste is het alternatief naar mijn ervaring minder efficiënt en duurder. Ten tweede kan de boer het uitleggen aan de consument waarom zijn aardappelen minder kwalitatief zijn en kiemen vertonen als ze in de winkelrekken liggen.

Wat brengt de toekomst?

Momenteel is Bintje nog ons grootste ras, maar we houden de mogelijkheid open om in de toekomst nieuwe aardappelrassen te planten als we merken dat de huidige rassen niet meer voldoen voor de consument.

Onze bewaarloods is nu van binnenuit geïsoleerd met spuitisolatie. Dat denken we te vervangen door panelen met isolatieplaten op. Dat zou ook een heel goede zaak zijn voor de residulimiet van CIPC.

Heel recent is er een nieuwe tractor met gps in gebruik genomen. Dat was echt nodig, want de rest van de tractoren konden hun leeftijd niet meer ontkennen. En er was al lang niet meer in het machinepark geïnvesteerd. Hetzelfde geldt voor de spuitmachine. Een nieuwe met gps gestuurde sectie-afsluiting staat dan ook op onze verlanglijst.

Tim Decoster

Lees ook in Akkerbouw

Prijs van sojabonen is terug stijgend

Economie In Brazilië is intussen 60% van de sojabonen geoogst. Als de lagere productievoorspelling van het Conab er uitkomt en als de Chinezen terug meer importeren, dan lijkt er nog weinig ruimte voor prijsdaling.
Meer artikelen bekijken