Blue Deal: Vlaamse regering trekt 26,9 miljoen euro uit voor strijd tegen droogte
De eerste lokale projecten van de Blue Deal kunnen starten. Op voorstel van Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir keurde de Vlaamse Regering een groot aantal projecten goed om de gevolgen en de impact van de droogte te lijf te gaan. Met 6,2 miljoen euro wordt op 38 plaatsen in Vlaanderen extra natte natuur aangemaakt, 2,5 miljoen euro wordt geïnvesteerd in het aanpakken van waterproblemen in 19 landbouwgebieden en 3,2 miljoen euro is voorbehouden voor 9 innovatieve droogteprojecten met (landbouw)bedrijven.
Samen met collega Crevits wordt daarenboven nog eens 15 miljoen euro uitgetrokken voor grootschalige innovatieprojecten met VITO in het Limburgse Haspengouw, West-Vlaanderen en de Antwerpse Kempen. De totale investering van 26,9 miljoen euro moet er mee voor zorgen dat water langer wordt vastgehouden in de open ruimte voor het naar de riool stroomt en zo beter kan infiltreren in de grond. “Ik ben verheugd dat we opnieuw stappen voorwaarts zetten in de strijd tegen droogte. De voorbije droge zomers bewijzen dat dit broodnodig is. We wachten geen nieuwe droge zomer af om te handelen”, zegt Demir.
Zowel onze Vlaamse industrie als onze landbouw lijden onder de verdroging van Vlaanderen. Met de Blue Deal kwam de Vlaamse regering vlak voor de zomer met een plan om de strijd tegen droogte en waterschaarste structureel aan te pakken met grote investeringen. Daarom besliste ze over de eerste belangrijke investeringen in het kader van de Blue Deal.
6,2 miljoen euro voor extra natte natuur
De afgelopen 50 tot 60 jaar verloor Vlaanderen 75% van zijn natte natuur. Van de 244.000 ha natte natuur die er rond de jaren 1950 nog was, blijft nu maar 68.000 ha over, bovendien van wisselende kwaliteit. Met het investeringsprogramma Natte Natuur wil de regering de natte natuur herstellen en de valleigebieden versterken. De eerste 38 projecten voor een budget van 6,2 miljoen euro werden goedgekeurd, waaronder het herstel van het Springbos in de Goorbosbeekvallei (Duffel), de uitbreiding van het provinciedomein De Gavers met ruimte voor natte natuur (Oost-Vlaanderen) en de ontwikkeling van Landuytmoeras Terhagen (Rumst).
Demir levert ook een omgevingsvergunning af aan Natuur en Bos voor ecologische inrichtingswerken in het kader van Sigmaplan in gebied Pikhagen in Bonheiden. Dat 30 ha grote gebied wordt ingericht als zogenaamde wetland, de oude Dijlemeander zal hersteld worden zodat de rivier meer water kan opvangen (zodat het overstromingsrisico daalt) en zodat het water in droge periodes trager afgevoerd wordt. Er komen ook 5 nieuwe poelen ten behoeve van beschermde fauna zoals de kamsalamander.
2,5 miljoen euro voor waterlandschap in landbouwgebied
Via 19 nieuwe projecten van het landinrichtingsproject Water-Land-Schap wil de Vlaamse regering infiltratie en waterbehoud in landelijke gebieden realiseren door in te zetten op gepast waterbeheer, groenblauwe netwerken en infiltratie in de bodem. Ook in deze projecten slaan verschillende partners de handen in elkaar zoals provincies, gemeenten, particulieren, natuurverenigingen en regionale landschappen. 2,5 miljoen euro wordt verdeeld over de verschillende projecten.
Enkele voorbeelden:
- de buffering van water op landbouwpercelen door het (her)plaatsen van stuwen en aanleggen van infiltratiepoelen in de vallei van de Aa (Herentals, Lille en Vorselaar)
- Oeverstroken, buffering en wateropvang langs de Kasselrijbeek in Anzegem (Vichte) en Deerlijk
- Inrichting overstromingsgebied Den Bruel en Dormaalbeek (Zoutleeuw)
3,2 miljoen euro voor proeftuinen droogte
Via de proeftuinen droogte worden de handen in elkaar geslagen om ons voor te bereiden op die nieuwe realiteit. In een proeftuin droogte werken verschillende (landbouw)bedrijven samen aan oplossingen. Via de Blue Deal maakt de Vlaamse Regering 3,2 miljoen euro vrij om deze projecten te ondersteunen. 9 voorstellen worden daarmee voor 75% gesubsidieerd en kunnen op die manier starten. Via de proeftuinen droogte kunnen ondernemers experimenteren met innovatieve technieken en alternatieve vormen van samenwerking. Zo wordt ook kennis opgebouwd die dan weer in andere projecten kan worden gebruikt .
De projecten zijn divers:
- Regenwater van nabijgelegen bedrijven wordt opgevangen in grote bufferbekkens en daarna optimaal herverdeeld tussen de bedrijven. Watervragers uit de buurt kunnen een beroep doen op het beschikbare water, zoals nabijgelegen landbouwbedrijven of de lokale brandweer. Of het water wordt afgeleid naar een nabijgelegen natuurgebied. Overtollig water wordt in de bodem geïnfiltreerd.
- Andere projecten zetten dan weer in op circulair watergebruik en investeren in het hergebruiken van afvalwater.
Vlaanderen waterproof in 3 regio’s
Tot slot trekt Demir samen met Vlaams minister van Landbouw en Economie Hilde Crevits nog 15 miljoen euro uit om in het Limburgse Haspengouw, West-Vlaanderen en de Antwerpse Kempen
- In het Zuid-Limburgse Haspengouw starten ze een project dat de productiviteit van de fruitteelt moet waarborgen door slimme waterbuffering en de flexibele inzet van regenwater voor onder meer irrigatie en bevloeiing van de fruitbomen.
- Samen met POM West-Vlaanderen zullen de ministers een bedrijventerrein in West-Vlaanderen (her)ontwerpen en een lokaal waternetwerk uitbouwen waarbij regenwater en afvalwater slim gebufferd en (her)gebruikt kunnen worden ten voordele van omliggende watergebruikers zoals bedrijven (proceswater), landbouw (irrigatie) en andere mogelijke partners.
- In Mol-Dessel-Lommel focussen de ministers zich op de zandwinningsputten. Hier is ongeveer 700 ha wateroppervlak gecreëerd met dieptes tussen 20 m en 40 m. Dit komt overeen met een zoetwatervolume van meer dan 40.000 olympische zwembaden. Het groevecomplex wordt ingezet als natuurlijk bufferbekken met de mogelijkheid om waterinfiltratie in dieper gelegen reservoirs te verhogen.
Vlaams minister van Landbouw en Economie Hilde Crevits: “Met onze Vlaamse Instelling voor Technologie en Ontwikkeling (VITO) willen we wetenschappelijk onderzoek ook toepassen ten voordele van de concrete noden van landbouwers en bedrijven. De focus op circulair werken, spaarzaam omgaan met water en kostenefficiënt werken, is een win-win voor alle partijen: het milieu, de landbouwers en de ondernemers.”
Naast deze investeringen beraadt de high level Taskforce Droogte, waar alle stakeholders en wetenschappers in verzameld worden, zich eind januari over de besteding van een bijkomend budget van meer dan 300 miljoen euro in de strijd tegen droogte de komende jaren.
Meer informatie over de goedgekeurde projecten Natte Natuur: https://omgevingvlaanderen.login.paddlecms.net/lokale-hefboomprojecten-gebiedsontwikkeling-met-focus-op-natte-natuur
Meer informatie over de goedgekeurde proeftuinen droogte: www.vmm.be/water/projecten/proeftuinen-droogte
Meer informatie over de goedgekeurde projecten Water-Land-Schap: https://www.vlm.be/nl/projecten/vlm-projecten/waterlandschap
